نقش شهرهای کوچک در برنامه ریزی توسعه منطقه ای (موردی: استان گلستان)
محورهای موضوعی : جغرافیا و برنامه ریزی شهری و منطقه ای
مهدی خداداد
1
(دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی، دانشگاه گلستان)
مهدیه نخعی
2
(دانشگاه آزاد اسلامی،واحد مرند،باشگاه پژوهشگران جوان ونخبگان،مرند،ایران)
هانیه امیدزاده
3
(مدرس گروه جغرافیا)
کلید واژه: توسعه یافتگی, استان گلستان, برنامه ریزی منطقه ای, شهرهای کوچک,
چکیده مقاله :
با افزایش جمعیت شهرهای بزرگ و نیز بالا بودن تعداد جمعیت آنها نسبت به کل جمعیت استان و همچنین بیشترین جذب خدمات و امکانات نظام شهری با پیدایش تقدم و تسلط شهری مواجه گردید. بنابراین به منظور برقراری تعادل و توازن در الگوی توزیع جمعیت، تاکنون استراتژی های مختلفی به کار گرفته شده که یکی از این سیاست ها، توسعه شهرهای کوچک می باشد. از این رو به منظور دستیابی به توسعه متوازن و یکپارچه در فضای منطقه ای، ایجاد سلسله مراتب متعادل و نظام یافته ی سکونتگاه ها از نیازهای اساسی به شمار می آید که در این میان توجه به شهرهای کوچک یکی از راهکارهای تعادل بخشی به این وضعیت می باشد. پژوهش حاضر با هدف بررسی عملکرد شهرهای کوچک در توسعه منطقه ای استان گلستان و با استفاده از روش توصیفی – تحلیلی و پیمایشی صورت گرفته است. شهرهای کوچک در این پژوهش عبارت اند از: کردکوی، رامیان، گلوگاه، آزادشهر، بندرترکمن، بندر گز، آق قلا و علی آباد کتول که جهت بررسی عملکرد در بعد جمعیتی و اقتصادی و اجتماعی از ضریب کشش پذیری، مدل آنتروپی و رگرسیون چندمتغیره استفاده شده است. نتایج به دست آمده نشان دهنده ضریب کشش پذیری جمعتی بیشتر شهرهای علی آباد، آق قلا و کردکوی نسبت به سایر شهرهای کوچک استان گلستان می باشد. همچنین نتایج به دست آمده از مدل آنتروپی نشان می دهد که شهرهای کوچک در محدوده مورد مطالعه باعث تعادل جمعیتی در منطقه گرگان شده است. در نهایت نتایج حاصل از رگرسیون چند متغیره نشان دهنده سیر نزولی بخش کشاورزی و سیر صعودی بخش خدمات در شهرهای کوچک می باشد.
