احادیث هشام بن سالم در کافی کلینی؛ مصادر و مآخذ
الموضوعات :
زهرا سرباز
1
(علوم قرآن و حدیث، الهیات، دانشگاه فردوسی مشهد، ایران)
مرتضی ایروانی
2
(استاد گروه علوم قرآن و حدیث، دانشگاه فردوسی مشهد، ایران)
سهیلا پیروزفر
3
(دانشیار گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه فردوسی مشهد، ایران)
الکلمات المفتاحية: هشام بن سالم, مصادرالکافی, میراث مکتوب, کتاب هشام بن سالم,
ملخص المقالة :
هشام‌بن‌سالم از محدثان مورد اعتماد شیعه و از اصحاب امامان صادق و کاظم علیهماالسلام است که صاحب اصل و کتاب‌های تفسیر و معراج و حج بوده است. برخی، کتاب‌های او را از منابع کلینی تلقی کرده‌اند؛ مثلا کتاب تفسیر او را از منابع تفسیری کتاب کافی برشمرده‌اند. در حالی که به نظر می‌رسد احادیث او به واسطه-ی تصنیفات و جوامع بعدی به دست کلینی رسیده باشد. بررسی سند تمامی احادیث هشام‌بن‌سالم در کتاب کافی و تهذیب الاحکام شیخ طوسی ما را به قراینی در سند این روایات می‌رساند که نشان می‌دهد هیچ کدام از کتاب‌های هشام بن سالم منبع کلینی در اخذ حدیث نبوده است، بلکه روایات او به واسطه‌ی کتاب‌های دیگر مثل کتاب‌های محمدبن‌ابی‌عمیر، حسن‌بن‌محبوب، حسین بن سعید و احمد بن محمد بن عیسی در دسترس کلینی قرار گرفته است. این راویان به کتاب‌های هشام بن سالم دسترسی داشته و احادیث آن را در کتاب‌های خود استنساخ نموده‌اند. در عین حال احادیثی به طور شفاهی از هشام بن سالم به ایشان رسیده که در کتاب‌های خود مکتوب نموده‌اند اما تعداد آن اندک است.
_||_
