بررسی مقدماتی پدیده فرونشست زمین در شهرستان لردگان

الموضوعات :

فرید امیری ¹ , سهراب میراثی ² , محمد مومنی ³

1 - گروه مهندسی عمران، واحد شهرکرد، دانشگاه آزاد اسلامی، شهرکرد، ایران
2 - استادیار گروه مهندسی عمران، واحد شهرکرد، دانشگاه آزاد اسلامی، شهرکرد، ایران
3 - گروه مهندسی عمران، واحد شهرکرد، دانشگاه آزاد اسلامی، شهرکرد، ایران

تاريخ الإرسال : 09 الأربعاء , شعبان, 1444 تاريخ التأكيد : 18 الثلاثاء , ربيع الأول, 1445 تاريخ الإصدار : 28 الثلاثاء , ربيع الثاني, 1444

الکلمات المفتاحية: فرونشست, افت سطح آب, دشت لردگان, چشمه برم, شکاف و ترک,

ملخص المقالة :

پدیده فرونشست زمین در طی سال‌های اخیر در اغلب دشت‌ها و شهرهای ایران و بخصوص دشت‌های استان چهارمحال و بختیاری به علت برداشت بی‌رویه از آب‌های زیرزمینی، خشک‌سالی و عوامل دیگر، سبب بروز آسیب‌های جدی به زمین‌های کشاورزی، ساختمان‌های مسکونی، جاده‌ها، شریان‌های حیاتی و دیگر سازندها شده است. هم‌اکنون و بدون شک در آینده نزدیک به‌صورت شدیدتر شاهد آسیب‌های حاصله از پدیده فرونشست و بروز معضلات اقتصادی، زیست‌محیطی، اجتماعی برای انسان‌ها خواهیم بود. در این مقاله به‌ بررسی موضوع فرونشست و چگونگی ایجاد آن و عوامل اصلی و اثرگذار در سطح دشت شهرستان لردگان و همچنین چشمه برم شهر لردگان پرداخته‌شده است و اشاره‌ای به راهکارهای مناسب جهت جلوگیری و کنترل این پدیده شده است. مشاهدات صحرایی و بازدیدهای میدانی و داده‌های به‌دست‌آمده از هیدروگراف دشت و همچنین آسیب‌ها و مشکلات رخ‌داده در سطح دشت و اطراف چشمه حاکی از رخداد فرونشست زمین در این شهرستان می‌باشد. کاهش دبی آب چشمه، افت سطح آب زیرزمینی در سطح دشت، افت سطح آب و کاهش شدید حجم ورودی و خروجی آب چشمه واقع در مرکز شهر، نشست سطح زمین، خشک شدن چاه‌ها، ایجاد شکاف و ترک در ساختمان‌ها، ایجاد شکاف‌های متعدد در خیابان، ریزش سقف قنات و غیره همه نشان‌دهنده پدیده فرونشست زمین در این منطقه می‌باشند. هیدروگراف‌های بدست آمده نشان‌دهنده افت شدید سطح آب زیرزمینی از سال ۸۶ به بعد همراه با کاهش بارش‌ها و خشک‌سالی است. در پایان متناسب با شرایط منطقه برای مقابله با پدیده فرونشست در شهرستان لردگان راهکارهای متعددی ارائه گردیده است