بررسی و اولویت‌بندی مناطق گردشگری شهر لاهیجان به لحاظ شاخص‌های گردشگری پایدار شهری

الموضوعات :

رحیم پرمایه ¹ (دانشجوی دکتری ،گروه جغرافیا، دانشکده علوم انسانی، واحد چالوس ،دانشگاه آزاد اسلامی ،چالوس، ایران)
مهرداد رمضانی پور ² (استادیار، گروه جغرافیا، دانشکده علوم انسانی، واحد چالوس ،دانشگاه آزاد اسلامی ،چالوس، ایران)
کیا بزرگمهر ³ (استادیار، گروه جغرافیا، دانشکده علوم انسانی، واحد چالوس ،دانشگاه آزاد اسلامی ،چالوس، ایران)
آمنه حقزاد ⁴ (استادیار، گروه جغرافیا، دانشکده علوم انسانی، واحد چالوس ،دانشگاه آزاد اسلامی ،چالوس، ایران)

تاريخ الإرسال : 25 الأحد , ربيع الأول, 1443 تاريخ التأكيد : 02 السبت , شعبان, 1443 تاريخ الإصدار : 07 الأربعاء , صفر, 1445

الکلمات المفتاحية: توسعه پایدار, گردشگری پایدار, کلید واژه: گردشگری, شهر لاهیجان,

ملخص المقالة :

مقدمه: شهر لاهیجان با حوزه نفوذ و منطقه پیرامونی خود و وجود جاذبه های تاریخی (مانند آرامگاه شیخ زاهد گیلانی، بقعه میر شمس الدین، آرامگاه کاشف السلطنه و موزه تاریخ چای، پل خشتی لاهیجان، حمام گلشن لاهیجان)، فرهنگی (مانند مسجد چهار پادشاهان، مسجد اکبریه، مسجد جامع لاهیجان)، طبیعی (کوه و آبشار شیطان کوه، تالاب سوستان، تالاب امیر کلایه) یکی از مراکز گردشگری استان گیلان به حساب می آید. اما به دلیل عدم برخورداری مناظر طبیعی، تاریخی و فرهنگی این شهر از زیر ساخت های لازم در جهت توسعه و آبادانی با مشکلات فراوانی دست به گریبان است. هدف: هدف این پژوهش، بررسی و اولویت بندی مناطق گردشگری به لحاظ شاخص های گردشگری پایدار شهری در شهر لاهیجان است. روش‌شناسی تحقیق: پژوهش حاضر با روش توصیفی- تحلیلی انجام شده است. روش جمع آوری داده و اطلاعات پرسش نامه و اسنادی کتابخانه بوده است. حجم جامعه نمونه 100 نفر از گردشگران حاضر در شهر لاهیجان می باشد که به صورت تصادفی ساده انتخاب شده اند. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از مدل ویکور استفاده شده است. قلمرو جغرافیایی پژوهش: قلمرو جغرافیایی این پژوهش، مناطق گردشگری پیرامون شهر لاهیجان می باشد. یافته ها: نتایج به دست آمده از تحلیل مقدار ویکور به دست آمده برای هر کدام از مناطق گردشگری در شهر لاهیجان نشان می دهد، از آنجایی که پایین ترین مقدار Qj برای محدوده پارک های طبیعی شهر است (00/0) می باشد بنابراین کمترین میزان تأثیر را در صنعت گردشگری این شهر خواهد داشت. این در حالی است که روستاهای تفریحی حاشیه شهر با مقدار Qj ( برابر با 00/1) بهترین وضعیت را برای توسعه گردشگری شهر به وجود آورده است. نتایج: عوامل مختلفی می تواند در جذب و توسعه گردشگری در یک مکان جغرافیایی موثر باشد. این عوامل می تواند کالبدی، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، زیست محیطی و مدیریتی باشند. شهر لاهیجان با داشتن ظرفیت های زیست محیطی (اقلیم، آب و هوا)، کالبدی (جاذبه های تاریخی ـ مذهبی) و جاذبه های تفریحی فراوان می تواند نقش موثری در جذب گردشگر و به تبع آن توسعه پایدار این شهر داشته باشد.

المصادر:

بهزاد­فر، مصطفی و زمانیان، روزبه. (1386). کاربرد تصمیم سازی چند معیاره فرایند تحلیل سلسله مراتبی در برنامه­ریزی گردشگری، مورد: شهرستان نیشابور. نشریه بین المللی علوم مهندسی، 18(5)، ویژه نامه معماری و شهرسازی، دانشگاه علم و صنعت، 11-1.

بهشتی، محمدباقر؛ محمدزاده، پرویز و قاسملو، خلیل. (1396). نقش صنعت گردشگری در ایجاد نابرابری درآمدی در بین استان­های کشور. مجله برنامه­ریزی و توسعه گردشگری، 6(22)، 29-8.

جعفری صمیمی، احمد و خبره، شیما. (1392). اثر گردشگری بر توسعه انسانی. مجله برنامه­ریزی و توسعه گردشگری، 2(7)، 24-11.

حاتمی­نژاد، حسین و شریفی، امیر. (1394). بررسی نقش گسترش گردشگری شهری بر توسعه پایدار شهری ( نمونه موردی: شهر سنندج). فصلنامه گردشگری شهری، 2(1)، 74-61.

حیدری­نیا، سعید؛ موحد، علی و الله وردی ئی، پریسا. (1398). عنوان اولویت­بندی شاخص­های کیفیت محیطی از دید گردشگران با استفاده از مدل­های SAW, VIKOR ,ELECTRE و کپلند (مطالعه موردی: شهرستان کوهدشت). فصلنامه پژوهش­های گردشگری و توسعه پایدار، 2(1)، 56-47.

داس ویل، راجر. (1378). مدیریت گردشگری. ترجمه سید محمد اعرابی و داود ایزدی، تهران: دفتر پژوهش­های فرهنگی.

ذاکری، صدیقه و صادقلو، طاهره. (1400). اولویت بندی جاذبه­های گردشگری با هدف توسعه گردشگری (منطقه مورد مطالعه: شهر مشهد). فصلنامه جغرافیایی فضای گردشگری، 10(38)، 33-19.

رحمانی، کمالالدین. (1389). توانمندی­ها و مزیت­های سرمایه­گذاری آذربایجان شرقی. تبریز: مرکز خدمات سرمایه­گذاری آذربایجان شرقی.

رستگار، موسی؛ غلامی، محمد؛ زمانی، مینا و مقدم، معصومه. (1390). تحلیل عوامل مؤثر بر گسترش گردشگری پایدار شهری با استفاده از مدل swot (نمونۀ موردی: زنجان). مجموعه مقالات همایش بین­المللی مدیریت گردشگری و توسعۀ پایدار، مرودشت، 39 - 28.

زنگی­آبادی، علی؛ محمدی، جمال و زیرک­باش، دیبا. (1385­). تحلیل گردشگری داخلی شهر اصفهان. مجله جغرافیا و توسعه، 4(8)، 156-131.

زهره، یوسفی. (1394). بررسی نقش دیپلماسی شهری در توسعه گردشگری (مطالعه موردی: شهر تاریخی قزوین). پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم تحقیقات قزوین، دانشکده هنر  و معماری، گروه شهرسازی.

سازمان جهانی جهانگردی. (1379). برنامه­ریزی ملی و منطقه­ای جهانگردی. ترجمه محمود عبدالله­زاده، دفتر پژوهش­های فرهنگی.

شربتیان، محمدحسن. (1390). تأملی بر گردشگری شهری در ایران و ارائۀ راهکارهایی در جهت توسعۀ پایدار این صنعت شهری. اولین همایش بینالمللی مدیریت گردشگری و توسعۀ پایدار، مرودشت.

شمس­الدینی، علی؛ امیری فهلیانی، محمدرضا و محمدی، عباس. (1390) نقش صنعت گردشگری در توسعه پایدار شهری (مطالعه موردی: شهر نورآباد ممسنی). اولین همایش بین المللی مدیریت گردشگری و توسعه پایدار، 28-14.

شهریاری، سید کمال­الدین؛ کریم­زاده، علی و شهریاری، شهرزاد. (1398). اولویت بندی قابلیت­ها و جاذبه­های گردشگری در محدوده­های بازآفرینی شده تاریخی (مطالعه موردی: محدوده تاریخی زندیه شیراز). مجله هویت شهر، 41(4)، 74-61.

ضیاء، عفت؛ استعلاجی، علیرضا؛ فلاح تبار، نصراله و ولی شریعت پناهی. (1398). تحلیل عوامل کلیدی تأثیر گذار بر توسعه پایدار گردشگری    (مطالعه موردی: شهرستان صومعه سرا). مجله فضای گردشگری، 8(32)، 94-80.

غفاری، محمد؛ رنجبریان، بهرام و فتحی، سعید. (1393 ). ارائه مدلی جهت تبیین ارزش ویژه برند مقاصد گردشگری (مطالعه موردی: شهر اصفهان). مدیریت بازرگانی، 6(4)، 865-845.

قربانی گلزاری؛ سپیده، حسین­زاده دلیر، کریم و بیک بابایی، بشیر. (1398). بررسی و تحلیلی بر چالش­های توسعه توریسم شهری (نمونه موردی: شهر تبریز). مجله فضای گردشگری، 8(30)، 45-33.

والا، فرانسوا و همکاران. (1384). گردشگری بین المللی. ترجمه گوهریان و دیگران، چاپ اول، تهران: تهران، انتشارات امیرکبیر.

Badita, W. (2013) Sustainability of Tourism Development in Macao, China. International Journal of Tourism Research, Vol 15, 52- 65.

Law Christopher, M. (1996) Urban Tourism Attraction Visitors to Large Cities, mansell. Publishing LONDON, 29(18), 168.

Timuz, E., & Getz, M. (2009). Tourists’ Satisfaction with Cultural Tourism Festival: a Case Study of Calabar Carnival Festival, Nigeria. International Journal of Business and Management, 4(3), 116-125.

Suraj, P. (2010). The Impact of Tourism on Income Inequality: An Econometric Assessment, The UCLA Undergraduate Journal of Economics, 47-99.

Jabulani, N., & Mubangizi, Betty C. (2015) Art and Craft in local economic development: Tourism possibilities in Mtubatuba Local Municipality. African Journal of Hospitality, Tourism and Leisure, 4 (2), 1-15.

WTO. (1995). Concepts, Definition and Classifications for Tourism Statistics. Madrid: World Tourism Organization Press.