تحلیل نقش احساس محرومیت نسبی و پیوندهای محله‌ای در گرایش جوانان به خشونت شهری (مورد مطالعه: شهر رشت)

الموضوعات :

نیر ابراهیمی ¹ (دانشجوی دکتری ، گروه جامعه‌شناسی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران)
رضا علی محسنی ² (دانشیار گروه جامعه‌شناسی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران)
محمود علمی ³ (استادیار گروه جامعه‌شناسی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران)

تاريخ الإرسال : 18 الإثنين , جمادى الأولى, 1444 تاريخ التأكيد : 06 السبت , رجب, 1444 تاريخ الإصدار : 18 الخميس , صفر, 1446

الکلمات المفتاحية: احساس محرومیت نسبی, شهر رشت, پیوندهای محله‌ای, خشونت‌های شهری,

ملخص المقالة :

مقدمه: توجه به کاهش ناامنی‌های شهری از جمله مسایل مهم در دستیابی به توسعه پایدار اجتماعی است. جرم و خشونت‌ شهری از جمله عواملی هستند که باعث تضعیف امنیت در شهرها می‌شوند. خشونت‌ شهری یکی از آسیب‌های اجتماعی است که با مطالعه آن می‌توان به وضعیت سلامت اجتماعی در یک شهر پی برد.هدف پژوهش: هدف پژوهش مطالعه نقش احساس محرومیت نسبی و پیوندهای محله‌ای در گرایش به خشونت‌های شهری است.روش‌شناسی تحقیق: روش تحقیق توصیفی-تحلیلی و برای گردآوری اطلاعات، از روش‌های اسنادی و ابزار پرسشنامه استفاده شده است. جامعه آماری تحقیق را جوانان 18 تا 35 سال شهر رشت شامل 224203 نفر تشکیل می‌دهند. حجم نمونه از طریق فرمول کوکران 384 نفر و به روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای توزیع گردید. مفهوم احساس محرومیت نسبی با بهره‌گیری از پژوهش لهسائی‌زاده (1391)، پیوندهای محله‌ای با بهره‌گیری از پژوهش جمشیدیها و همکاران (1393) و خشونت شهری نیز با استفاده از پرسشنامه تحقیق محسنی و همکاران (1395) سنجیده شده است. تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از نرم‌افزارهای SPSS و Amos و آزمون‌های آماری همبستگی پیرسون و مدل‌سازی معادلات ساختاری انجام گردید.قلمرو جغرافیایی پژوهش: ‌قلمرو جغرافیایی پژوهش حاضر، مناطق پنج‌گانه شهرداری شهر رشت می‌باشد.یافته‌ها و بحث: یافته‌ها نشان داد که بین پیوندها و تعلقات محله‌ای و گرایش به خشونت شهری، همبستگی (19/0-) معنادار معکوس ضعیفی وجود دارد؛ اما بین احساس محرومیت نسبی و گرایش به خشونت شهری، همبستگی (33/0) معنادار مستقیمی وجود دارد. همچنین نتایج مدل‌سازی معادلات ساختاری نیز نشان داد که پیوندها و تعلقات محله‌ای با ضریب30/0- و احساس محرومیت نسبی با ضریب 39/0 بر گرایش به خشونت‌های شهری تاثیر دارند.نتایج: برای کاستن از خشونت‌های شهری در بین جوانان لازم است برنامه‌ریزی‌ها و سیاستگذاری‌های دقیقی در زمینه کاهش احساس محرومیت نسبی (توزیع برابر امکانات و برقراری عدالت اجتماعی) و افزایش احساس تعلق اجتماعی به شهر و محله‌های شهری صورت گیرد.