مکان‌یابی مراکز گردشگری چندمنظوره با تأکید بر مدیریت بحران در برابر مخاطرات طبیعی (مطالعه موردی: شهر مشهد)
الموضوعات :
مینو یزدی مقدم
1
,
عزت الله مافی
2
,
مرضیه رجبی
3
1 - کارشناسی ارشد گردشگری موسسه آموزش عالی خردگرایان مطهر، مشهد
2 - استاد گروه گردشگری موسسه آموزش عالی خردگرایان مطهر، مشهد
3 - استادیار گروه گردشگری موسسه آموزش عالی خردگرایان مطهر، مشهد
الکلمات المفتاحية: گردشگری, مدیریت بحران, مکان‌یابی, بلایای طبیعی, مشهد.,
ملخص المقالة :
مقدمه:صنعت گردشگری به‌دلیل تأثیر فراوانی که بر رونق اقتصادی کشورهای مختلف داشته، به‌طور ویژه مورد توجه قرار گرفت و به‌همین دلیل تلاش گردید تا نوسانات اندکی متوجه این صنعت گردد. از این رهگذر، مدیریت بحران در خصوص بلایای طبیعی که انسان کنترل اندکی بر آن‌ها دارد و در مقابل حجم تخریب بالائی نیز دارند، در گردشگری مورد توجه قرار گرفت. شهر مشهد نیز یکی از مهم‌ترین مراکز گردشگری در ایران و خاورمیانه است و به‌دلیل قرار گرفتن در موقعیت جغرافیایی ویژه‌ای تحت‌تأثیر بلایای طبیعی مختلفی قرار دارد. هدف پژوهش: پژوهش حاضر با هدف بررسی امکان وقوع بلایای طبیعی در مشهد و تأثیر آن بر گردشگری و لزوم بکارگیری رویکرد مدیریت بحران فعالانه، به بررسی پرسش‌هایی پرداخته است: الزامات مکان‌یابی مجتمع گردشگری چندمنظوره جهت کاربرد مدیریت بحران چه موضوعاتی هستند؟ و در عرصه شهر مشهد چه موقعیت‌هایی دارای مطلوبیت لازم جهت احداث مجتمع گردشگری چندمنظوره است؟. روش پژوهش: جهت پاسخ به سؤالات پژوهش، روش کمی و تکنیم پیمایش انتخاب گردید و 56 پرسشنامه در میان کارشناسان گردشگری مشهد توزیع گردید. یافته‌ها: زمین‌لرزه مهم‌ترین بلای طبیعی است که دارای توان بالقوه جهت ایجاد بحران در گردشگری مشهد است و فرونشست زمین این تأثیر را در ایجاد بحران پنهان دارد. مواجهه با موج گرما نیز بحران حاد موجود برای گردشگری مشهد است که جهت احداث مجتمع گردشگری در مشهد و به‌جهت کاهش آسیب‌های احتمالی و فعال نمودن مدیریت بحران می‌بایست بدان‌ها توجه نمود. نتایج: در مرحله نهایی و با استفاده از نظرات کارشناسان، ابعاد چهارگانه سازگاری، دسترسی، خدمات و مطلوبیت که مجموعاً دارای 13 شاخص هستند طراحی شد و با بکارگیری ArcGIS و ماتریس طراحی شده از شاخص‌ها، مکان‌یابی به انجام رسید و مشخص شد که اراضی بلوار نماز و الهیه مکان‌های مناسب برای احداث مجتمع گردشگری در مشهد است.
