تحلیلی برشاخص‌های شهر سالم (مطالعه موردی: منطقه 11 شهرداری مشهد)
الموضوعات :
محمد رحیم رهنما
1
(دانشیار گروه جغرافیا، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران)
اکرم مهرورز
2
(دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری، گروه جغرافیا، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران)
زهرا سیاحی
3
(دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری، گروه جغرافیا، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران)
الکلمات المفتاحية: شهر مشهد, شهر سالم, منطقه 11,
ملخص المقالة :
شهرسالم، شهری است که به طور مداوم و مستمر در حال آفرینش و بهبود بخشی به آن گونه محیط های کالبدی و اجتماعی و گسترش آن گونه منابع جامعه است که مردم را قادر می سازد که یکدیگر را در راه اجرای تمامی عملکردهای زندگی و دستیابی به حداکثر توان های خودشان پشتیبانی نمایند. هدف مقاله حاضر بررسی وضعیت جمعیتی– اجتماعی منطقه 11شهر مشهد در چارچوب رویکرد شهر سالم می باشد. این تحقیق از نوع توصیفی-تحلیلی است و جمع آوری اطلاعات به دو شیوه اسنادی و پیمایشی انجام گرفته است. در حال حاضر تعدادخانوارهای موجود در منطقه 11 شهرداری مشهد تقریباً 46810می باشند که در این تحقیق بر اساس روش کوکران حجم نمونه برابر 262 خانوار انتخاب شده است . نتایج پژوهش نشان می دهد از مجموعه شاخص هایی که در قالب 3 گروه عمده شاخص های زیست محیطی، اقتصادی- اجتماعی و بهداشتی تقسیم بندی شده اند و با توجه به متغیرهای بررسی شده در این پژوهش منطقه 11 شهرداری مشهد از نظر شاخص های سلامت با وضعیت مطلوب و استاندارد شهر سالم فاصله دارد و نیاز به مشارکت هر چه بیشتر شهروندان و همکاری سازمان های مختلف را می طلبد.
1. ارجمند نیا، اصغر، 1379، شهر سالم و روستای سالم، سومین همایش کشوری بهداشت محیط، کرمان.
2. بحرینی، سید حسین، 1388، پروژههای شهرهای سالم سازمان بهداشت جهانی و لزوم اجرای جدی آن در ایران، مجله محیط شناسی، سال 17، شماره 17، صص 15-3.
3. کریستوفر جی. بون، 1389، شهر، محیط زیست و برنامهریزی شهری، مترجمان: مهندس جمالالدین عقیلی، دکتر ماندانا نوربخش، انتشارات شهرآب، تهران.
4. کریستوفر جی. بون، 1388، شهر، محیط زیست، مترجمان: مهندس جمالالدین عقیلی، دکتر ماندانا نوربخش، انتشارات شهر آب، تهران.
5. پاپلییزدی، محمد حسین وسناجردی، رجبی، حسین، 1382، نظریههای شهر و پیرامون، چاپ اول، انتشارات سمت، تهران.
6. رهنما، محمدرحیم، 1387، پژوهشی پیرامون تحقق طرحهای تفصیلی شهری با تأکید بر کاربریهای آموزشی و بهداشتی درمانی، انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد.
7. رهنما، محمدرحیم، 1388، برنامهریزی مناطق مرکزی شهرها، انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد.
8. رهنما، محمدرحیم،1390، تحلیل شاخصهای شهر سالم در محله بهارستان شهر مشهد، سومین کنفرانس برنامهریزی و مدیریت شهری، فروردین 1390، تهران.
9. سلمان منش، حسن، 1371، سابقه بهداشت برای همه و شهر سالم، در مجموعه مقالات نخستین سمپوزیوم شهر سالم، اداره کل روابط عمومی و بین الملل شهرداری تهران.
10. شیعه، اسماعیل، 1388، با شهر و منطقه در ایران، انتشارات دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران.
11. کاترین تسورو، هیو بارتون، 1389، برنامهریزی شهری سالم، مترجم: میترا عطاریان، انتشارات مرکز مطالعات و برنامه ریزی شهر تهران، تهران.
12. کنف لاخر، هرمان،1390، اصول برنامهریزی (طراحی) تردد پیاده و دوچرخه، انتشارات دانشگاه تهران، تهران.
13. لقایی، حسنعلی، فرح، حبیب، 1387، شهر سالم، ماهنامه مسکن و انقلاب، ش 71 و 72.
14. فقهی فرهمند، ناصر، 1388، اولویتهای اقتصادی و اجتماعی عوامل کلیدی کیفی مسکن، فصلنامه دانش و توسعه، دوره 16، شماره 26، صص 189-170.
15. احمدی، حسن، 1385، ساخت شهر، ریشههای پیدایش ایده شهر سالم، فصلنامه بین المللی فنی و مهندسی، سال سوم، شماره 6 و 7.
16. علی اکبری، اسماعیل و برزگر، صادق، 1389، شاخصهای شهر سالم در الگوی توسعه پایدار شهری، سومین همایش ملی جغرافیا و رویکرد علمی به توسعه پایدار، پیرانشهر.
17. محمودینژاد، هادی، پورجعفر، محمدرضا، آذری، امید، علیزاده، امین، بمانیان، محمدرضا و مجتبی انصاری، 1388، تعامل دستور کار 21 و فرایند تحققپذیری شهر سالم، با ارایه راهکارها و پیشنهادهایی در شرایط معاصر ایران، فصلنامه علوم و تکنولوژی محیط زیست، سال یازدهم، شماره 43
18. معاونت برنامهریزی و توسعه شهرداری مشهد، 1385، سالنامه آماری شهر مشهد، مشهد.
19. معاونت برنامهریزی و توسعه شهرداری مشهد، 1390، سالنامه آماری شهر مشهد، مشهد.
20. نکوییمقدم، محمود و بهشتی فر، ملیکه، 1384، برنامهریزی در ارایه خدمات سلامت، چاپ اول، انتشارات مرکز کشوری مدیریت سلامت دانشگاه علوم پرشکی تبریز، تبریز.
21. نیکپی، وحید و حاتمینژاد، حسین، 1389، بررسی شاخصهای شهر پایدار(شهر سالم) در محله قاسمآباد یزد، دومین همایش ملی شهر سالم، مرکز پژوهشی علوم جغرافیایی و اجتماعی دانشگاه تربیت معلم سبزوار.
22. Myfanwy T., 2010, MSc Urban Studies, THE HEALTHY CITIES MOVEMENT WORKING PAPER FOR THE LANCET COMMISSION ON HEALTHY CITIES, pp 5.
23. Evaluation of healthy city projects: stakeholder analysis of two projects in Bangladesh, Salma Burton,Environment and Urbanization.,1999, International Institute for Environment and Development, pp 41.
24. United Nations Center for Human Settlements (UNCHS) : state of world s cities 2001. United Nations Center for Human Settlements (Habitat ) Nairobi 2001 , p.6.
25.Department of Health and Human Services., 2001, Healthy people in Healthy Communities, Washington, DC:U.S,A,P.I.
_||_