تعیین منابع اثرگذار در پایان‌نامه‌های کارشناسی ارشد موجود در پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات طی سال‌های 1379-1388

الموضوعات : دانش شناسی

اشرف السادات بزرگی ¹ (استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال)
محبوبه غفوری ² (دانش آموخته کارشناسی ارشد کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران شمال)
مریم السادات میرحیدری ³ (دانش آموخته کارشناسی ارشد کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران شمال)

تاريخ الإرسال : 01 الثلاثاء , رمضان, 1434 تاريخ التأكيد : 21 الجمعة , ذو القعدة, 1434 تاريخ الإصدار : 29 السبت , محرم, 1436

الکلمات المفتاحية: تحلیل استنادی, پایان‏نامه‏ های کارشناسی ارشد, پژوهشگاه فرهنگ, هنر و ارتباطات,

ملخص المقالة :

هدف: پژوهش حاضر با هدف شناسایی رفتارهای استنادی دانشجویان به تحلیل استنادی منابع پایان نامه های کارشناسی ارشد موجود در پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات طی سال های 1379 تا 1388 می پردازد. روش پژوهش: روش انجام پژوهش تحلیل استنادی است که جزء شناخته شده ترین روش ها در مطالعات کتاب‌سنجی به حساب می آید. آمار تحلیلی به کار رفته در این پژوهش قانون برادفورد می باشد. جامعه پژوهش شامل 27460 منبع مورد استناد در 352 پایان نامه کارشناسی ارشد، در پنج گروه رشته تحصیلی (علوم اجتماعی، زبان و ادبیات فارسی، روانشناسی و علوم تربیتی، الهیات و معارف اسلامی و هنر و معماری) می باشد. یافته ها: یافته ها نشان می دهد که از مجموع 27460 منبع مورد استفاده، کتاب های فارسی با 96.62 درصد بالاترین، و پایان نامه های انگلیسی با 07/0 درصد کمترین استناد را داشته اند. هر پایان نامه به طور میانگین به01/78 منبع استناد کرده است. توزیع زبانی نشان می دهد که زبان فارسی با 82/85 درصد زبان غالب است. پوشش زمانی مربوط به سال‌های 1375-1378 با 49/36 درصد از کل استنادها می باشد و کتاب‌های فارسی با11/49 و پایان نامه‌های انگلیسی با 5/0 بیشترین و کمترین میزان اثرگذاری را داشته اند. هم‌چنین پراستنادترین منابع، مجلات و کتاب ها تعیین شدند و نیز مشخص شد میزان استناد به منابع روزآمد در سال 1386 برابر 2 منبع و در سال های1381و1380 برابر 6/0 می باشد. نتیجه گیری: مجلات از قانون برادفورد تبعیت می کنند و مجلات هسته فارسی شامل نشریه اطلاعات سیاسی – اقتصادی و نامه علوم اجتماعی و مجلات هسته لاتین شامل Journal of Social & Humanities و British journal of education psychology است. پربسامدترین کتاب فارسی مراحل اساسی اندیشه در جامعه شناسی و مبانی جامعه شناسی می باشد و هم‌چنین از بین کل استنادات صورت گرفته 23/79 درصد به کتاب فارسی و لاتین، 58/13 درصد به نشریات و 86/3 درصد به پایان نامه ها تعلق گرفته است، که فرضیات آزمون را مورد پذیرش قرار می دهد. در همه پایان نامه ها بیشترین استناد به دلیل سهولت دسترسی و استفاده آسان مربوط به کتاب است و به دلیل ضعف دانشجویان در فهم زبان های غیر فارسی زبان، فارسی زبان غالب است.

المصادر:

ایزدی، ر. (1388). تحلیل استنادی و تعیین منابع اثرگذار در پایان­نامه­های کارشناسی ارشد معماری دانشگاه آزاد اسلامی واحد همدان در سال‌های 1379-1386. فصل­نامه       دانش­شناسی، 3 (9)، 11-23.

حداد، ز. (1388). تحلیل استنادی مآخذ پایان­نامه­های دکتری ارتباطات دانشکده علوم اجتماعی و ارتباطات علامه طباطبایی. فصل­نامه مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات، 20 (2)، 139- 152.

حقیقی، م. (1381). کاربرد استناد در نگارش­های علمی. مجله روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران. 32 (2)، 215-232.

دیانی، م. ح. (1361).کتاب سنجی.  نشر دانش، 40-47.

رضاییان، ف.؛ عصاره، ف. (1391). تحلیل استنادی پایان نامه­های فارغ التحصیلان دوره­های کارشناسی ارشد دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز در  سال­های 1389-1378. جنتاشاپیر، 3 (2) ، 361-371.

زندی، م. ح.(1382). تحلیل استنادی مآخذ پایان­نامه­های کارشناسی ارشد دانشکده علوم اقتصادی دانشگاه علامه طباطبایی در سال های۱۳۸۱-۱۳۷۵. پایان­نامه کارشناسی ارشد کتابداری و اطلاع­رسانی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران شمال.

صابری، م. ک.؛ نیکخواه، ز. (1388). تحلیل استنادی مآخذ پایان­نامه­های دکترای علوم کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاه آزاد اسلامی. فصل­نامه مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات، 19 (4) ، 149-164.

صدیقی، م. (1380). تحلیل استنادی مآخذ پایان‌نامه‌های موجود در مرکز اطلاعات و مدارک علمی ایران،طرح پژوهشی مرکز اطلاعات و مدارک علمی ایران.

فرج­پهلو، ع.، زمانی، م. (1389). تحلیل استنادی مآخذ       پایان­نامه­های کارشناسی ارشد حوزه شیمی دانشگاه شهید چمران اهواز و دانشگاه شیراز در سال­های 1387-1380. فصل­نامه دانش شناسی، 3 (11)، 77 -90.

لاهدوز، ف. (1389). تحلیل استنادی مآخذ پایان­نامه­های دکترای عمومی دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شهید بهشتی بین سال­های 83 تا 87.. پایان­نامه کارشناسی ارشد علوم کتابداری و       اطلاع­رسانی، دانشگاه آزاداسلامی، واحد تهران شمال، تهران.

مکی­زاده، ف. (1387). تحلیل استنادی پایان­نامه­های رشته جغرافیا (برنامه­ریزی شهری) در دانشگاه­های تهران، تربیت مدرس و یزد (1376 – 1384) با تأکید بر پایان نامه­های مورد استناد به عنوان عامل اثرگذار. فصل­نامه مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات،  19 (4) ، 125-143.

Banateppanvar, Koteppa B.S; Kannappanavar, Biradar, B.U. (2013). Citation analysis of doctoral theses in botany submitted to Kuvempu University, India: a case study. Collection Building, 32 (1), 12 – 21

Kehinde Fasae, J. (2011). Citation analysis of M.Tech theses submitted in the Department of Agricultural Economics and Extension, Federal University of Technology Akure, Nigeria. Collection Building, 30 (4) , 179 - 183

Lo, Szu-Chia.(2007). Use of information resources in writing up Dissertation:A    

Citation Analysis . In international Conference on Engineering Educational (ICCE 2007), Combra,Portugal, September 3-7.

Powley B, Dale R. (2007). Evidence-based information extraction for high accuracy citation and author name identification Pittsburgh PA, U.S.A: Proceedings of the conference RIAO; 2007 May 30-June 1.

Vallmitjana, N. (2008). Citation Analysis of Ph.D. Dissertation References as a Tool for  - Collection Management in an Academic Chemistry Library. College & Research Libraries. 69 (1). Retrieved September 21, 2012 from http://web.ebscohost.com/ehost/resultsadvanced?vid=13&hid=21&sid=bbfe704e- eda6-4277-b080