مطالعه بهم پیوستگی سازمان یافته اجزای گل و پولینی و رویش و رشد گرده در استبرق (Calotropis procera) (Asclepiadoideae)

الموضوعات :

فاطمه علیمرادی ¹ , فرخنده رضانژاد ²

1 - گروه زیست شناسی دانشگاه پیام نور کهنوج، کرمان ایران
2 - هیئت علمی دانشگاه شهید باهنر کرمان

تاريخ الإرسال : 17 الثلاثاء , ربيع الأول, 1439 تاريخ التأكيد : 04 السبت , رمضان, 1439 تاريخ الإصدار : 04 الثلاثاء , جمادى الثانية, 1439

الکلمات المفتاحية: استبرق, تاج, بساک, ژینوستوم, لوله پرچمی,

ملخص المقالة :

درختچه استبرق (Calotropis procera (Aiton) W. T.) (زیر تیره Asclepiadoideae) یکی از گونه‌های دارویی ارزشمند در عرصه‌های منابع طبیعی و بیابانی است که به طور گسترده در نقاط گرم و خشک نواحی جنوب استان کرمان پراکنش دارد. هم‌پیوستگی سازمان یافته گل در این زیر تیره به حد نهایی در نهاندانگان رسیده است. بهم‌پیوستگی گل، پولینی و رویش و رشد دانه‌های گرده بررسی شد. گل‌های منظم دو جنسی و پنج بخشی دارای کاسه گل ضخیم سفید- صورتی کرمی وجام نعلبکی شکل سفید- بنفش متصل در غنچه که طی نمو این اتصال‌ها باز شده اما هنوز بخش‌های قاعده‌ای به هم متصل هستند. پرچم‌ها از طریق لوله پرچمی و بساک‌ها بهم و از طریق کلاله به مادگی متصل هستند. لوله پرچمی، مادگی را بدون اتصال احاطه کرده‌ است. میله پرچم‌ها دارای ریل راهنما و تاج برای جلب و حرکت گرده‌افشان‌ها می‌باشد. بساک دو خانه و هر خانه دارای یک پولینی است که دو تودهک‌ (پولینی) دو نیمه بساک مجاور از طریق گیره و بازوها به هم متصل هستند و دستگاه پولینی را تشکیل می‌دهند. بنابراین دانه‌های گرده بصورت منفرد پراکنده نمی‌شوند، همچنین پولینی‌ها نیز همیشه بصورت دوتایی منتقل می‌شوند. بساک‌ها به سطوح کلاله‌ی 5 بخشی پیوستگی دارند و ژینوستوم را تشکیل می‌دهند. مادگی دو برچه‌ای با بخش قاعده‌ای آزاد و انتهایی به هم‌‌پیوسته است. بهم‌پیوستگی بخش‌های مختلف اغلب از نوع ثانوی یا postgenital است. دانه‌های گرده روی محیط پایه‌ در oC30، رویش و رشد بالایی دارند که بصورت یکطرفه می‌باشد. یک یا هر دو پولینی دستگاه پولینارم رویش و رشد نشان دادند.

المصادر:

[1]     ضعیفی، م. (1378). فلور ایران، جلد 28، تیره استبرق (Asclepiadaceae)، مؤسسه تحقیقات جنگل­ها و مراتع. تهران.

[2]     قرآن کریم، سوره‌‌های کهف (آیه‌ی 31 )، دخان (آیه‌ی 53)، الرحمن (آیه‌ی 54)، انسان (آیه‌ی 21).

[3]     قهرمان، ا. (1373). کورموفیت­های ایران. جلد 3، مرکز نشر دانشگاهی، تهران.

[4]     Bhatnagar S. 1975. Floral polymorphism in sympatric populations of Calotropis procera (Ait.) R.Br. Acta Botanica Indica 3: 43–46.

[5]     Bin Z., Tang D., Zhou R. 2016. Study on pollen germination and pollen tube growth of Calotropis gigantea, Chinese Journal of Tropical Agriculture, 5: 32-37.

[6]     Ebadi, A., Rezaei, M., Fatahi, R., 2010. Mechanism of seedlessness in Iranian seedless barberry (Berberis vulgaris L. var. asperma). Sci. Hortic. 125, 486–493.

[7]     El-Bakry, A.A., Hammad, I.A. & Rafat, F.A. 2014. Polymorphism in Calotropis procera: preliminary genetic variation in plants from different phytogeographical regions of Egypt.Rend. Fis. Acc. Lincei, 25: 471- 477.

[8]     Endress, P.K. 1994. Diversity and evolutionary biology of tropical flowers. Cambridge University Press, Cambridge, UK.

[9]     Endress M.E. 2004. Apocynaceae: Brown and now. Telopea 10: 525–541.

[10] Endress P.K. 2006. Angiosperm floral evolution: morphological developmental ramework. Advances in Botanical Research 44: 1–61.

[11] Endress ME, Liede-Schumann S, Meve U. 2014. An updated classification for Apocynaceae. Phytotaxa 159: 175–194. Endress ME. 2004. Apocynaceae: Brown and now. Telopea 10: 525–541.

[12] Endress, P.K. 2016. Development and evolution of extreme synorganization in angiosperm flowers and diversity: a comparison of Apocynaceae and Orchidaceae. Ann. Bot. 117: 749–767.  

[13] Harder L.D., Johnson S.D. 2008. Function and evolution of aggregated pollen in angiosperms. International Journal of Plant Sciences 169: 59–78.

[14] Jayaprakash P., Sarla N. 2001. Development of an improved medium for germination of Cajanus cajan (L.) Millsp. pollen in vitro. Journal Experimental of Botany, 52, 851-855.

[15] Malik CP and Singh MB. 1977. Dehydrogenases and isocitrate lyase activity during pollen germination in Calotropis procera, 86 (6): 371–374.

[16] Pandey, P. K., Verma, Y., Choubey, S., Pendey, M. and Chandrasekhar, K. 2008. Biosorptive removal of cadmium from contaminated groundwater and industrial effluents. Bioresource Technology 99. 4420-4427.

[17] Parsons, W. T. and Cuthbertson E. G. 2001. Noxious weeds of Australia (2 ed.). CSIRO Publishing. Ausrtalia.

[18] Qureshi, A. A., Prakash, T., Patil, T ., Swamy, A. H. M., Gouda, A. V., Prabhu, K. and Setty, S. R. 2007. Hepatoprotective and antioxidant activities of flowers of Calotropis procera (Ait) R. Br. in CCL4 induced hepatic damage. Indian Journal of Experimental Biology 45: 304-310.

[19] Shukla SN, Tewari MN. 1973b. Interaction of growth regulators in pollen tube elongation of Calotropis procera. Ind J Exp Biol 11:591–592.

[20] Sobrinho, M. S., Tabatinga, G. M., Machado, I. C., and Lopes, A. V. 2013. Reproductive phenological pattern of Calotropis procera (Apocynaceae), an invasive species in Brazil: annual in native areas; continuous in invaded areas of caatinga. Acta Botanica Brasílica 27, 456–459.

[21] Tahir, A. 1994. pollination ecology of some asclepiads (Asclepaidaceae) from Pakistan. PhD Thesis, University of Karachi, Karachi, Pakistan.

[22] Tao, L. P., Gilbert, M. G. and Stevens, W. D. 1995. Asclepiadaceae. Flora of China 16: 189–27.