بررسی اثر تیمارهای تنظیم کننده رشد در بیوسنتز اندول الکالوییدهای پروانش Catharanthus roseus (L) G. Don. در شرایط کشت بافت، کشت سوسپانسیونی و کشت مزرعه
الموضوعات :علی کاظم زاده حقیقی 1 , حمید سبحانیان 2 , غلامرضا بخشی خانیکی 3 , محمدعلی ابراهیمی 4
1 - دانشجوی دکتری، گروه زیست شناسی دانشگاه پیام نور، تهران،ایران
2 - استادیار، گروه زیست شناسی دانشگاه پیام نور،تهران،ایران
3 - استاد ، گروه زیست شناسی دانشگاه پیام نور،تهران،ایران
4 - استاد ، گروه کشاورزی دانشگاه پیام نور،تهران،ایران
الکلمات المفتاحية: کشت بافت, آلکالوئید, پروانش, کشت سوسپانسیون سلول, کشت مزرعه,
ملخص المقالة :
گیاه پروانش منبع غنی از آلکالوئیدها است که در همه بخش‌های گیاه پراکنده‌ا‌ند. وجود آلکالوِئیدهای ارزشمند در تمام بخش‌های گیاه سبب شده است که، به عنوان یک گیاه دارویی بسیار مهم معرفی و خواص آن بررسی شود.این مطالعه به منظور بررسی اثر تیمارهای تنظیم کننده رشدی بر بیوسنتز اندول الکالوییدهای گیاه دارویی پروانش در شرایط کشت بافت، کشت سوسپانسیونی و کشت مزرعه اجرا شد.آزمایش در سه کشت جداگانه،شامل کشت بافت، کشت سوسپانسیونی ، کشت مزرعه و تاثیر استفاده هم زمان تنظیم کننده‌های رشدIAA و NAA بر میزان آلکالوئیدهای تولید شده توسط گیاه پروانش انجام شد. هورمون های IAA در سه غلظت(1/0 ، 5/0 0/1 میلی گرم در لیتر)و NAA (1/0 ، 5/0 0/1 میلی گرم در لیتر) در سه تکراربصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی مزرعه موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج درسال1398اجرا شد. نتایج آزمایش نشان داد که NAA، باعث افزایش میزان آلکالوئیدهای آجمالیسین، سرپانتین و افزایش میزان آلکالوئید کل در حدود 20 درصد می‌باشد. در بین تنظیم کننده‌های رشد مورد مطالعه، IAA اثر کاهشی را در تغییرات میزان آلکالوئیدها از خود نشان داد و این کاهش در برخی موارد در حدود 10 درصد بود. همچنین استفاده از روش کشت سوسپانسیونی نسبت به دو روش دیگر باعث افزایش آلکالوئیدها شد، و در کشت مزرعه مقدار آلکالوئید کل نسبت به سایر روش ها افزایش نشان داد.براساس نتایج حاصل از این آزمایش،به نظر می رسد استفاده از روش کشت سوسپانسیونی در بسیاری از موارد نسبت به دو گروه دیگر مزیت نسبتا مناسب‌تری را از خود نشان می‌دهد.
_||_
