ارزیابی اثر تیپ شخصیتی معماران و غیر معماران بر انتخاب سبک نمای ساختمان‌های مسکونی

الموضوعات :

مهسا موذنی ¹ , ندا ضیابخش ²

1 - گروه معماری، دانشکده فنی ومهندسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال، تهران، ایران
2 - گروه معماری، دانشکده فنی ومهندسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال، تهران، ایران

تاريخ الإرسال : 20 السبت , ذو الحجة, 1444 تاريخ التأكيد : 11 الأحد , جمادى الثانية, 1445 تاريخ الإصدار : 09 الجمعة , جمادى الثانية, 1445

الکلمات المفتاحية: مدل رفتاری دیسک, آزمون شخصیت‌شناسی, ترجیحات فرد, تیپ‌شخصیتی, سبک نما, نمای مسکونی,

ملخص المقالة :

بیان مساله: عموما توصیف معماران و افراد غیرمعمار از یک بنا متفاوت است. تفاوت‌ها مهم‌اند زیرا اغلب می‌توانند منجر به عدم تطابق شدید بین ترجیحات معماران و افراد غیرمعمار شوند. اهمیت و ضرورت پژوهش: با هدف برقراری ارتباط هرچه بهتر میان معماری و انسان، نگاه به معماری از زاویه روان‌شناسی - به‌ویژه شخصیت‌شناسی- اهمیتی روز افزون یافته است. برای رسیدن به هدف و باتوجه به اینکه بخشی از کار معمار درک ترجیحات و ادراکات مشتری است شناخت زاویه نگاه و درک هرچه بهتر مطالبات انسان، ضروری است.هدف تحقیق: این مقاله سعی دارد با استفاده از تلفیق دو آزمون، به ارتباط معناداری میان تیپ شخصیتی و ترجیحات معماری فرد دست یابد.روش تحقیق: برای شناسایی تیپ‌شخصیتی آزمون‌شوندگان از مدل رفتارشناسی دیسک استفاده شد؛ سپس با استفاده از آزمون ترجیحاتی انتخابی، 12 تصویر از نماهای مسکونی انتخاب و با سیاه-سفید کردن تصاویر برای حذف عامل موثر رنگ بر ترجیحات فرد و تقسیم‌بندی تصاویر به دو گروه ویلایی و آپارتمانی، از 78 آزمون-شونده خواسته شد تا تصاویر را برحسب علاقه اولویت‌بندی کنند. آزمون‌شوندگان به دو گروه معماران و غیرمعماران تقسیم‌بندی شدند. از نرم‌افزار SPSS برای تحلیل و تفسیر نتایج آزمون‌ها و میزان اثرگذاری تیپ شخصیتی فرد در انتخاب وی استفاده شد.نتایج: تمام معماران خانم، سبک مینیمال و مدرن را بعنوان اولویت اول انتخاب کردند. سبک سنتی و مدرن-سنتی از سبک‌های مورد توجه در میان معماران آقا با تیپ‌شخصیتی C و سبک کلاسیک بعنوان انتخاب اول در تیپ‌شخصیتی S با فراوانی100% و 66.7% ، نشان دهنده ارتباط معنادار تیپ‌شخصیتی با ترجیحات فرد بود. سبک مدرن و مینیمال نسبت به باقی سبک‌ها از درصد فراوانی بالاتری در اولویت اول در تمامی تیپ‌های شخصیتی چه در گروه معماران و چه افراد عادی، سبک کلاسیک بیشترین فراوانی در اولویت آخر و سادگی، زیبایی و مدرن بودن بیشترین توصیفات به کار رفته در انتخاب‌ها بوده است.

المصادر:

اخوان خرازیان، مریم؛ دادبه، شیوا (1400). ارائه مدل چندسطحی تأثیر تیپ شخصیتی کارمندان فروش و تیپ شخصیتی مشتریان بر اعتماد به فروشنده. مدیریت بازرگانی، 12(2)، 412-434.
اکبری، سعید؛ نورتقانی، عبدالمجید؛ پژوهان فر، مهدیه (1399). مؤلفه‌های خصایص ترجیحی ساکنان مسکن در پژوهش‌های ساختار معنایی و ابزار-غایت. معماری و شهرسازی آرمان شهر، 12(32)، 1-23.
پاکدل، الهام. امیدواری، منوچهر (1396). بررسی تاثیر شخصیت انسانی بر قابلیت اطمینان انسانی و بروز حوادث با استفاده از تکنیک Heart و مدل شخصیت رفتاری DISC در صنایع خودرو سازی. مجله ارگونومی، 5(1)، 26-35.
ثقفی، محمد جواد؛ طاهری سیاح، فاطمه (1396). معماری وMBTI؛ بررسی شیوه استفاده از شخصیت¬شناسی و ویژگی‌های شخصیتی کاربر فضا در طراحی مسکن. نشریه هنرهای زیبا- معماری و شهرسازی، 22(1)، 75-88.
حسنی نسب، سید شهاب؛ جلیلی، سجاد؛ زاهدی، محسن (1401). پیش‌بینی ترجیحات شخصیتی و رفتارهای پر خطر رانندگی موثر بر تعداد تصادفات رانندگی. پژوهشنامه حمل و نقل، 19(1)، 129-140.
رحیمی مدیسه، سجاد؛ ذوالفقاری، حامد؛ غلامزاده، راویه؛ صفری، محمدحسن (1399). بررسی تاثیر به کارگیری مدل رفتاری DISC بر افزایش بهره وری منابع انسانی. مدیریت تبلیغات و فروش (رهیافتی در مدیریت بازرگانی)، 1(2 )، 90-97.
قره گوزلو، نادیا؛ عطادخت، اکبر؛ بشرپور، سجاد؛ نریمانی، محمد(1399). ارتباط تیپ‌شناسی شخصیتی مادران با نگرش فرزندان به بزهکاری: ارزیابی نقش پیش‌بین تیپ شخصیتی D. روانشناسی بالینی و شخصیت، 13(2)، 43-50.
گلچین، پیمان؛ ناروئی، بهروز؛ مثنوی، محمدرضا (1391). ارزیابی کیفیت بصری فضاهای آموزشی بر اساس ترجیحات استفاده کنندگان (مطالعة موردی: دانشگاه سیستان و بلوچستان). محیط شناسی، 38(2)، 135-150.
نایب محسنی، شیدا؛ خلیفه سلطانی، سیداحمد؛ حجازی، رضوان (1400). تدوین مدل رفتاری تصمیم‌گیری سرمایه‌گذاران فردی در بازار سرمایه ایران. تحقیقات مالی، 23(4)، 625-652.
وحدت طلب، مسعود؛ حشمتی، عاطفه (1400). واکاوی تأثیر جنسیت بر ترجیحات زیبایی‌شناسی تقارن در جداره خارجی بناهای معماری معاصر ایران. نشریه علمی اندیشه معماری، 5(10)، 277-292.
وحدت طلب، مسعود؛ یاران، علی؛ محمدی خوش بین، حامد (1399). ارزیابی ترجیحات بصری در نماهای مسکونی, مورد مطالعاتی: دوازده خانه تاریخی تبریز. معماری و شهرسازی آرمان شهر، 13(32 )، 175-187.
وحدت طلب، مسعود؛ یاران، علی؛ محمّدی خوش‌بین، حامد (1397). بررسی مفهوم و ارزیابی پُروخالی در جداره‌های خانه‌های تاریخی تبریز. پژوهش‌هاي معماري اسلامي. ۶ (۲)، 66-80.
ياران، علی؛ وحدت¬طلب، مسعود؛ محمدی¬خوشبين، حامد (1398). ترجيحات زیبايي¬شناختي پروخالي در جداره¬هاي با الگوي معماري سنتي (مطالعه موردي: خانه¬هاي تاريخي تبريز). نشريه علمي معماري و شهرسازي ايران، 10(17)، 60-78.
Akalin, A., Yildirim, K., Wilson, C., & Kilicoglu, O. (2009). Architecture and engineering students' evaluations of house façades: Preference, complexity and impressiveness. Journal of Environmental Psychology, 29(1), 124–132.
Anastasi, A., & Urbina, S. (1997). Psychological testing. Prentice Hall/Pearson Education.
Baron, I., Melania, & Agustina, H. (2020). The role of psychological testing as an effort to improve employee competency, Journal of Management and Marketing Review, 5. 1-15.
Bogdan, V. (2015). Personality Boost: Develop your strengths and tackle your weaknesses using DISC, a world-renowned behavior test. CreateSpace Independent Publishing Platform.
Brown, G., & Gifford, R. (2001). Architects predict lay evaluations of large contemporary buildings: Whose conceptual properties? Journal of Environmental Psychology, 21(1), 93–99.
Devlin, K. (1990). An examination of architectural interpretation: Architects versus nonarchitects. Journal of Architectural Planning and Research, 7, 235-244.
Imamoglu, Ç. (2000). Complexity, liking and familiarity: Architecture and non-architecture Turkish students' assessments of traditional and modern house facades. Journal of Environmental Psychology, 20(1), 5–16.
Gifford, R., Hine, D. W., Muller-Clemm, W., Reynolds, D. J., Jr., & Shaw, K. T. (2000). Decoding modern architecture: A lens model approach for understanding the aesthetic differences of architects and laypersons. Environment and Behavior, 32(2), 163–187.
Gifford, R., Hine, D. W., Muller-Clemm, W., & Shaw, K. T. (2002). Why architects and laypersons judge buildings differently: Cognitive properties and physical bases. Journal of Architectural and Planning Research, 19(2), 131– 148.
Hemdan, J.T., Taha, D.S., & Cherif, I.A. (2023). Relationship between personality types and creativity: A study on novice architecture students. Alexandria Engineering Journal, 65, p847-857.
Loewenthal, K., & Lewis, C. A. (2018). An introduction to psychological tests and scales. Psychology press. https://doi.org/10.4324/9781315782980.
Remann, P., & Nordin, A. (2021). Personality tests in recruitment. ResearchGate , 349466573.
Gifford, R., & Reynolds, A.J. (2000). Decoding Modern Architecture: A Lens Model Approach for Understanding the Aesthetic Differences of Architects and Laypersons. Environment and Behavior, 32(2), 163-187.