بررسی ظرفیّت های فیلم نامه نویسی نفثة المصدور

الموضوعات : مطالعات نقد ادبی

محمد علی خزانه دار لو ¹ (استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه گیلان)
فخری رسولی گروی ² (دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه گیلان)

تاريخ الإرسال : 26 الجمعة , رجب, 1436 تاريخ التأكيد : 24 السبت , رمضان, 1436 تاريخ الإصدار : 08 الأحد , ذو القعدة, 1436

الکلمات المفتاحية: پیرنگ, نفثة المصدور, فیلمنامه, گفت و گو,

ملخص المقالة :

نفثة المصدور از جمله متونی است که به خاطر استفاده از شگردهای ادبی، علاوه بر تاریخی مستند، به متنی خلّاق بدل شده است؛ لذا می تواند یکی از منابع مهم در مبحث اقتباس به شمار آید. این پژوهش در پی آن است که با روش توصیفی ـ تحلیلی و رویکرد میان رشته ای، اثبات کند متونی مانند نفثةالمصدور هم، با وجود داشتن مختصّاتی مانند پریشان بودن نوع جمله بندی آن و تک گو بودن متن، می توانند خاصیّت سینمایی شدنداشته باشند؛ از ویژگی های این کتاب، که می توان آن را امتیازی برای یک فیلمنامة خوب به حساب آورد، همین تک گویی های درونی است که غالباً زیدری آن ها را به صورت تصویری، به مخاطب عرضه داشته و همین امر، امتیازی برای فیلمنامه نویس است که بتواند امور ذهنی را به بهترین وجهی، عینی نماید.گفت و گو هم عنصر مهمی در بحث فیلمنامه است که کتاب حاضر از آن محروم است؛ لذا این عنصر، از مواردی است که نویسندة فیلمنامه باید با تخیّل آفرینشگر خویش و با سرنخ هایی که زیدری از نحوة رفتار شخصیّت ها به دست داده، آن را به شکلی مطلوب تنظیم نماید.

المصادر:

انوشیروانی، علی­رضا.(1389). ضرورت ادبیات تطبیقی در ایران، نشریة ادبیات تطبیقی: ویژه­نامة نامة فرهنگستان، شمارة اوّل، 6ـ 38.

بوردول، دیوید.(1373). روایت در فیلم داستانی، جلد اوّل، ترجمة سیّد علاالدّین طباطبایی، تهران: بنیاد سینمایی فارابی.

بوردول، دیوید و کریستین تامسون.(1392). هنر سینما. ترجمه­ی فتّاح محمّدی، تهران: مرکز.

پورنامداریان، تقی و حیاتی، زهرا.(1388). نسبت بیان سینمایی با تمثیل­های ادبی در اشعار مولانا، پژوهش­های ادبی، شمارة 26، 53ـ 76.

پورشبانان، علیرضا و بزرگ بیگدلی، سعید.(1390). بررسی ظرفیّت­های نمایشی نفثة­المصدور، پژوهش­های ادبی، شمارة 33، 35ـ 56.

حاجتی، سمیّه و رضی، احمد.(1391). کارکرد کنش­های ارتباطی برون زبانی در داستان­های مصطفی مستور،کاوش­نامه، شمارة 25، 165ـ 196.

حیاتی، زهرا.(1383). تطبیق ساختار داستان شیخ صنعان با الگوی فیلمنامه، پژوهش­های ادبی، شمارة 3، 45ـ 64.

خرندزی زیدری نسوی، شهاب­الدّین محمّد.(1370). نفثة­المصدور، تصحیح امیرحسن یزدگردی، چاپ دوم، تهران: ویراستار.

رضی، احمد و حاجتی، سمیّه.(1390). تحلیل نشانه­های ارتباط غیر کلامی در داستان دو دوست، مطالعات ادبیات کودک، شمارة اوّل، 91ـ 114.

شهبازی، شاهپور.(1392). تئوری­های فیلمنامه در ادبیات داستانی، تهران: زاوش.

فیلد، سید.(1379). تلما و لوئیز، ترجمة عبّاس اکبری، تهران: فرهنگ کاوش.

همو.(1392).کتاب دستور کار فیلمنامه­نویسان، ترجمة حمیدرضا گرشاسبی، تهران: بنیاد سینمایی فارابی.

گلی­زاده، پروین و یاری، علی.(1388). بررسی قابلیّت­های نمایشی داستان حسنک وزیر در تاریخ بیهقی، جستارهای ادبی، شمارة 166، 69ـ 86.

مک­کی، رابرت.(1392). داستان، ساختار، سبک و اصول فیلمنامه­نویسی، ترجمة محمّد گذرآبادی، چاپ چهاردهم، تهران: هرمس.

میرصادقی، جمال.(1385). عناصر داستان، چاپ پنجم، تهران: سخن.

نوبل، ویلیام.(1385). راهنمای نگارش گفتگو، ترجمة عبّاس اکبری، چاپ دوم، تهران: سروش.