کاربرد رهیافت فضایی در تحلیل عوامل موثر بر قیمت مسکن در شهرستان‌های ایران با تاکید بر تامین مالی...

الموضوعات :

یعقوب فهیدآذر ¹ , علی رضازاده ² , صمد حکمتی فرید ³

1 - گروه اقتصاد، دانشکده اقتصاد و مدیریت، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران
2 - گروه اقتصاد/دانشکده اقتصاد و مدیریت/دانشگاه ارومیه/ ارومیه/ایران
3 - گروه اقتصاد/ دانشکده اقتصاد و مدیریت/ دانشگاه ارومیه/ ارومیه/ ایران

تاريخ الإرسال : 25 الأحد , صفر, 1445 تاريخ التأكيد : 11 الأربعاء , جمادى الأولى, 1446 تاريخ الإصدار : 05 الأحد , رجب, 1446

الکلمات المفتاحية: تأمین مالی مسکن, قیمت مسکن, سنجی فضایی,

ملخص المقالة :

هدف این مطالعه بررسی تأثیر منابع مالی و دیگر عوامل مؤثر بر قیمت مسکن در شهرستان‌های ایران با استفاده از الگوی فضایی می‌باشد. پژوهش های نوآورانه و رو به رشدی در مورد اهمیت تعامل بین متغیر های اقتصاد کلان و بازار مسکن و وجود دارد، اما اثرات این متغیر های اقتصادی بر قیمت مسکن در مناطق مختلف یکسان نیست و علاوه براین قیمت مسکن در این مناطق دارای اثرات سرریز بر یکدیگر است. این مطالعه برآورد و استنباط ناهمگن تعامل بین قیمت مسکن و متغیر های اقتصادی مختلف را ارائه می دهد. برای این منظور، روش خود رگرسیون فضایی با رویکرد داده‌های پانلی، برای بررسی وجود ارتباط درونی متغیرهای اقتصادی مناطق مختلف کشور بر قیمت مسکن این ناحیه‌ها استفاده‌ شده است و ضرایب متغیرهای اقتصادی مؤثر بر قیمت مسکن مربوط به ۴۲۹ شهرستان ایران در دوره 1399-1390 برآورد گردیده‌اند. برآوردها درجه قابل‌توجهی از ناهمگونی را در بین مناطق نشان می‌دهند. همان‌طور که انتظار می‌رفت، برآورد ضرایب فضایی خالص (هم‌زمان و باتأخیر) عمدتاً مثبت و نشان‌دهنده درجه بالایی از اثرات سرریز تغییرات قیمت مسکن به مناطق مجاور است. با تعمیم نتایج این مطالعه به خصوصیات مالی مسکن به شکلی دیگر می‌توان کالای سرمایه‌ای بودن مسکن را نیز تأیید نمود. نتایج مقاله رهنمون مناسبی را در اختیار ارائه‌دهندگان اعتبار و اعتبارسنجی مستغلات، سازمان‌های بیمه‌گر و شرکت‌های سرمایه‌گذاری برای متنوع‌سازی دارایی‌ها قرار می دهد.

المصادر:

باصری، بیژن، کیانی، غفاری و ملکی پور, محمود. (1400). جذابیت مسکن به عنوان یک دارایی مالی در برابر پوشش تورم و اثرگذاری آن بر تقاضای مسکن در ایران. اقتصاد مالی، 15(55), 79-106.
جعفری صمیمی، احمد، علمی، زهرا (میلا) و هادی زاده، آرش. (1386). عوامل موثر بر تعیین رفتار شاخص قیمت مسکن در ایران. پژوهش‌های اقتصادی ایران، 9(32)، 31-53.
جلوداری ممقانی، محمد، نیسی، عبدالساده، گلدانی، مهدی و رحیمیان، سعید. (1395). محاسبه و تحلیل ریسک اعتباری بخش‌های اقتصادی (صنعت، کشاورزی، خدمات و مسکن). پژوهش‌نامه اقتصادی، 16(62)، 103-135.
خلیلی عراقی، سید منصور؛ مهر آرا، محسن؛ عظیمی، سید رضا(1391). بررسی عوامل مؤثر بر قیمت مسکن در ایران با استفاده از داده‌های ترکیبی، فصلنامه پژوهش‌ها و سیاست‌های اقتصادی، (50)، 63 - 33.
دژپسند، فرهاد و محتوی، لادن. (1393). بررسی همگرایی بلند مدت قیمت مسکن در مناطق شهر تهران. اقتصاد مالی، 8(26), 77-94.
رحمانی، تیمور؛ و اصفهانی، پوریا. (1395). ارزیابی رابطه بین سیکل‌های بخش مسکن، تسهیلات بخش مسکن و مطالبات معوق، فصلنامه علمی اقتصاد مسکن، (57).
ستاری فر، محمد، زارعی، حمیدرضا و شکری، نوشین. (1393). اثر مهاجرت و شهرنشینی بر اشتغال غیررسمی در مناطق مختلف ایران (روش شاخص های چندگانه-علل چندگانه (MIMIC)). اقتصاد مالی، 8(29), 49-70.
شیرمردی احمدآباد، حسین، ندری، کامران. (1396). اوراق سلف موازی؛ ابزاری مناسب برای تأمین مالی مسکن. دو فصلنامه جستارهای اقتصادی ایران با رویکرد اقتصاد اسلامی 14(28)151-121.
صباغ کرمانی، مجید، احمدزاده، خالد و موسوی نیک، سید هادی. (1389). عوامل تعیین‌کننده قیمت مسکن با رویکرد روابط علیتی در مدل تصحیح خطای برداری: مطالعه موردی تهران. پژوهشنامه اقتصادی، 10(37), 267-293.
طالب‌لو، رضا، محمدی، تیمور و پیر دایه، هادی. (1396). تحلیل انتشار فضایی تغییرات قیمت مسکن در استان‌های ایران؛ رهیافت اقتصادسنجی فضایی. پژوهش‌نامه اقتصادی، 17(66)، 55-95.
عباسی نژاد، حسین و یاری، حمید. (1388). تأثیر شوک‌های نفتی بر قیمت مسکن در ایران. پژوهش‌های رشد و توسعه پایدار (پژوهش‌های اقتصادی)، 9(1)، 59-77.
عسگری، نقی، زمان زاده، سهراب و چاوشی، کاظم. (1393). روش‌های تأمین مالی نوسازی مسکن در بافت‌های فرسوده شهری (مطالعه موردی: شهر تهران). اقتصاد و مدیریت شهری، 3(9)، 87-103.
موسوی، میرحسین، خضری، اوین, راغفر، حسین و سنگری مهذب، کبری.(1402). شبیه سازی قیمت مسکن شهر تهران با رویکرد مبتنی بر عامل فضایی. مجله تحقیقات اقتصادی، 58(1)، 183-151.
نصرالهی، خدیجه، و آزادغلامی، اعظم. (1392). تحلیل تاثیر تسهیلات بانکی بر قیمت مسکن در کلان شهرهای ایران. روند (روند پژوهش های اقتصادی)، 20(63-64)، 15-37.
هادیان، ابراهیم و‌ ایزدی، بهنام. (1399). تعیین نرخ بهینه تسهیلات مسکن و بررسی نقش آن بر پیوند تسهیلات و شاخص قیمت مسکن در ایران. اقتصاد شهری، 5(2)122-113.
Afonso, A. Sousa, R.M. (2012). The macroeconomic effects of fiscal policy. Applied Economics,44(34), 4439-4454.
Agnello, L. Castro, V. Sousa, R.M. (2012). How does fiscal policy react to wealth compositionand asset prices? Journal of Macroeconomics, 34(3), 874-890.
Ajija, S. R., Pratiwi, I. R., & Wasiaturrahma (2023). How to Control the House Price Through the Demand Sides? Iranian Economic Review, 27(1), 1-15.
Anundsen, A. K. & Jansen, E. S. (2013). Self-reinforcing effects between housing prices and credit. Journal of Housing Economics, 22(3), 192-212.
Aquaro, M, Bailey, N, Pesaran, MH. (2021).Estimation and inference for spatial models with heterogeneous coefficients: An application to US house prices. J Appl Econ. 2021; 36: 18– 44.
Aquaro, M. Bailey, N. & Pesaran, M. H. (2021). Estimation and inference for spatial models with heterogeneous coefficients: An application to US house prices. Journal of Applied Econometrics, 36(1), 18-44.
Araujo, J. D. Patnam, M. Popescu, M. A. Valencia, M. F. & Yao, W. (2020). Effects of macroprudential policy: Evidence from over 6,000 estimates. International Monetary Fund.
Bahadir, B. & Gumus, I. (2022). House prices, collateral effects and sectoral output dynamics in emerging market economies. Journal of International Money and Finance, 129, 102724.
Bernanke, B. S. (2010). Monetary policy and the housing bubble.
Calomiris, C. W. Kahn, C. M. & Longhofer, S. D. (1994). Housing-finance intervention and private incentives: helping minorities and the poor. Journal of Money, Credit and Banking, 26(3), 634-674.
Chiquier, Loic and Lea, Michael, (2009). Housing Finance Policy in Emerging Markets, The World Bank Group.
Chiu, K. C. (2023). A long short-term memory model for forecasting housing prices in Taiwan in the post-epidemic era through big data analytics. Asia Pacific Management Review.
Coskun, E. A. Apergis, N. & Coskun, Y. (2022). Threshold effects of housing affordability and financial development on the house p rice‐consumption nexus. International Journal of Finance & Economics, 27(2), 1785-1806.
Cun, W. & Pesaran, M. H. (2022). A spatiotemporal equilibrium model of migration and housing interlinkages. Journal of Housing Economics, 57, 101839.
Davis, M. A. & Van Nieuwerburgh, S. (2015). Housing, finance, and the macroeconomy. In Handbook of regional and urban economics , (5), 753-811.
de Araujo, D. K. G. Barroso, J. B. R. B. & Gonzalez, R. B. (2020). Loan-to-value policy and housing finance: Effects on constrained borrowers. Journal of Financial Intermediation, 42, 100830.
Debarsy, N. and C. Ertur (2010), “Testing for Spatial Autocorrelation in a Fixed Effects Panel Data Model”, RegionalScience and Urban Economics, 40(6), 453–470.
Doling, J. Vandenberg, P. & Tolentino, J. (2013). Housing and housing finance-A review of the links to economic development and poverty reduction. Asian Development Bank Economics Working Paper Series, (362).
Elhorst, J. P. (2003), “Specification and Estimation of Spatial PanelData Models”, International Regional Science Review, 26(3), 244–268.
Elhorst, J. P. (2010), “Dynamic Panels with Endogenous InteractionEffects when T is Small”, Regional Science and Urban Economics,40(5), 272–282.
Elhorst, J. P. (2012), “Dynamic Spatial Panels: Models, Methods andInferences”, Journal of Geographical Systems, 14(1), 5–28.
Elhorst, J. P. (2014), Handbook of Regional Science, (M. M. Fischerand P. Nijkamp, Eds.), Handbook of Regional Science, Berlin,Heidelberg: Springer Berlin Heidelberg.
Elhorst, J. P. (2014). Spatial Econometrics: From Cross-Sectional Data to Spatial Panels. Springer: Berlin Heidelberg.
Favara, G. & Imbs, J. (2015). Credit supply and the price of housing. American Economic Review, 105(3), 958-992.
Favara, Giovanni. & Imbs, Jean. (2014). Credit supply and the price of housing, The American Economic Review, 105(3), 958-992.
Favilukis, J. Ludvigson, S. C. & Van Nieuwerburgh, S. (2017). The macroeconomic effects of housing wealth, housing finance, and limited risk sharing in general equilibrium. Journal of Political Economy, 125(1), 140-223.
Financial Crisis Inquiry Commission. (2011). The financial crisis inquiry 0report: The final report of the National Commission on the causes of the financial and economic crisis in the United States including dissenting views. Cosimo, Inc.
Gong, Y. & Yao, Y. (2022). Demographic changes and the housing market. Regional Science and Urban Economics, 95, 103734.
Goodhart, C. Hartmann, P. Llewellyn, D. T. Rojas-Suarez, L. & Weisbrod, S. (2013). Financial regulation: Why, how and where now? Routledge.
Gorton, G, & Metrick, A. (2012). Securitized banking and the run on repo. Journal of Financial economics, 104(3), 425-451.
Henderson, J. V. Su, D. Zhang, Q. & Zheng, S. (2022). Political manipulation of urban land markets: Evidence from China. Journal of Public Economics, 214, 104730.
Holly, S. M. H. Pesaran, and T. Yamagata (2010). A spatio-temporal model of house prices in the USA. Journal ofEconometrics 158, 160–173.
Howard, G. & Liebersohn, J. (2022). Regional divergence and house prices. Review of Economic Dynamics.
Jiang, X. Zhao, N. & Pan, Z. (2022). Regional housing wealth, relative housing wealth and labor market behavior. Journal of Housing Economics, 55, 101811.
Kunovac, D. & Zilic, I. (2022). The effect of housing loan subsidies on affordability: Evidence from Croatia. Journal of Housing Economics, 55, 101808.
Leamer, E. E. (2007). Housing is the business cycle.
Lee, L. J. and Yu (2010), “Some recent Developments in Spatial Panel Data Models”, Regional Science and Urban Economics,40(5), 255–271.
LeSage, J. and Y.Y. Chih (2016). Interpreting heterogeneous coefficient spatial autoregressive panel models. EconomicLetters 142, 1–5.
Levitin, A. J. & Wachter, S. M. (2012). The public option in housing finance. UCDL Rev, 46, 1111.
Liu, F. Ren, H. Liu, C. & Tan, D. (2022). Formation of Financial Real Estate Risks and Spatial Interactions: Evidence from 35 Cities in China. Journal of Risk and Financial Management, 15(12), 576.
Lusardi, A, & Mitchell, O. S. (2007). Baby boomer retirement security: The roles of planning, financial literacy, and housing wealth. Journal of monetary Economics, 54(1), 205-224.
Oh, S. Ku, H. & Jun, D. (2022). A comparative analysis of housing prices in different cities using the Black–Scholes and Jump Diffusion models. Finance Research Letters, 46, 102241.
Pellegrini, C. B. Cincinelli, P. Meoli, M. & Urga, G. (2022). The role of shadow banking in systemic risk in the European financial system. Journal of Banking & Finance, 138, 106422.
Shiller, R. J. (2012). The subprime solution: how today's global financial crisis happened, and what to do about it. In The Subprime Solution. Princeton University Press.
Snyder, T. C. & Vale, S. (2022). House prices and household credit in the Eurozone: A single monetary policy with dissonant transmission mechanisms. The Quarterly Review of Economics and Finance, 84, 243-256.
Suzuki, M. Hino, K. & Muto, S. (2022). Negative externalities of long-term vacant homes: Evidence from Japan. Journal of Housing Economics, 57, 101856.
Taruttis, L. & Weber, C. (2022). Inefficient markets for energy efficiency-empirical evidence from the German Rental Housing Market.
Taylor, J. B. (2007). Housing and monetary policy (No. w13682). National Bureau of Economic Research.
Warnock, V. C. & Warnock, F. E. (2008). Markets and housing finance. Journal of Housing economics, 17(3), 239-251.
Wilhelmsson, M. (2022). What is the impact of macroprudential regulations on the Swedish housing market? Journal of Housing Economics, 57, 101840.
Wojewódzka-Wiewiórska, A., & Dudek, H. (2023). Housing deprivation in Poland: a panel data analysis. Procedia Computer Science, 225, 1947-1956.
Yang, C. F. (2020). Common factors and spatial dependence: An application to US house prices. Econometric Reviews,forthcoming.
Yu, J. R. de Jong and L. Lee (2008), “Quasi-maximum Likelihood Estimators for Spatial Dynamic Panel Data with Fixed Effectswhen both n and T are Large”, Journal of Econometrics, 146(1),118–134.
Yusupova, A. Pavlidis, N. G. & Pavlidis, E. G. (2022). Dynamic linear models with adaptive discounting. International Journal of Forecasting