تبیین و اعتبار یابی عوامل موثر در مدل ارتقای کیفیت حسابرسی مالیاتی

الموضوعات :

رامین جمشیدی ¹ , بهرام برزگر ² , عبدالرضا محسنی ³

1 - گروه حسابداری، واحد بوشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، بوشهر، ایران
2 - گروه حسابداری، واحد بوشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، بوشهر، ایران
3 - گروه حسابداری، واحد بوشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، بوشهر، ایران

تاريخ الإرسال : 13 السبت , ذو الحجة, 1444 تاريخ التأكيد : 09 الجمعة , صفر, 1445 تاريخ الإصدار : 08 السبت , ربيع الأول, 1445

الکلمات المفتاحية: H21, C38, M48, واژه‌های کلیدی: حسابرسی, کیفیت حسابرسی مالیاتی, مالیات, تحلیل عاملی تاییدی. طبقه بندی JEL : M42,

ملخص المقالة :

چکیده هدف از این پژوهش تبیین و اعتبار یابی عوامل موثر در مدل ارتقای کیفیت حسابرسی مالیاتی است. ازآنجاکه بخش مهمی از تصمیم‌گیری کلان هر کشوررا اطلاعات بودجه ای و منابع مربوط به آن تشکیل می‌دهد و همچنین بخش عمده‌ای از نابرابری های اجتماعی نیز، ناشی از عدم شفافیت در درآمدها و شکاف درآمدی است، بنابراین شناسایی عوامل ارتقاء دهنده مدل کیفیت حسابرسی مالیاتی و ارزیابی روابط آنها می‌تواند گامی در راستای کمک به تأمین کامل اعتبارات هزینه‌ای بودجه عمومی دولت، تأمین و افزایش درآمدهای پایدار، ارتقاء عدالت مالیاتی و بهبود ساختار توزیع درآمد، کمک به رشد و توسعه کشور و تحقق عدالت اجتماعی است. پژوهش حاضر از نوع تحقیقات کاربردی است. گردآوری داده‌ها برای فرایند آزمون مدل طراحی شده از طریق پرسشنامه و با توجه به مقوله های بدست آمده از زیر مجموعه های مقوله های اصلی صورت گرفته است و برای سنجش اعتبار مدل طراحی شده از مدل معادلات ساختاری (تجزیه‌وتحلیل داده های کمی از طریق تحلیل عاملی تاییدی) و برای آزمون فرضیه ها از نرم‌افزارهای PLS و SPSS برای تحلیل همبستگی بین متغیرها و سایر آزمون‌ها استفاده شد. یافته‌های پژوهش نشان داد عوامل علی موثر بر ارتقای مدل کیفیت حسابرسی مالیاتی بر مقوله های پدیده محوری موثر بر ارتقای مدل کیفیت حسابرسی مالیاتی تأثیر مثبت و معناداری دارند. همچنین یافته‌ها نشان داد مقوله های پدیده محوری، عوامل زمینه‌ای و مداخله‌گر موثر بر ارتقای مدل کیفیت حسابرسی مالیاتی بر عوامل راهبردی موثر بر ارتقای مدل کیفیت حسابرسی مالیاتی تأثیر مثبت و قابل‌توجهی دارند. همچنین یافته‌ها نشان داد که عوامل راهبردی بر پیامدها نیز تأثیر مثبت و معناداری دارند.

المصادر:

فهرست منابع

• بهرامی کهیش‌نژاد، نادر. (1394). عوامل مؤثر بر بهبود کیفیت حسابرسی مالیاتی. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه آزاد اسلامی ‌واحد شهر قدس.


• جلال وند ،وحید و شهیکی تاش ،محمدنبی .(1392) بررسی و سنجش کارایی نظام مالیاتی ایران در برنامه های توسعه(رویکرد منطق فازی)، فصلنامه اقتصاد مالی، تابستان1392،دوره 7  ،شماره (24)، 35-9


• دهقانی دویل، محسن. (1398). بررسی موانع و قابلیت‌های نظام رسیدگی سازمان امور مالیاتی برای پیاده‌سازی حسابرسی مالیاتی مبتنی بر ریسک (مورد مطالعه : ادارات امور مالیاتی استان اردبیل) به روش دلفی.. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل.


• زارعی مجد، فرشاد و حسین جنتی فر. (1396). بررسی مسئله کیفیت حسابرسی مالیاتی از دیدگاه استانداردهای ‏حسابداری. کنفرانس ملی تحقیقات علمی جهان در مدیریت، حسابداری، حقوق و علوم اجتماعی، شیراز، دانشگاه ‏آزاد اسلامی واحد زرقان.


• شیری حکم‌آبادی، علی، جمشیدی، حمید و میرسپاسی، نیلوفر. (1397). راهکارهای حسابرسی مالیاتی بر اساس مدل حسابرسی مبتنی بر ریسک حسابرسی. تحقیقات حسابداری و حسابرسی. 10(37)، 162-147.


• طالب نیا، قدرت الله، شیخ حسنی، علی. (1386). بررسی مقایسه ای قانون مالیات‌های مستقیم با قانون پیشین در بخش‌های مشاغل، مستغلات و حقوق کارکنان. نشریه حسابرس، 36: 82-92.


• طاهری، محمد؛ جهانگیرنیا، حسین؛ خان محمدی، محمدحامد و غلامی جمکرانی، رضا. (1399). تدوین مدل کیفیت حسابرسی مالیاتی در نظام مالیات بر ارزش افزوده ایران. دانش حسابداری و حسابرسی مدیریت. 9(34)، 298-277.


• عباس زاده ،محمدرضا،فدایی،مرتضی ،مفتونیان ،محسن وبابایی کلاریجانی ،ماِئده. (1395). بررسی ارتباط شفافیت مالی و اجتناب مالیاتی با توجه به مالکیت نهادی شرکتها(مطالعه موردی شرکتهای بورس اوراق بهادار ایران ) ،فصلنامه اقتصاد مالی،  تابستان1395،دوره 10  ،شماره (35)، 74-45


• گرایی نژاد،غلامرضا وچپردار،الهه.(((1391)بررسی عوامل موثر بر درآمدهای ایران ،فصلنامه اقتصاد مالی، پاییز 1391،دوره 6  ،شماره (20)، 92-62


• موسوی جهرمی، یگانه و طهماسبی بلداجی، فرهاد. (1386). راه‌های فرار مالیاتی در نظام مالیات بر ارزش افزوده و راه‌کارهای جلوگیری از آن. طرح پژوهشی، تهران، سازمان امور مالیاتی کشور.


• ولی‌زاده جوجاده، فاطمه. (1399). شناخت ادراکی ممیزین سازمان امور مالیاتی شهر یزد از حسابرسی مالیاتی مبتنی بر ریسک. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه یزد.

• Agyei-Mensah, B.K. (2019). The effect of audit committee effectiveness and audit quality on corporate voluntary disclosure quality. African Journal of Economic and Management Studies. 10(1), 17-31.


• Alhadi I., Nugrahanto A. (2021). Tax Audit Quality: An EmpirIcal Analysis of THE Use of Information Technology, Competence, Task Complextty and Time Pressure. Jurnal Info Artha. 5(2), 75-92.


• Arens, A. A., & Elder, R. J. dan Mark S. Beasley. (2015). Auditing and Assurance Services: An Integrated Approach.


• Arnold, V., Lampe, J. C., & Sutton, S. G. (2000). Creating an ethically driven organization: A model for fostering an epidemic of ethical intensity. Advances in Accounting Behavioral Research, 3: 201–224.


• Best, M., Shah, J & Waseen, M. (2021). The Deterrence Value of Tax Audit: Estimates from a Randomized Audit Program. Nhh Norwegian School of Economics.


• Chalu, H., Mzee, H. (2018). Determinants of tax audit effectiveness in Tanzania. Managerial Auditing Journal, Vol. 33, ISS. 1, PP. 35-63. https://doi.org/10.1108/MAJ-06-2016-1390.


• Habib, A., Jiang, H., and Zhou, D. (2014). Audit quality and market pricing of earnings and earnings components in China. Asian Review of Accounting, 22(1): 20-34.


• Hegazi, M., Al Sabegh, A., and Handy, R. (2015). The effect of audit firm specialization on earnings management and quality of audit work. Journal of Accounting and Finance, 15(4): 143-164.


• R وBarzegar.Bو,Moheseni ,A(2022) .Developing a Model To Improve the Quality of Tax Audits, Iranian Journal of Accounting, Auditing and FinanceوVolume 6, Issue 3 https://ijaaf.um.ac.ir/article_42038.html


• KleanTHOUSs, C and CHATZIS, S. (2020). Gated Mixture VARIATIONAL Autoencoders for Value Added Tax audit case selection. Knowledge-Based Systems. 188(5), 1-9.


• Kelawole, A. D & Owolabi. O. A. (2021). Tax Audit and Taxpayers’ Complionce in SouthWest NIGERIA. Psychology and Education Journal. 58(2), 10246-10254.


• Mansour, I & Kalib, M. (2019). The Impact of Using Analytical Procedures on Reducing the Cost of Tax Audit "The Jordanian Income and Sales Tax Department". International Business Research; Vol. 12, No. 2, PP. 52-65.


• Mukiyidin, M., Muda, I & Kholis, A. (2021). The Effect of Corporate Taxpayer’s Compliance with Tax Audit: A Case Study in Indonesia. Journal of Asian Finance, Economics and Business. 8(5), 717-725.


• Nuryaman,T. (2013). The Influence of Corporate Governance Practice on The Company’s Financial Performance, Journal of Global Business and Economic, Global Research.Com ISSN, 5: 2180-3625.


• Octavio, R. M. N., & Joao, P. C. L. (2013). Ethical conduct of Brazilians’ accountants: Differences between beliefs and practices. European Accounting Association, Paris, France, 6-8 May: 319-337.


• Ojo, O. D. (2017). The impact of tax audit on the compliance level of taxpayers in Kwara State. Unpublished Master’s Thesis, University of Ilorin, Ilorin.

 

• Shkurti, R., Myftaraj, J & Gjika, E. (2021). Use of Financial Ratios in selecting entities for Tax Audit purposes -empirical study in Albania. Wseas Transactions on Environment and Development. 17, 297-313.


• Sour, L. (2004). An economic model of tax compliance with individual morality and group conformity. Economia Mexicana. Nueva Época, 13(1): 43-61.


• Sultana, Nigar. J-L. W. Mitchell Van der Zahn, (2015). Earnings conservatism and audit committee financial expertise. Accounting and Finance. 55 (2015) 279–310.