پیمان سارک و تأثیر آن بر منطقه گرایی
الموضوعات :محمد جواد آقاجری 1 , سیمین سادات رستمی فر 2
1 - استادیار دانشکده خبر و موسسه آموزش عالی بانکداری
2 - دانش آموخته کارشناسی ارشد رشته علوم سیاسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی
الکلمات المفتاحية: جهانی شدن, همگرایی, واگرایی, منطقه‌گرایی, واژگان کلیدی: پیمان سارک,
ملخص المقالة :
چکیده سازمان همکاری‌های منطقه‌ای جنوب آسیا، سارک، از جمله سازمان‌های منطقه‌ای می‌باشد که در سال 1985 توسط هشت کشور هند، پاکستان، بنگلادش، سریلانکا، نپال، مالدیو، بوتان و افغانستان، با هدف همکاری‌های هرچه بیشتر اقتصادی و سیاسی به منظور سرعت بخشیدن به رشد اقتصادی، تبدیل منطقه جنوب آسیا به یک قطب اقتصادی و استفاده از تمامی امکانات بالقوه منطقه جهت تسریع در برنامه‌های اجتماعی و توسعه کشاورزی، رسیدن به تفاهم از طریق مذاکره در موارد اختلاف و تحکیم همکاری بین کشورهای عضو در رابطه با مسائل بین المللی و... شکل گرفت. تشکیلات مذکور درصدد گسترش هرچه بیشتر همکاری ها در چارچوب اتحادیه و بر مبنای احترام به اصول حاکمیت برابر، تمامیت سرزمینی، استقلال سیاسی و عدم دخالت در امور داخلی دیگر دولت ها بر آمد؛ اما علیرغم اصول و اهداف والایی که در ابتدا برای خود ترسیم نموده، در عرصه عمل به سبب وجود عوامل واگرا در درون پیمان از قبیل اختلافات ارضی و مرزی(اختلافات هند با پاکستان و پاکستان با افغانستان)، مداخله‌گری قدرت‌های برون منطقه‌ای، ساختار نامتوازن قدرت در منطقه، بی ثباتی داخلی کشورهای عضو و نیز موقعیت جغرافیایی اعضای پیمان سارک، در تحقق همگرایی و منطقه گرایی با مشکل مواجه شده است. این مقاله سعی دارد تا یکی از ترتیبات منطقه‌ای تحت عنوان پیمان سارک را مورد بررسی قرار داده و به شناسایی عوامل همگرا و واگرا در قالب این اتحادیه پرداخته و کلیت موضوع را در راستای منطقه‌گرایی مورد تجزیه و تحلیل قرار دهد.
منابع
- آقابخشی، علی‌اکبر و افشاری‌راد، مینو(1383)، فرهنگ علوم سیاسی، چاپ دوم، تهران، چاپار.
- امیدی، علی(1388)، منطقه‌گرایی در آسیا: نگاهی به سازمان‌های آسه آن، سارک و اکو، تهران، دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی.
- چانگ، هاجون (1388)، دولت توسعه گرا، مترجم: آرش اسلامی و میثم قاسم نژاد، تهران، انتشارات مرکز مطالعات تکنولوژی دانشگاه شریف.
- چراغ چشم، ابوالحسن(1386)، تأثیر بحران کشمیر بر ناکارآمدی سارک، پایان نامه کارشناسی ارشد روابط بین‌الملل ، دانشگاه اصفهان.
- حاج‌حسینی، احمد(زمستان 1375)، «منطقه‌گرایی در جهان سیاست»، فصلنامه مطالعات آسیای مرکزی و قفقاز، شماره 16.
- زکریا، فرید(1388)، پساآمریکایی، مترجم: احمد عزیزی، تهران، هرمس.
- زنجانی، اخوان (مهر و آبان 1383)، «تحول نظام بین الملل، جهان گرایی یا منطقه گرایی»، ماهنامه اطلاعات سیاسی – اقتصادی، شماره 86.
- عیوضی، محمد‌رحیم(1388)، جهانی‌سازی و همگرایی کشورهای اسلامی، تهران، دانشگاه عالی دفاع ملی.
- مجیدی، محمدرضا(1387)، غرب آسیا؛ نظام بین الملل و همگرایی منطقه ای، تهران، پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
- مشیرزاده، حمیرا(1384)، تحول در نظریه های روابط بین الملل، تهران، انتشارات سمت.
- مصلی‌نژاد، عباس (تابستان 1390)، «کاربرد مدل انسجام انجمنی در سیاستگذاری منطقه ای شرق آسیا»، پژوهشنامه علوم سیاسی، سال ششم، شماره 3.
- ملازهی، پیرمحمد(1382)، سارک: سیاست امنیت و همکاری منطقه‌ای ناکام، کتاب آسیا؛ ویژه مسائل امنیتی شرق آسیا، تهران: مؤسسه فرهنگی و مطالعات و تحقیقات بین‌المللی ابرار معاصر.
- Chase, Dunn, (1989), Global Formation: Structures of the World Economy, Oxford, Blackwell.
- Fallows, James (July/Aug 2007), “China Makes, the World Takes”, Atlantic Monthly.
- Ikenberry, John, “The Rice of China and the Future of the West”, Foreign Affairs, Vol. 87, No, 1, 2008.
- Chowdhury, Mahfuz (July 29, 2007), "The Economic Integration of SAARC", American Chronicle, Available at: http://www.americanchronicle.com
- S, kiim, semuel (2004), "Regionalization and Regionalism in East Asia", Journal of East Asian studies, Vol. S, No.1.
- http://www.saarc-sec .org /printable/
