شیوههای تقابل روسیه با گسترش ناتو به شرق
الموضوعات :محمدجواد حق شناسی 1 , امین باویر 2
1 - استادیار و عضو هیئت علمی دانشکده علوم سیاسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، گروه علوم سیاسی
2 - دانش آموخته کارشناسی ارشد رشته مطالعات منطقهای دانشکده علوم سیاسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی
الکلمات المفتاحية: امنیت ملی, روسیه, واژگان کلیدی: ناتو, گسترش ناتو به شرق, اروپای شرقی,
ملخص المقالة :
چکیده پس از فروپاشی شوروی در سال 1990 یکی از مسائلی که به دغدغه ای برای کشورهای اروپای غربی و آمریکا تبدیل شد، کشورهای اروپای شرقی بودند که تا آن زمان عضو پیمان ورشو بودند. بنابراین نیاز بود که این کشورها به اردوگاه غرب آورده شوند؛ بطوریکه تحت هیچ شرایطی در آینده مجدداً نتوانند هم پیمان روسیه شوند. بنابراین مسأله گسترش ناتو به شرق از همان زمان دنبال می شود. روسیه نیز همیشه گسترش ناتو به شرق را غیر ضروری دانسته و آنرا تهدیدی برای امنیت ملی خود می داند. این دو نگرش درحدود دودهه است که رودرروی هم قرار دارند و البته کفه ترازو به سود غربیهاست، زیرا تا کنون 9 کشور از اروپای شرقی و3 کشور که زمانی بخشی از خاک شوروی بودند (لیتوانی، لتونی و استونی) به عضویت ناتو درآمده اند. پژوهشگر بدنبال آن است تا شیوه های تقابل روسیه با گسترش ناتو به شرق و همچنین راههای همکاری بین روسیه و ناتو را بررسی نماید.
منابع
1- پیکرنیک، توماس (1379). " هند، چین و روسیه از نگاه آمریکا "، ترجمه ی مجید علوی کیا، فصلنامه سیاست خارجی، سال چهاردهم.
2- ثقفی عامری، ناصر. (1379). سیاست امنیتی روسیه، مطالعات آسیای مرکزی و قفقاز، شماره 31.
3- ثقفی عامری، ناصر. (1383). گسترش ناتو به شرق در حرکت دوم، معاونت پژوهشی سیاست خارجی – مرکز تحقیقات استراتژیک، گاهنامه شمارة 102.
4- ثقفی عامری، ناصر. (1386). ناتوی جدید در معادلات بین الملل، پژوهشکدة مطالعات استراتژیک – گروه پژوهشهای سیاست خارجی، پژوهش 9 .
5- جوکار، علی اکبر. (1378). استفاده از توانایی نظامی در جهت اقتدار سیاسی در روسیه، مطالعات آسیای مرکزی و قفقاز، سال هشتم، دوره سوم، شماره 26.
6- دارمی، سلیمه. (1386). ناتو در قرن 21، تهران: ابرار معاصر.
7- ریبکن، ایوان. (1376). پیرامون نظریه امنیت ملی روسیه، مطالعات آسیای مرکزی و قفقاز، سال ششم، دوره سوم، شماره 19.
8- ریشنز، ولفگانگ. (1378). ناتو را باید به صلابه کشید، مجله ترجمان سیاسی، سال چهارم شماره 49.
9- طاولی، فخر. (1378). روسیه، تروریسم و اسلام، مجله ترجمان سیاسی، سال چهارم، شماره 44.
10- طولانی، قاسم. (1379). یک جزیره روسی در اتحادیه اروپا، مجله ترجمان سیاسی، سال پنجم شماره 2.
11- علیخانی، یوسف. (1379). اروپا بدون روسیه معنا ندارد، روزنامه انتخاب، شماره 313.
12- فریچه، کلاوس. (1375). خطر اتحاد چین و روسیه علیه غرب، مطالعات آسیای مرکزی و قفقاز، سال پنجم، دوره دوم، شماره 15.
13- فلاحی، علی. (1378). روسیه، مسئله کالینینگراد و گسترش ناتو، مجله سیاست خارجی، سال سیزدهم.
14- کولایی، الهه. (1374). روسیه، غرب و ایران، مطالعات آسیای مرکزی و قفقاز، سال چهارم، دوره دوم، شماره 12.
15- کولایی، الهه. (1377). قوانین اساسیِ فدراسیون روسیه، تهران: دفتر مطالعات سیاسی و بین الملل.
16- کولایی، الهه. (1384). ناتو، دگرگونی در مأموریتها و کارکردها، انتشارات دانشگاه تهران.
17- کولایی، الهه. (1386). سازمان پیمان آتلانتیک شمالی، دگرگونی در مأموریت و کارکردها، انتشارات دانشگاه تهران.
18- کیانی، داود. (1386). جهت گیری سیاست خارجی روسیه در برابر ناتو، پژوهشکده مطالعات استراتژیک – گروه پژوهش سیاست خارجی، پژوهش 9.
19- گروموف، فلیکس. (1376). آینده روسیه بدون دریا و نیروی دریایی تصورناپذیر است، مطالعات آسیای مرکزی و قفقاز، سالششم، دوره سوم، شماره 17.
20- ملکی، قاسم. (1376). روسیه مخالف با توسعه طلبی ناتو، مطالعات آسیای مرکزی و قفقاز، سال ششم، دوره سوم، شماره 17.
21- ملکی، قاسم. (1382). روسیه و مخالفت با توسعه طلبی ناتو، مطالعات آسیای مرکزی و قفقاز ، شماره 17.
22- فصلنامه اطلاعات سیاسی – اقتصادی، تابستان 81 شماره 169.
23- فصلنامه مطالعات آسیای مرکزی و قفقاز، پائیز 1387، شماره 63.
24- فصلنامه مطالعات آسیای مرکزی و قفقاز، زمستان 1387، شماره 64.
25- فصلنامه مطالعات آسیای مرکزی و قفقاز، تابستان 1389، شماره 70.
26- اعتماد ملی 22/2/88 – جهانگیر کرمی، ص 7.
27- شرق 24/7/89 – گزارش ص 6.
28 –Alexeev, Denis. (2006). "Russia and the system of trans atlantic security", the George Marshall European Center for Security Studies. no. 1.
29 – Baker , james. (2002). "Russian in nato", The Whashington Quarterly.
30 – Bsowarth, kara. (2002). "The effects of 11 september on Russia – Nato Relations". perspectives on european politics & society, vol. 39 Issue 3.
31- Jackson, Nicole. (2003). Russian Foreign Policy And The CIS , New york: Routledye.
32 – Mateeu, Alexwy. (2003). "Russia may lose its leverage in the CIS" available from http: // www.rambler ru/db/news/msg.htm1mid = 5655861
33 – Valasek, Tomas. (2002). "The U.S National Security Strategy" , Aview from Europe , center for defense Information.