کنشگری تدافعی جمهوری اسلامی ایران در قبال هژمونیسم نومحافظه کاران ایالات متحده؛ از پسابرجام تا سال 2019 میلادی

الموضوعات :

یونس فروزان ¹ , عبدالرضا عالیشاهی ² , مجید رفیعی ³

1 - استادیار علوم ارتباطات دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران
2 - دانشجوی دکتری علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران
3 - کارشناسی ارشد روابط بین الملل دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

تاريخ الإرسال : 05 الجمعة , صفر, 1441 تاريخ التأكيد : 12 السبت , رجب, 1441 تاريخ الإصدار : 26 الخميس , جمادى الثانية, 1441

الکلمات المفتاحية: آمریکا, ایران, پسابرجام, تنش سیاسی, کنشگری تدافعی,

ملخص المقالة :

با ورود نومحافظه کاران به کاخ سفید، بسیاری از سیاست های مبتنی بر دموکراسی، گفتگو و تنش زدایی دوران باراک اوباما جای خود را به سیاست هایی دادکه عملا به تشدید چالش ها با رقبای آمریکا منجر شد. به عنوان مثال، تشدید رقابت های اقتصادی با جمهوری خلق چین، عدم تحقق ائتلاف قدرتمند با اتحادیه اروپا و در نهایت تشدید روزافزون چالش ها با جمهوری اسلامی ایران. در این مقاله نویسندگان با بهره گیری از تئوری بازدارنگی و با تمسک به روش تحلیلی- توصیفی و منابع مکتوب و مجازی درصدد ارائه استدلالی متقن به این سوالند که رویکردهای جمهوری اسلامی در قبال تهدیدات نومحافظه کاران ایالات متحده، به ویژه پس از ورود ترامپ به کاخ سفید مبتنی بر چه سیاستی است؟ فرضیه نویسندگان در این مقاله نشان دهنده این مسئله است که تهدیدات ایالات متحده در قابل جمهوری اسلامی ایران هیچگاه در بعد نظامی صورت نخواهد پذیرفت و یافته های مقاله نیز نشان می دهند که کنشگری تدافعی جمهوری اسلامی ایران در قبال تهدیدات نظامی ایالات متحده مبتنی بر چهار اصل کلان است. نخست؛ قدرت فزاینده سامانه موشکی و بازدارندگی جمهوری اسلامی ایران؛ دوم؛ ائتلاف وسیع جبهه مقاومت شیعیان در منطقه؛ سوم؛ ماهیت شکننده دول متحد آمریکا در منطقه و چهارم تجربه تلخ حضور ایالات متحده در منطقه به ویژه عراق و افغانستان.

المصادر:

• ابراهیمی، فرزاد؛ ملکی، محمدرضا و وثوقی، سعید (1396). «دونالد ترامپ و میراث سیاست واقع گرایانه اوباما در خاورمیانه»، فصلنامه سیاست جهانی، دوره ششم، شماره2.


• ازغندی، علیرضا، روشندل، جلیل (1394). مسائل نظامی و استراتژیک معاصر، تهران: انتشارات سمت.


• امینیان، بهادر و ضمیری جیرسرایی، شفق (1395). «تأثیر رژیم کنترل تکنولوژی موشکی بر امنیت ملی و توان بازدارندگی جمهوری اسلامی ایران»، فصلنامه آفاق امنیت، سال نهم، شماره 32.


• آذرشب، محمدتقی و مومنی، سید محمدجواد (1396). «الزامات امنیت منطقه‌ای و استراتژی امنیتی ایران در خاورمیانه»، فصلنامه راهبرد سیاسی، دوره 1، شماره 2، پاییز.


• پورسعید، فرزاد و شاپوری، مهدی (1397). «دولت ترامپ و شوروی‌سازی جمهوری اسلامی ایران؛ چرایی و چگونگی»، فصلنامه مطالعات راهبردی، دوره بیست و یکم، شماره 81.


• جهانگیری، سعید؛ ازغندی، علیرضا و گروسی، ناصر (1398). «بررسی سیاست خارجی دونالد ترامپ در خاورمیانه (اهداف و منافع)»، فصلنامه رهیافت های سیاسی و بین المللی، سال هشتم، شماره 11.


• جعفری ولدانی، اصغر و آسمانی، حدیث (1396). «بررسی روابط نظامی عربستان و آمریکا و نقش آن در کنشگری منطقه ای عربستان»، دوفصلنامه سیاست و روابط بین الملل، سال اول، شماره 2.


• دانش آشتیانی، محمدباقر و رستمی، علی (1395). «تحلیلی بر دکترین نظامی-دفاعی مقام معظم فرماندهی کل قوا در محیط ملی و بین‌المللی»، فصلنامه علوم و فنون نظامی، سال دوازدهم، شماره 36 ، تابستان.


• رستمی، فرزاد و تارا، علیرضا (1397). «تحلیل روابط عربستان سعودی و اسرائیل در سایه توافق هسته ای ایران»، فصلنامه سیاست جهانی، دوره هفتم، شماره 2.


• رستمی، فرزاد و کریمی، حمیدرضا (1396). «تببین عوامل واگرایی در روابط ایالات متحده و عربستان سعودی(2010- 2016)»، فصلنامه پژوهش های راهبردی سیاست، سال ششم، شماره 23.


• روشن چشم، حامد؛ اصلانی، مسعود و افراسیابی، هادی (1397). «فرصت‌های سیاسی و تاثیر آن در وقوع بحران‌های امنیتی بر پایه نظریه ساختار فرصت سیاسی مک آدام»، فصلنامه راهبرد سیاسی، دوره 2، شماره 6، پاییز.


• ساجدی، امیر (1396). «سیاست خاورمیانه‌ای ترامپ؛ مطالعه موردی بحران سوریه و حمله موشکی آمریکا»، فصلنامه مطالعات روابط بین الملل، دوره دهم، شماره 40.


• سریزدی، علی و بقایی هامانه، اسماعیل (1384). «بررسی مشروعیت حمله نظامی آمریکا به عراق و افغانستان»، فصلنامه مطالعات بین المللی، شماره 5.


• سلیمان زاده، سعید؛ امیدی، علی و یزدانی، عنایت الله (1397). «تحلیل سازه‌انگارانه ایران ‌هراسی در سیاست خارجی امریکا در دوران پسابرجام»، فصلنامه پژوهش های راهبردی سیاست، دوره ششم، شماره 24.


• سهرابی، محمد (1396). «تهاجم نظامی آمریکا به عراق و تأثیر آن بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران»، فصلنامه مطالعات روابط بین الملل، سال دهم، شماره 38.


• صالحی، جواد و فرح بخش، عباس (1395). «پایگاه سازی درغرب آسیا(خاورمیانه) و بازدارندگی جمهوری اسلامی ایران»، فصلنامه سیاست دفاعی، سال بیست و چهارم، شماره 96.


• طارمی، کامران (1382). «تحلیلی بر نقش موشک های بالستیک در دکترین دفاعی ایران»، مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی، بهار، شماره 59.


• فروزان، یونس؛ عالیشاهی، عبدالرضا و مسعودنیا، حسین (1398). «جریان صدر و ظهور واپسگرایی هویتی در جبهه مقاومت در دو بعد کلان سخت و نرم»، فصلنامه تحقیقات سیاسی و بین المللی، دوره یازدهم، شماره 38.


• قاسمی، فرهاد (1388). اصول روابط بین الملل، تهران: انتشارات میزان.


• کریمی فرد، حسین (1397). «سیاست خارجی ترامپ و واقعیت های نظام بین الملل»، فصلنامه مطالعات راهبردی سیاست گذاری عمومی، دوره هشتم، شماره28.


• مسعودنیا، حسین؛ فروزان، یونس و عالیشاهی، عبدالرضا (1395). «جابجایی قدرت در عربستان سعودی؛ تاثیرات تغییر ولایتعهدی بر ساختار سیاست خارجی عربستان سعودی»، فصلنامه رهیافت های سیاسی و بین الملل، سال هشتم، شماره 11.


• مشیرزاده، حمیرا (1386). «چرخش در سیاست خارجی ایالات متحده و حمله به عراق: زمینه های گفتمانی داخلی»، فصلنامه سیاست، سال سی و هفتم، شماره 2.


• Allawi, Ali. (2007). The Occupation of Iraq: Winning the War, Losing the Peace, New Haven, CT: Yale University Press.


• Benshael, Nora. (2015). Mission Not Accomplished; War in Iraq: Planning and Execution, New York: Routledge.


• Bill, Brian. (2014). Detention Operations in Iraq: A View from the Ground, International Law Studies, Vol. 86.


• Fairweather, Jack. (2014). The Good War: Why We Couldn’t Win the War or the Peace in Afghanistan, NewYork: Random House.


• Gause, Gregory. (2014). Beyond Sectarianism: The New Middle East Cold War, Washington, D.C: The Brookinkg Institution press.


• Hull, Jeanne. (2013). We’re All Smarter Than Any One of Us: The Role Inter-Agency Intelli-gence Organizations in Combating Armed Groups, Journal of  Public  and  International  Affairs, Vol 14, No. 12.


• Lee, Brandy. (2017). The Dangerous Case of Donald Trump, Columbia University: Thomas Dunne Books


• Leverett, Flynt & Leverett, Hillary Mann. (2010). The United States, Iran and the MiddleEast’s New ‘‘Cold War’’, The International Spectator, Vol. 45, No. 1, pp 75–87.


• Mansour, Renad &Jabar, Faleh. (2017). The Popular Mobilization Forces and Iraq’s Future, NewYork: Carnegie Middle East Center.


• McInnis, Matthew. (2016). Iranian Deterrence Strategy and Use of Proxies, Washington D.C.: The American Enterprise Institute.


• Neville, Leigh. (2015). Special Forces in the War on Terror (General Military), Oxford: Osprey Publishing.


• Phillips, Stephen.(2016).The Birth of the Combined Explosives Exploitation Cell, Small Wars Journal, Vol 6, No.11.


• Tisdall, Simon. (2019). Old grudges, new weapons is the US on the brink of war with Iran?, The Guardian, 22 May 2019.


• Warriors, Shadow. (2008). Timmerman, NewYork: Three Rivers Press.


• Wright, Donald P. (2009). A Different Kind of War: The United States Army in Operation ENDURING FREEDOM (OEF) October 2001-September 2005, Fort Leavenworth, Kan.: Combat Studies Institute Press.


• Zagare, Frank. (2004). Reconciling Rationality with Deterrence, Journal of Theoretical Politics, Vol.16, No.2.


• Zisser, Eyal. (2015). Syria and the War on Iraq, Middle East Review of International Affairs, Vol. 7, No. 2.