مدل جدیدگزارشگری مالی بانکداری اسلامی ایران در انطباق با نظریه ها و مفاهیم بنیادی حسابداری
الموضوعات :مرتضی درویشی 1 , رضا نظری 2 , مهدی مرادزاده فرد 3
1 - دانشجوی دکتری حسابداری، گروه حسابداری، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران
2 - گروه حسابداری، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران
3 - استادیار، گروه آموزشی حسابداری، واحد کرج ، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران
الکلمات المفتاحية: کیفیت‌گزارشگری, نظریه پردازی زمینه بنیان, چارچوب‌گزارشگری مالی بانکها درایران,
ملخص المقالة :
بانکداری اسلامی نوعی الگوی خاص یا تعدیل شده ای از بانکداری است‌که درآن تلاش می شود تمام روابط و مناسبات، سازگار با شریعت و فقه اسلامی و در راستای اهداف اساسی نظام اقتصادی اسلام مانند عدالت و اخلاق تنظیم‌گردد. به منظور بررسی ایده ها و نظریه های حاکم در بانکداری و مالی اسلامی و متعاقبا طراحی ابزار و الگوی مناسب، از روش‌تحقیق‌کیفی و رویکرد مبتنی بر نظریه پردازی زمینه بنیان استفاده شد. درابتدا با اخذ نظرات خبرگان حرفه حسابداری و حسابرسی به بررسی عوامل تاثیرگذار برکیفیت‌گزارشگری در سیستم بانکی ایران پرداخته شد. بهترین روش برای ارائه بهینه ی حقوق صاحبان سپرده در این تحقیق، دسته بندی سپرده گذاران در طبقه ای جداگانه همانند حقوق صاحبان سهام تشخیص داده شد و به منظور تحقق عدالت و دستیابی سپرده‌گذاران به حقوق حقه، تبعیت این طبقه ازتئوری مالکیت از دسته تئوری های حقوق مالکان عنوان شد و به منظور پوشش مفاهیم حاکم بر بانکداری اسلامی، صورتهای مالی اساسی شامل صورت وضعیت مالی، صورت عملکرد سپرده های سرمایه‌گذاری و صورت تغییرات درخالص داراییها پیشنهادگردید.
رحیمی، رضا، (1400)، ابعاد شناسی چالش‌های پیشروی نهادینه‌سازی نظام بانکداری اسلامی، اولین همایش ملی علوم‌انسانی و حکمت اسلامی، تهران، صص 18-20.
حصارزاده، رضا. (1395). مقایسه استانداردهای حسابداری ملی، بین‌المللی و آمریکایی، ترمه، صص 57-58.
پورمحمدی، سید حمید و زارع قاجار، فردوس. (1392). نهادهای مالی بین‌الملل اسلامی، جهاد دانشگاهی واحد صنعتی امیرکبیر، صص 121-123.
موسویان، سید عباس و میثمی، حسین. (1397). بانکداری اسلامی - تجارب علمی، پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی ج.ا.ا، صص 85-86.
شمسعلی زاده، نگار، (1400)، ماهیت جایگاه بانک در نظام اقتصادی و نارسایی‌های ساختار بانکداری بدون ربا در ایران، ششمین کنفرانس بین‌المللی پژوهش‌های دینی، علوم اسلامی، فقه و حقوق در ایران و جهان اسلام، تهران، صص 17-18.
عرفانی، آمنه،1400،مفاهیم بانکداری اسلامی و غیراسلامی، کنفرانس سراسری مطالعات و یافته‌های نوین در مدیریت و حسابداری ایران، قم، صص 115-117.
دادگر، یدالله و ناصر الهی، اکبر کشاورزیان. (1396). عقلانیت و اخلاق - پژوهش‌نامه اقتصادی، صص 11-14.
خدایی وله زاقرد، محمد و همکاران (1400)، مدل‌سازی قوت مالی مبتنی بر ریسک و عملکرد با استفاده از اقلام حسابداری بانکها، پژوهش‌های حسابداری مالی و حسابرسی، دوره 13/ شماره 4(پیاپی 52)زمستان، صص 186.
کردلویی، حمیدرضا و همکاران (1400)، سودمندی ارزش منصفانه تسهیلات مالی در پیش‌بینی جریان‌های نقدی عملیاتی آتی بانکها، پژوهش‌های حسابداری مالی و حسابرسی، دوره 13/ شماره 4 (پیاپی 52) زمستان، صص 212.
خوشبخت، اسماعیل و همکاران (1401)، دین‌داری، اخلاق حرفه‌ای حسابداران و تقلب‌های گزارشگری مالی، پژوهش‌های حسابداری مالی و حسابرسی، دوره 14/ شماره 1 (پیاپی 53) بهار، صص 231.
Abdul Hamid, Abdul Halim, 2001: A Study on Islamic Banking Education and Strategyfor the Millinium Malaysian Experience, International Journal of Islamic Financial Service, Vol. 5, No. 2. pp.63-80
Ajlouni, Moh'd Mahmoud (2012) Islamic Banks: Legitimacy, Principles and Applications, Third Edition, Dar AlMaseerah. Amman, Jordan. pp. 3-18
Chapra, Umer, Ahmed, Habib, 2002: Corporate governance in Islamic financial institutions, Islamic development bank, Jeddah.pp.80-94
Herring, Richard, and Robert Litan, Financial Regulation in the Global Economy, Brookings Institution, 1995. Pp.112-116
Iqbal,Z, 1997: Islamic financial system :world bank, finance and development.pp.18-19
Iqbal, M.Ahmad,AKhan,T, 1998: Challenges Facing Islamic Banking, Islamic research and training institute, islamic development bank ,occasional paper no.1.
Karbhari, Yusuf & Naser, Kamal & Shahin, Zerrin, 2004: Problems and Challenges Facing the Islamic Banking System in the West: The Case of the UK, Thunderbird International Business Review, Vol. 46 (5). Pp.14-16
Kareken, John H. "Ensuring Financial Stability", The Search for Financial Stability: The Past Fifity Years (San Francisco, Federal Reserve Bank of San Francisco), 1985 .pp.18-20
Litan, Robert E. What Should Banks Do? , (Washington, D. C.: The Brookings Institution), 1987a. pp.8-10
Merton, Robert C., & Zvi Bodie, "Deposit Insurance Reform: A Functional Approach", Carnegie Rochester Conference Series on Public Policy, June 1993, 38 .pp.18-21
Mills, Paul S. and John R. Presley, 1999, ìIslamic Finance: Theory and Practiceî, London: Macmillan.pp.15-18
Obada, Ibrahim AbdelHaleem (2008) Performance Measures in Islamic Banks, Dar Al-Nafa'es. Amman, Jordan. Pp.20-22
Rahim salem and Muhammad usman, (2021), loan loss provisions and audit quality: evidence from MENA Islamic and conventional banks,the quarterly review of economics and finance 79, pp.346
