مطالعه عملکرد و اجزای عملکرد لوبیا قرمز در شرایط کم آبی و کاربرد پیش تیمار بذر با تنظیم کننده‌های رشد

الموضوعات : مجله علمی- پژوهشی اکوفیزیولوژی گیاهی

منا محتشمی ¹ , احمد نادری ² , علی اکبر قنبری ³ , مجتبی علوی فاضل ⁴ , شهرام لک ⁵

1 - گروه زراعت، پردیس علوم و تحقیقات خوزستان، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران.
2 - عضو هیات علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان خوزستان، اهواز، ایران.
3 - استادیار موسسه تحقیقات نهال و بذر کرج، کرج، ایران.
4 - گروه زراعت، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران.
5 - گروه زراعت، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران.

تاريخ الإرسال : 12 الجمعة , ربيع الثاني, 1437 تاريخ التأكيد : 26 الثلاثاء , ربيع الثاني, 1438 تاريخ الإصدار : 01 الأربعاء , ذو الحجة, 1438

الکلمات المفتاحية: عملکرد دانه, اسید سالیسیلیک, پیش تیمار, واژگان کلیدی: لوبیا قرمز, نفتالیک استیک اسید,

ملخص المقالة :

به‌منظور بررسی اثر پیش تیمارهای بذر با تنظیم کننده‌های رشد بر عملکرد و اجزای عملکرد لاین‌های لوبیا قرمز، آزمایشی اسپیلت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. در این پژوهش، تیمارها شامل سه سطح آبیاری (آبیاری پس از 60-55 ،85-80 و 115-110 میلیمتر تبخیر از تشتک) دو لاین لوبیا قرمز KS31169و D81083و پیش‌تیمار بذر شامل سالیسیلیک اسید و نفتالیک استیک اسید در چهار سطح 0P: شاهد، آب مقطر؛ 1P: (NAA) به‌میزان 5/0 mM/L؛ 2P: (SA)به‌میزان 7/0 mM/L ؛ 3P: ترکیب دو تنظیم‌کننده (NAA+SA) به نسبت 5/0 و 7/0 mM/L بودند. نتایج نشان داد که اثرات ساده و اثر متقابل ژنوتیپ و پیش تیمار تنظیم کننده‌های رشد بر تمامی صفات مورد بررسی به جزء صفات شاخص برداشت و طول غلاف اثرمعنی‌داری داشتند. بیشترین وزن صد دانه(44گرم) و عملکرد بیولوژیک (88/14715 کیلو گرم در هکتار) در کاربرد پیش‌تیمار نفتالیک استیک اسید در شرایط آبیاری پس از 85-80 میلیمتر تبخیر در لاین KS3116مشاهده شد. با کاربرد پیش‌تیمارهای نفتالیک استیک اسید و سالیسیلیک اسید در شرایط اعمال تیمارهای تنش خشکی عملکرد دانه (16/3454 کیلوگرم در هکتار) مشاهده شد. نتایج رگرسیون گام به گام عملکرد و صفات وابسته نشان داد که %88 تغییرات عملکرد دانه به وسیله عملکرد بیولوژیک، شاخص برداشت، تعدا دانه در غلاف و وزن صد دانه تبیین شد. بطور کلی می‌توان نتیجه گرفت پیش‌تیمار بذر به صورت مستقیم و غیر مستقیم با تاثیر بر برخی صفات مرفولوژیک و فیزیولوژیک گیاه در بهبود و توسعه عملکرد در شرایط تنش خشکی موثر بود.