بررسی توان ذخیره‌سازی و میزان مشارکت ذخایر ساقه در عملکرد دانه تریتیکاله متاثر از تلقیح بذر با باکتری‌های محرک رشد و تقسیط کود نیتروژن

الموضوعات : مجله علمی- پژوهشی اکوفیزیولوژی گیاهی

نسیم حسن‌زاده ¹ , رئوف سید شریفی ² , محمد مصدقی ³

1 - دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشگاه محقق اردبیلی
2 - دانشیار دانشگاه محقق اردبیلی
3 - دانشیار دانشگاه محقق اردبیلی

تاريخ الإرسال : 29 الأربعاء , ذو القعدة, 1435 تاريخ التأكيد : 29 الأربعاء , ذو القعدة, 1435 تاريخ الإصدار : 06 الإثنين , ذو القعدة, 1435

الکلمات المفتاحية: عملکرد, نیتروژن, انتقال مجدد, باکتری محرک رشد,

ملخص المقالة :

در سال‌های اخیر به دلیل آشکار شدن اثر سوء ناشی از مصرف بی‌رویه کودهای شیمیایی و قیمت رو به افزایش آنها، استفاده از کودهای زیستی به عنوان جایگزین کودهای شیمایی در کشاورزی مطرح شده است. استفاده از کودهای زیستی، که دارای رگه‌های مختلف میکروبی هستند، به کاهش استفاده از کودهای شیمیایی منجر شده و محصولاتی با کیفیت بالا و بدون مواد شیمیایی مضر برای سلامتی انسان تولید می‌کنند. به منظور بررسی تأثیر تلقیح بذر با باکتری‌های محرک رشد و تقسیط کود نیتروژن بر میزان مشارکت ذخایر ساقه در عملکرد دانه تریتیکاله، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی (RCBD) با سه تکرار در سال 1391 در گلخانه دانشکده کشاورزی دانشگاه محقق اردبیلی انجام شد. فاکتورهای مورد بررسی تقسیط کود نیتروژن در چهار سطح شامل (2/1 در زمان کاشت + 2/1 در مرحله ساقه‌روی)، (3/1 در زمان کاشت + 3/1 در مرحله ساقه‌روی+ 3/1 قبل از ظهور سنبله)، (4/1 در زمان کاشت + 2/1 در مرحله ساقه‌روی + 4/1 در مرحله سنبله‌دهی) و (4/1 در زمان کاشت+ 4/1 در مرحله پنجه‌دهی+ 4/1 در مرحله ساقه‌روی + 4/1 در مرحله سنبله‌دهی) به همراه تلقیح بذر با باکتری‌های محرک رشد در چهار سطح (عدم تلقیح بذر، تلقیح بذر با ازتوباکتر کروکوکوم استرین‌5 ، آزوسپریلیوم لیپوفروم استرین‌OF و سودوموناس پوتیدا استرین4) بودند. نتایج نشان داد که تلقیح بذر با باکتری و تقسیط کود نیتروژن بر تمام صفات مورد بررسی تأثیر معنی‌داری داشت. کمترین میزان انتقال ماده خشک از کل اندام هوایی (089/0 گرم در بوته) و ساقه (0677/0 گرم در بوته) و سهم فرآیند انتقال در عملکرد دانه (79/16 درصد) مربوط به تلقیح بذر با ازتوباکتر در سطح چهار مصرف کود نیتروژنه بوده و حداکثر این مقادیر در عدم تلقیح بذر و سطح دوم از مصرف کود نیتروژنه بدست آمد. بیشترین مقادیر عملکرد و اجزای عملکرد نیز تحت تأثیر تلقیح بذر با ازتوباکتر در سطح دوم از مصرف کود نیتروژن بدست آمد. در مجموع تلقیح بذر تریتیکاله با باکتری ازتوباکتر به همراه تقسیط کود در سه مرحله جهت بیشترین عملکرد پیشنهاد می شود.