بررسی تأثیر برخی خصوصیات خاک بر استقرار گونه گز در سدهای باطله کارخانه فرآوری سنگ آهن در بافق

الموضوعات : مجله علمی- پژوهشی اکوفیزیولوژی گیاهی

عبدالحسین رضائی پور باغدر ¹ (دانشجوی دکتری دانشگاه هرمزگان)
مجید صادقی نیا ² (استادیار دانشکده منابع طبیعی و کویر شناسی دانشگاه یزد)
محمد حسین حکیمی ³ (استادیار دانشکده منابع طبیعی و کویر شناسی دانشگاه یزد)
حمیدرضا عظیم زاده ⁴ (استادیار دانشکده منابع طبیعی و کویر شناسی دانشگاه یزد)

تاريخ الإرسال : 08 الجمعة , شعبان, 1435 تاريخ التأكيد : 08 الجمعة , شعبان, 1435 تاريخ الإصدار : 07 الأحد , صفر, 1433

الکلمات المفتاحية: پوشش گیاهی, خصوصیات خاک, بافق, گز, باطله معدنی,

ملخص المقالة :

کشف روابط بین پوشش گیاهی و خاک از موارد مهم تعیین محل‌های مناسب برای احیا و مدیریت منابع و بوم‌سازگان‌ها می‌باشد. به منظور آگاهی از تأثیر برخی خصوصیات خاک بر پراکنش گونه گز مستقر شده در سدهای پر شده از باطله‌های کارخانه فرآوری سنگ آهن در بافق، اطلاعات تاج‌پوشش و تراکم گیاهان در سه سد پر شده از باطله پس از پایان آبگیری برداشت شد. پس از حفر 12 پروفیل (هر سد 4 پروفیل) به صورت کاملاً تصادفی، پارامترهای توزیع دانه‌بندی خاک (درصد رس، سیلت و شن)، درصد ماده آلی، آهک، گچ، pH، EC، کلسیم، منیزیم، سدیم، پتاسیم، فسفر، نیترات، نیتروژن کل و SAR در آزمایشگاه تعیین گردید. نتایج حاصل از آزمون کروسکال- والیس نشان داد که سه سد در عمق اول از نظر خصوصیات نیترات، منیزیم، سدیم، SAR و EC و در عمق دوم از نظر آهک، منیزیم، سدیم، پتاسیم، SAR و EC دارای اختلاف معنی‌دار می‌باشد. آنالیز مؤلفه‌های اصلی روی 32 متغیر نشان داد که مؤلفه اصلی اول شامل EC در عمق دوم، نیترات در عمق اول و دوم، فسفر در عمق دوم، شن و سیلت در عمق دوم، رس در عمق اول، SAR در عمق دوم، گچ در عمق اول و کلسیم، سدیم، منیزیم و پتاسیم در عمق دوم 6/56 درصد و مؤلفه اصلی دوم شامل متغیرهای EC در عمق اول، فسفر در عمق اول،آهک در عمق دوم، کربن آلی در عمق اول ، نیتروژن کل در عمق دوم، سیلت در عمق اول، رس در عمق دوم و کلسیم، منیزیم و پتاسیم در عمق اول 3/43 درصد از تغییرات را توجیه می‌کنند. نتایج این تحقیق نشان می‌دهد وجود مقدار بیشتر کلسیم، سیلت و کربن آلی در عمق اول و نیتروژن کل و آهک در عمق دوم موجب پراکنش بیشتر گونه گز گردیده است و نیز وجود مقدار بیشتر هدایت الکتریکی، فسفر، منیزیم و پتاسیم در عمق اول و رس در عمق دوم موجب پراکنش ضعیف گونه گز در سدهای باطله کارخانه فرآوری گردیده است.