اثر تراکم کاشت و تقسیط کود نیتروژن بر عملکرد دانه و اجزای عملکرد کنجد رقم محلی جیرفت

الموضوعات : یافته های نوین کشاورزی

زهرا بهروز ¹ , ناصر خدابنده ² , حمید مدنی ³ , محمد حسین شیرزادی ⁴

1 - کارشناس ارشد زراعت دانشگاه آزاد اسلامی واحد جیرفت
2 - استاد دانشگاه تهران
3 - دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اراک، دانشیار گروه زراعت و اصلاح نباتات، اراک، ایران
4 - عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد جیرفت

تاريخ الإرسال : 20 الأربعاء , صفر, 1437 تاريخ التأكيد : 20 الأربعاء , صفر, 1437 تاريخ الإصدار : 06 السبت , ربيع الأول, 1431

الکلمات المفتاحية: تقسیط نیتروژن, عملکرد دانه, کنجد, تراکم گیاهی, عملکرد بیوماس,

ملخص المقالة :

به منظور بررسی اثرات تراکم بوته و تقسیط نیتروژن خالص بر عملکرد کنجد رقم محلی جیرفت، آزمایشی در سال 1386 در قالب یک طرح اسپلیت پلات براساس طرح بلوک‌های کامل تصادفی در چهار تکرار اجرا گردید. سطوح تراکم به عنوان فاکتور اصلی در چهار سطح تراکم شامل10، 3/13، 20 و 40 بوته در متر مربع و تقسیط نیتروژن خالص در سه سطح 30-100-20، 50-50-50 و 30- 70- 50 کیلوگرم در هکتار مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل نشان داد تراکم بوته روی عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک، تعداد کپسول در بوته، تعداد شاخه و ارتفاع گیاه معنی‌دار بود و اثر تقسیط نیتروژن خالص بر عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک، وزن هزاردانه، تعداد کپسول در بوته تعداد دانه در کپسول، تعداد شاخه فرعی و ارتفاع گیاه معنی‌دار شد. مقایسه میانگین‌ها نشان داد که بالاترین عملکرد محصول با متوسط1727 کیلوگرم در هکتار دانه در شیوة تقسیط50-50-50 کیلوگرم در هکتار نیتروژن خالص حاصل شد. از طرفی بیشترین عملکرد دانه با 1912 کیلوگرم در هکتار در تراکم 40 بوته در متر مربع به دست آمد. اثرات متقابل بین تراکم بوته و تقسیط نیتروژن خالص نشان داد که بیشترین عملکرد دانه با متوسط 2044 کیلوگرم در هکتار در تراکم 40 بوته در متر مربع با مصرف تقسیط شدة نیتروژن به صورت 50-50-50 کیلوگرم در هکتار نیتروژن خالص در سه مرحله به دست آمد.

المصادر:

1- بابایی ابرقویی، غ.1381. تأثیر مقادیر مختلف کود ازته و تراکم بوته بر روی ویژگی های زراعی و عملکرد دانه کنجد در منطقه کوشکک استان فارس، پایان‌نامه کارشناسی ارشد دانشکده کشاورزی شیراز.

2- بهدانی، م. ع. و راشد، م. 1377. بررسی اثر تراکم بر عملکرد و اجزاء عملکرد سه رقم کنجد. مجله علوم و صنایع کشاورزی جلد 12. شماره2. صفحات: 63-57.

3- پاپری مقدم فرد، ا. 1379. تأثیر مقادیر مختلف کود ازته و تراکم بوته بر ویژگی های زراعی، عملکرد دانه، درصد روغن و پروتئین دانه دو رقم کنجد در منطقه کوشکک استان فارس. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز. 89 ص.

4- ساکی حسینی، ع. 1375. بررسی اثر تقسیط کود ازت بر عملکرد و اجزاء عملکرد کنجد. پایان‌نامه کارشناسی ارشد دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران. 72 ص.

5- کریمی، ه. 1368. گیاهان زراعی. انتشارات دانشگاه تهران

6- گاردنر، پی. اف. و آر. بی. پی پرس و آر. ال. میشل. 1372. فیزیولوژی گیاهان زراعی. ترجمه غ. سرمدنیا وع. ک.چکی. انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد. چاپ سوم. 467 ص.

7- غفلتی، م. ورحیمیان مشهدی، ح.  1376. بررسی اثر تراکم کاشت بر عملکرد و اجزای عملکرد و اجزاء عملکرد 4 رقم کنجد. مجله علوم و صنایع کشاورزی جلد11. شماره 1. صفحات: 114- 97.

8- ناصری، ف. 1375. دانه‌های روغنی، انتشارات آستان قدس رضوی

9-Bennet, M. R. , Thiagalingam, K.and Beech, D. F. 1996. Effect of nitrogen application on growth, leaf nitrogen content, seed yield and yield components of sesame. Sesame and Safflower Newsletter. 11: 21-28.

10-Balasubramaniyan, P., Gnanamurthy, P. and Dharmalingam, V. 1995. Response of irrigated sesame varieties to planting density and nitrogen. Sesame and Safflower Newsletter. 10: 59- 6

11-Devasagayam, M. N., and Jayapaul, P. 1997. Varietal response to graded levels of nitrogen in sesame. Sesame and Safflower Newsletter. 12: 37- 40

12-EL- Emam, S. T. EL- serogy, and AEL- Ahmar, B. 1998. Effect of NK levels on some economic characters of sesame. Sesame and Safflower Newsletter. 13: 101- 107.

13-Ghangard, S. R., Chavana, D. A. and Bhalerao, T. S. 1990. Correlation and regression studies in sesame. Res. Bul. Marathmada. Agric. Univ. 14: 11-13.

14-Ghosh, D. C. and Patra, A. K. 1993. Effect of plant density and fertility levels on growth and yield of sesame in dry season of Indian subtropics. Indian Agriculturist. 32: 83- 87