مطالعه اثرات تاریخ کاشت بر عملکرد و اجزاء عملکرد ارقام آفتابگردان روغنی در منطقه روداب بم
الموضوعات : یافته های نوین کشاورزیصالح حائری نژاد 1 , حمید مدنی 2 , سعید صادق زاده 3
1 - کارشناس ارشد دانشگاه آزاداسلامی واحد جیرفت
2 - دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اراک، گروه زراعت، اراک، ایران
3 - عضو هیات علمی موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه بذر چغندرقند
الکلمات المفتاحية: عملکرد, آفتابگردان, تاریخ کاشت, رقم, اجرای عملکرد,
ملخص المقالة :
به منظور بررسی بهترین تاریخ کاشت بر عملکرد و اجرای عملکرد چهار رقم آفتابگردان روغنی این تحقیق در منطقه روداب از توابع شهرستان بم در سال زراعی 88- 87 اجراء شد. آزمایش به صورت کرت های خرد شده در قالب بلوک کامل تصادفی با دو عامل تاریخ کاشت در سه سطح و ارقام در چهار سطح شامل ارقام آذر گل، رکورد، زاریا و مهر در سه تکرار انجام شد. اثر تاریخ کاشت بر تمام صفات اندازه گیری شده به جزء قطر طبق معنی دار شد به طوری که عملکرد دانه در تاریخ کاشت 15 اسفند با 4444 کیلوگرم در هکتار بیشترین و تاریخ کاشت 15 فروردین به دلیل مواجه شدن با دمای بالا و متعاقب آن پوکی دانه با 4132 کیلوگرم در هکتار کمترین عملکرد دانه را به خود اختصاص داد. اثر رقم بر تمامی صفات مورد مطالعه به جز وزن هزار دانه و تعداد برگ در گیاه در سطح احتمال 1% معنی دار شد. رقم هیبرید آذر گل با عملکرد دانه 4610 کیلوگرم در هکتار دارای بهترین عملکرد بود. اثرات متقابل بین تاریخ کاشت و رقم به جزء وزن هزار دانه بر تمام صفات در سطح آماری معنی دار بود به طوری که تاریخ کاشت 28 اسفند برای رقم آذر گل بهترین عملکرد دانه را داشت. عملکرد دانه همبستگی مثبتی با ارتفاع گیاه، تعداد دانه در طبق، قطر طبق، قطر ساقه اصلی، عملکرد در تک بوته و عملکرد در متر مربع و همبستگی منفی با وزن هزار دانه نشان داد.
1- آلیاری، ه. و شکاری، ف. 1379. دانه های روغنی ، زراعت وفیزیولوژی. انتشارات عبدی تبریز.
2- رحیمی، م.، مظاهری، م. د. و خدابنده، ن. 1382. اثر ریز مغذی ها بر خصوصیات کمی و کیفی دو رقم آفتابگردان در منطقه ارسنجان. مجله پژوهش وسازندگی، شماره 61، زمستان. صفحات 96-103.
3- صفاری، م. 1381. اثر روش های متفاوت شخم بر عملکرد واجزای عملکردارقام آفتابگردان. مجله پژوهش و سازندگی. شماره 57 و56، پائیز و زمستان. صفحات 30-33.
4- صفاری، م. 1385. تاثیر تاریخ کاشت بر عملکرد واجزاء کمی وکیفی عملکرد شش رقم آفتابگردان در کرمان. مجله پژوهش و سازندگی. 73: 139-144
5- عرشی، ی. 1378. تعیین مناسبترین تاریخ کاشت ارقام آفتابگردان در شرایط دیم منطقه کلاله.
6- کریم زاده اصل، خ.، مظاهری، د. و پیغمبری، ع. 1382. اثر چهار دور آبیاری بر عملکرد و صفات کمی سه رقم آفتابگردان. مجله علوم کشاورزی ایران.34(2): 293-301.
7- میرشکاری، ب.، خدابنده، ن.، آلیاری، ه. و سلطانی، ا. 1380. بررسی اثر تاریخ کاشت و تراکم بوته بر روی اجزای عملکرد آفتابگردان هیبرید آذر گل در شرایط آب وهوایی استان آذربایجان شرقی،خسروشهر. مجله دانش کشاورزی. 11(2): 1-12.
8- Aiken, R. M. 2005. Apply thermal time scales to sunflower development. Agron. J. 97(3): 746-754.
9- Alvarez, D., Luduena, P. and Fratos, Y. E. 1992. Correlation and causation among sunflower trails. Proc. 13th. In. Sunflower Conf. Pisa, Italy.
10- Andrade, F. H. 1995. Analysis of growth and yield of maize, sunflower and soybean grown at Balcarce,Argentina. Field Crops Res. 41: 1-12.
11- Azari, A. and Khajepou,r M. R. 2003. Effect of planting pattern on growth, development, grain yield and yield components in sunflower cv. Kooseh Isfahan in spring planting. J. Sci. Techno. Agric. Natural Resources.7(1):155-167.
12- Bange, M. P., Hammer, G. L. and Rickert, K. G. 1997. Environmental control of potential yield of sunflower in the subtropics. Aust. J. Agric. Res. 48: 231-240.
13- Beard, B. H. and Geng, S. 1982. Interrelationships of morphological and economic characters of sunflower.Crop Sic. 22: 817-822.
14- Campbell, A. and Athayde, M. L. F. 1988. Effect of sowing date on the behavior of two genotypes of sunflower. Phenological and agronomical aspects. Field crop Abstr. 43(7):52-60.
15- Crop Science. www.ncbi,nlm.nih.gov.
16- Fatih killi, bunyamin killi and kahraman Goner. 2004. effect of different planting dates on the extent of bird damage in confection and oil seed sunflower.Sci.3(1):36-39.
17- Ferreira. A. M. and Abreu, F. G. 2001. Description of development, light interception and growth ofsunflower at two sowing dates and two densities. Portugal, Elsevier Science. 369-383.
18- Jose. F., Barros, C., de Carvalho, M. and Basch, G. 2004. Response sunflower to sowing date and plan density under Mediterranean condition, Europ. J . Agron. 21:347-356.
19- Kheiavi, M. 2002. Effect of planting date on grain and oil yields in four sunflower cultivars in Zanjan region.The 7th Iranian Crop Sciences Congress. Karaj, Iran. Pp. 151
20-LaVega, A. J. and Hall, A. J. 2002. Effects of planting date, genotype, and their interactions on sunflower yield, Argentina. Crop Sci. 42: 1191-1201.
21-LaVega A. J. and Hall, A. J. 2000. Physiological bases of genotype by environment interacts for sowing date in sunflower. 15th International Sunflower Conference.15 June., Toulous, France .D-106.
22- Miller, B. C., Oplinger, E. S., Rand, R., Peters, J. and Weis, G. 1984. Effect of planting date and plant population on sunflower performance seed and oil yields, irrigated and dryland conditions. Agron. J.Madison, Wisconsin. American Society of Agronomy. V. 76 (4): 511-515.
23- Owen, D. F. 1983. Different response of sunflower hybrids to planting date Agron. J. 75:259-262.
24- Ricardo, A., Chiarands, F. A., Maglilo, V. and Mori, M. 1995. Yield and soil water uptake of sunflower sown in Spring and Summer Agro. J.87:1112-1128.
25- Schneiter, A. A., Johnssn, B. L. L. and Enderson, T. L. H. 1992. Rooting depth and water use different in sunflower phenotype. Proc. 13th. Int. Sunflower. Conf. Pisa, Italy
