پیش­بینی اثر تغییرات اقلیمی بر سوسمار دم تیغی بین­النهرین (Saara loricata) با استفاده از مدل حداکثر بینظمی (MAXENT) و بایوکلایمBIOCLIM

الموضوعات : فصلنامه زیست شناسی جانوری

انوشه کفاش ¹ , محمد کابلی ² , گونتا کهلر ³

1 - گروه محیط زیست دانشگاه تهران، دانشکده منابع طبیعی، تهران، ایران
2 - گروه محیط زیست دانشگاه تهران، دانشکده منابع طبیعی، تهران، ایران
3 - موزه تنوع زیستی Senckenberg، فرانکفورت، آلمان

تاريخ الإرسال : 15 الأحد , صفر, 1436 تاريخ التأكيد : 25 الأحد , شعبان, 1438 تاريخ الإصدار : 29 الخميس , ذو الحجة, 1435

الکلمات المفتاحية: تغییر اقلیم, مطلوبیت زیستگاه, مدل حداکثر بی­نظمی, بایوکلایم, سوسمار دم­تیغی بین­النهرین,

ملخص المقالة :

تغییر اقلیم به­واسطه تاثیر بر پراکنش بسیاری از گونه­های جانوری به یک نگرانی عمده برای مدیریت و حفاظت از تنوع زیستی تبدیل شده است.در سال­های اخیر شواهد متعددی از اثرات تغییراقلیم بر جنبه­های مختلف زیستی گونه­های گیاهی و جانوری ارائه شده استاما دانش اندکی در ارتباط با تاثیر تغییر اقلیم آینده بر گونه­های جانوری در ایران وجود دارددر این مطالعه مدل مطلوبیت زیستگاه سوسمار دم تیغی بین­النهرین به عنوان یک گونه ساکن مناطق بیابانی ایران در شرایط کنونی و تحت سناریوهای تغییر اقلیم آینده (سال­2080) با استفاده از 19 پارامتر اقلیمی به طور جداگانه با استفاده از روش حداکثر آنتروپی (Maxent) و با استفاده از مدل Bioclimتهیه گردید. به منظور ارزیابی عملکرد مدل، از سطح زیر نمودار (AUC) بدست آمده از منحنی ROCاستفاده شد. سپس وسعت زیستگاه مطلوب گونه در فضایArcGIS 9.3  برای اقلیم حاضر و اقلیم آینده به طور جداگانه محاسبه گردید. مقایسه وسعت مناطق مطلوب در شرایط کنونی (82/2 درصد کل ایران) و  تحت سناریوی تغیر اقلیم آینده (15/3 درصد کل ایران) حاصل از مدل حداکثر آنتروپی نشان داد که وسعت مناطق مطلوب برای زیست گونه مورد مطالعه افزایش خواهد یافت. نتایج حاصل از مدل Bioclimنشان داد سطح مناطق مطلوب برای زیست­گونه نسبت به سطح کشور برای زیست­گونه تحت شرایط تغییر اقلیمی کاهش خواهد یافت. به عبارت دیگر وسعت زیستگاه­های مطلوب گونه  از 55/1 به 35/1 درصد از سطح کشور کاهش خواهد یافت. نتایج حاصل از مدل حداکثر بی­نظمی نشان می­دهد زیستگاه­های مطلوب گونه تحت تاثیر تغییر اقلیم افزایش خواهد یافت و مدل بایوکلایم نشان می­دهد مناطق مطلوب کاهش خواهد یافت بنابراین این نتایج متفاوت بر این واقعیت تاکید دارد که در مطالعات بررسی اثرات تغییر اقلیم بر گونه­های جانوری جهت اطمینان از نتایج و استفاده از آن در مدیریت و حفاظت حیات وحش از چندین روش استفاده شده و به نتایج یک مدل اکتفا نگردد.