بررسی مقایسه‌ای رابطة عشق و نخبگی در اشعار مولانا و شاملو
الموضوعات : فصلنامه بهارستان سخنمسعود برزگر جلالی 1 , کامران پاشائی فخری 2 , پروانه عادل زاده 3
1 - دانشجوی دکتری گروه زبان و ادبیّات فارسی واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران
2 - گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران.
3 - گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران.
الکلمات المفتاحية: شاملو, شعر معاصر, مولانا, شعر کلاسیک, کلید واژه‌ها: عشق و نخبگی,
ملخص المقالة :
چکیده این تحقیق مواجهه ای ادبی و جامعه شناختی با یکی از مهمّ ترین مضامین شعر ایران در ادوار گذشته و امروز است. در این پژوهش سعی بر آن است که سیر تحوّل عشق و رابطه آن با نخبگی با تأکید بر اشعار مولانا و شاملو بررسی شود. در این پژوهش کتاب خانه ای، نظریّات حضرت مولانا با شاعر نام آور معاصر ایران (شاملو) بررسی و مقایسه شده است. یافته های پژوهش حاضر نشان می دهد که مفهوم عشق و نخبگی در شعر کلاسیک و شعر معاصر، تنها لفظی مشترک است و کاربرد مفاهیم عشق در هر یک از آن ها محتوای متفاوتی را منعکس می کند. مؤلّفه های عشق و نخبگی در اشعار مولانا شامل، تکامل عشق در انسان نخبه، قدرت ماورایی عشق و تأثیر آن بر نخبگی، وحدت آفرینی عشق، توکّل انسان نخبه به عشق خدا و در اشعار شاملو شامل، شادی و شعف عشق در انسان نخبه، صداقت انسان نخبه در عشق، ایمان و عشق انسان نخبه و ... می باشد. نتایجی که از این پژوهش به دست آمده تحوّل نگرش در توصیف عشق و نخبگی است که هم‌زمان با تغییر عواطف، تجلّی عشق و نوع معشوق تغییر می کند.
فهرست منابع و مآخذ
1- قرآن مجید.
2- بارت، رولان، (1380)، سخن عشق، ترجمة پیام یزدانجو، تهران: نشر مرکز.
3- بشریه، حسین، (1379)، سیری در نظریههای جدید در علوم سیاسی، تهران: علوم نوین، چاپ دوم.
4- پارسافر، محمّد، (۱۳۸۸)، عاشقانه‌های ادبیّات پارسی، تهران:گستان نو، چاپ دوم.
5- پاینده، ابوالقاسم، (1382)، سیری در نهجالفصاحه، تهران: دنیای دانش، چاپ چهارم.
6- تافلر، آلوین، (1375)، موج سوم، ترجمة شهین دخت خوارزمی، تهران: فاخته، چاپ چهاردهم.
7- حقیقت، سیّدصادق، (1381)، توزیع قدرت در اندیشه‌های سیاسی شیعه، تهران: ناشر هستی نما، چاپ یکم.
8- خرّمشاهی، بهاءالدّین، (1378)، حافظ نامه، انتشارات علمی و فرهنگی.
9- رابرت‌گر، تد، (1377)، چرا انسانها شورش میکنند، ترجمة علی مرشدیزاد، تهران: مطالعات راهبردی.
10- شاملو، احمد، (1384)، مجموعه آثار، تهران: نگاه، چاپ ششم.
11- فضلالله، محمّدحسین، (1379)، تأملاتی در اندیشة سیاسی امام خمینی، تهران: مؤسّسة تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره).
12- کافی، مجید؛ توکّلی، محمّدعلی، (1383)، تأمّلاتی در اندیشة سیاسی امام خمینی، ناشر مؤسسة تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره).
13- گولد، جولیدی، (1379)، فرهنگ علوم اجتماعی، ترجمه باقر پرهام، تهران: مازیار.
14- مرتضوی، مرتضی، (1383)، مکتب حافظ، تهران: توس.
15- مطهری، مرتضی، (1369)، جاذبه و دافعة علی (ع)، تهران: صدرا.
16- معماریانی، رضا، (1383)، تبیان، تهران: جوان یاوران، چاپ یکم.
17- منتظر، غلامعلی، ناظمی، امیر، (1391)، پیامدهای بازاندیشی در مفهوم نخبگی، فصلنامة علمی – پژوهشی سیاست علم و فناوری، زمستان، شماره 2.
18- مولوی، جلال‌الدّین محمد، (1379)، مثنوی معنوی، به تصحیح: بهاءالدّین خرّمشاهی، 6 جلدی، تهران: شرکت انتشارات علمی– فرهنگی، چاپ دوم.
19- _______________، (1345)، دیوان شمس، به تصحیح بدیع الزّمان فروزانفر، تهران: دانشگاه تهران، چاپ دوم.
20- مورودوبی، لوئی، (1375)، جامعهشناسی اقتدار، ترجمة علی سیلانیان طوسی، مشهد: دانشگاه فردوسی، چاپ یکم.
21- یثربی، یحیی، (1374)، آب طربناک، تحلیل موضوعی دیوان حافظ، تهران: فکر روز، چاپ دوم.
_||_