بررسی تحمل به شوری لاین های پیشرفته گندم در مرحله جوانه زنی و رشد گیاهچه ای
الموضوعات : زراعت و اصلاح نباتاتمحمدرضا صالحی 1 , اشکبوس امینی 2 , اسلام مجیدی هروان 3
1 - دانشجو- واحد علوم و تحقیقات تهران، گروه زراعت واصلاح نباتات، تهران، ایران
2 - عضو هیئت علمی/ موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال وبذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی ، کرج، ایران
3 - استاد دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران، گروه زراعت واصلاح نباتات، تهران، ایران
الکلمات المفتاحية: گندم, شاخص تحمل, تجزیه کلاستر و تنش شوری,
ملخص المقالة :
شوری یکی ازمهمترین چالشهابرای کشاورزی درجهان محسوب میشود. بمنظور ارزیابی تأثیرسطوح مختلف شوری برجوانه زنی و رشد اولیه در گندم، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار به اجرا در آمد. فاکتورهای مورد بررسی شامل 20 ژنوتیپ گندم (17 لاین پیشرفته جدید با ارقام شاهدنارین، افق و ارگ) و سطوح شوری حاصل از کلریدسدیم (صفر،8، 12 و 16دسیزیمنس برمتر) بودند. صفات درصدوسرعت جوانه زنی،شاخص بنیه بذر، یکنواختی جوانه زنی بذر، طول ووزن ساقه چه،طول و وزن ریشه چه، نسبت طول و وزن ساقه چه به طول و وزن ریشه چه و شاخص تحمل به شوری (TI)موردبررسی قرار گرفت. نتایج تجزیه واریانس نشان دادکه اثرات ژنوتیپ، شوری واثرمتقابل ژنوتیپ درشوری برکلیه صفات و شاخصها معنیدار بودند.با افزایش شوری، یکنواختی جوانه زنی،شاخص بنیه بذر،درصد وسرعت جوانه زنی،طول ووزن ساقه چه وطول وزن ریشه چه به طور معنیاری کاهش ولی نسبت طول و وزن ساقهچه به طول ووزن ریشهچه افزایش یافت.بیشترین و کمترین مقدارشاخص تحمل به شوری بترتیب مربوط به ژنوتیپهای شماره 10 (TI=83.13%) و 8 (TI=54.82%) بود. براساس نتایج تجزیه کلاستردرسه گروه متحمل، نیمه متحمل وحساس طبقه بندی شدند.ژنوتیپهای شماره 5،14،20 و10 با داشتن TIبالا،درصدو سرعت جوانه زنی یشتر و برتری به شاهدها بعنوان ژنوتیپهای متحمل و ژنوتیپهای 8،17 و11 با داشتن کمترین مقادیر TI بعنوان زنوتیپهای حساس شناسایی شدند، از لاینهای برتر میتوان دربرنامههای اصلاحی در راستای تولید ارقام متحمل استفاده نمود.شاخص تحمل به شوری باشاخص بنیه بذر،سرعت جوانه زنی،طول ووزن ساقهچه و نسبت طول ساقهچه به ریشهچه همبستگی مثبت و معنی دار داشت.
_||_
