ارزیابی روش‌های تولید هاپلویید در گندم از طریق تلاقی با ذرت

الموضوعات : زراعت و اصلاح نباتات

رضا بزرگی پور ¹ (دانشیار پژوهش بخش غلات موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر)

تاريخ الإرسال : 13 الخميس , جمادى الثانية, 1439 تاريخ التأكيد : 26 السبت , محرم, 1440 تاريخ الإصدار : 12 الخميس , ذو الحجة, 1439

الکلمات المفتاحية: ذرت, گندم, هاپلویید, حذف کروموزومی,

ملخص المقالة :

این تحقیق به‌منظور مقایسه روش‌های تولید هاپلویید در ارقام گندم هگزاپلویید از طریق حذف کروموزومی (تلاقی گندم و ذرت) جهت استفاده در برنامه‌های به‌نژادی گندم صورت گرفت. در این تحقیق سه روش کلاسیک (A)، ساقه بریده (B) و بینابینی (C) مورد مقایسه قرار گرفتند. مواد گیاهی مورد استفاده شامل 11 ژنوتیپ گندم F1 به‌عنوان والد مادری و ژنوتیپ ذرت BC572 به‌عنوان والد گرده دهنده (پدری) بود. صفات مورد مطالعه در این تحقیق عبارت بودند از درصد تولید بذر از گلچه‌های تلقیح شده، درصد تشکیل جنین از بذور تولید شده و درصد تولید گیاهچه‌های هاپلویید از جنین‌های بدست آمده. مقایسات انجام شده نشان داد که در بین روش‌های مختلف نگهداری سنبله، روش بینابینی (C) از نظر درصد تشکیل بذر، جنین و گیاهچه هاپلویید، بطور معنی‌دار برتر از روش‌های دیگر بوده است. در این روش درصد تشکیل بذر 98/84 %، تشکیل جنین 73/21 % و تولید گیاهچه 52/49 % و در کل درصد تولید گیاهچه هاپلویید به نسبت گلچه‌های گرده افشانی شده 80/13 % نشان داد.بطور معنی‌دار برتر از روش‌های دیگر بوده است. در این روش درصد تشکیل بذر 98/84 %، تشکیل جنین 73/21 % و تولید گیاهچه 52/49 % و در کل درصد تولید گیاهچه هاپلویید به نسبت گلچه‌های گرده افشانی شده 80/13 % نشان داد.