ارزیابی برخی صفات رویشی، درصد آلودگی به کرم ساقه‎خوار، بیماری بلاست و سوختگی غلاف برگ ژنوتیپ‎های موتانت برنج

الموضوعات : زراعت و اصلاح نباتات

الهیار فلاح ¹ (استادیار پژوهش موسسه تحقیقات برنج کشور، معاونت مازندران، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، آمل، ایران ، [e-mail])
لیلا باقری ² (2- پژوهشگر پژوهشگاه علوم و فنون هسته‎ای، پژوهشکده کشاورزی هسته‎ای، کرج، ایران)
علیرضا نبی پور ³ (3- استادیار پژوهش موسسه تحقیقات برنج کشور، معاونت مازندران، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، آمل، ایران.)
محمد تقی کربلایی آقا ملکی ⁴ (3- استادیار پژوهش موسسه تحقیقات برنج کشور، معاونت مازندران، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، آمل، ایران)
وحید خسروی ⁵ (3- استادیار پژوهش موسسه تحقیقات برنج کشور، معاونت مازندران، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، آمل، ایران.)

تاريخ الإرسال : 09 الإثنين , ربيع الأول, 1442 تاريخ التأكيد : 09 الإثنين , ربيع الأول, 1442 تاريخ الإصدار : 25 الجمعة , ربيع الأول, 1441

الکلمات المفتاحية: ", ارتفاع بوته", تعداد پنجه ", مرگ جوانه مرکزی", , ", موتانت برنج",

ملخص المقالة :

جهت ارزیابی برخی صفات رویشی و تحمل به آفات و بیماری‎ها در موتانت‌های ارقام محلی برنج (در سال 1398 آزمایش‌های مزرعه‎ای در دو منطقه آمل و گلدشت در قالب طرح بلوک‎های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد و تیمارها شامل هشت ژنوتیپ موتانت همراه با دو رقم طارم محلی و شیرودی، مجموعا ده ژنوتیپ بودند. نتایج نشان داد که از ژنوتیپ‎های مورد برسی، پنج تا از موتانت‌ها در زمان نشاکاری ارتفاع گیاهچه کمتری نسبت به طارم محلی داشتند، اما همه ژنوتیپ‎ها، ارتفاع گیاهچه بیشتری نسبت به رقم شیرودی داشتند. در زمان رشد رویشی، ارتفاع بوته همه موتانت‎ها نسبت به طارم محلی کمتر ولی نسبت به شیرودی بیشتر بودند. تعداد پنجه در کپه موتانت‎ها، بین 5/16 تا 6/18 عدد متغیر بود. درصد مرگ جوانه مرکزی (خسارت کرم ساقه‎خوار) برای رقم طارم محلی، 67/1 درصد بود که تفاوت معنی‌داری با مقدار آن در ژنوتیپ‌های موتانت نداشت. بیشترین مقدار درصد بلاست برگی معادل 66/5 و متعلق به موتانت شماره 215 بود. کمترین مقدار بلاست برگی معادل 74/0 درصد و مربوط به شاهد شیرودی و موتانت شماره 3200 بود. در بین تمامی ژنوتیپ، موتانت شماره 2310 دارای 51/3 درصد بیماری سوختگی غلاف برگ بود که با سایر موتانت‎ها، به‌جز شماره 1120 و 215 تفاوت معنی‎داری در سطح پنج درصد نداشت. ارتفاع بوته و درصد سوختگی غلاف متاثر از مکان نبود ولی تعداد پنجه در کپه و درصد بیماری بلاست در گلدشت بیشتر از آمل بود. در نتیجه موتانت‎ها، دارای تحمل نسبی به آفات و بیماری مهم برنج در مرحله رویشی هستند.