تأثیر فرهنگ بر متغیرهای اجتماعی؛ مقایسه ی مفهوم شادمانی در شهر تهران و روستای ارزنه

الموضوعات : مطالعات میان فرهنگی

زهره کاظمیان پور ¹ (کارشناسی ارشد جامعه شناسی، دانشگاه تهران؛)
نادرقلی قورچیان ² (استاد مدیریت آموزشی, دانشکده مدیریت و اقتصاد, دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران)

تاريخ الإرسال : 02 الأربعاء , صفر, 1438 تاريخ التأكيد : 01 الثلاثاء , جمادى الثانية, 1438 تاريخ الإصدار : 23 الأحد , جمادى الثانية, 1439

الکلمات المفتاحية: تهران, شادمانی, نظریه فرهنگ, ارزنه,

ملخص المقالة :

از جمله مسائلی که در بررسی های فرهنگی بای د مدنظر قرار گیرد این است که جوامع دارای فرهنگ های متفاوت، متغیرهای اجتماعی را به صورت متفاوتی تغذیه می نمایند. در این تحقیق برای بررسی این مساله، شادمانی اجتماعی در دو فرهنگ شهری و روستایی مورد مطالعه قرار گرفته است. هدف پژوهش پاسخ به این پرسش ها بوده است که آیا بین شهر و روستا در جامعه ایران در میزان شادمانی تفاوت وجود دارد؟ و عوامل مؤثر شادمانی در دو جامعه مورد نظر چیست؟ در این تحقیق، از روش پیمایش استفاده شده است. جامعه آماری تحقیق حاضر شامل کلیه زنان و مردان شهر تهران و روستای ارزنه در سال 1393 است. یافته های پژوهش نشان می دهد که بین شهر و روستا در میزان شادمانی در جامعه مورد نظر تفاوت معنادار مشاهده نشده است، اما با توجه به عوامل مؤثر بر شادمانی در هر یک از دو جامعه هدف، می توان به دو نوع متفاوت از شادمانی اشاره نمود: شادمانی مؤثر از عوامل بیرونی همچون دسترسی به امکانات و پایگاه اجتماعی در شهر تهران و شادمانی مؤثر از عوامل درونی همچون اعتقادات دینی و اعتماد اجتماعی تعمیم یافته در روستای ارزنه. مهم ترین متغیر در ایجاد شادمانی برای شهر تهران، دسترسی به امکانات و برای روستای ارزنه، دین داری است.

المصادر:

 
احدی، حسن؛ باقری، نسرین (1391)، «تعیین سهم عوامل مؤثر بر شادکامی در دانشجویان»، فصلنامه اندیشه و رفتار، دوره ششم، شماره 24: 78-69.
آزموده، پیمان؛ شهیدی، شهریار؛ دانش، عصمت (1386)، «رابطه بین جهت‌گیری مذهبی با سرسختی و شادکامی در دانشجویان»، مجله روانشناسی، دوره یازدهم، شماره 1: 74-60.
اکبرزاده، فاطمه؛ دهقانی، حمید؛ خوشفر، غلامرضا؛ جانعلی زاده، حیدر (1392)، «بررسی تأثیر سه نوع سرمایه اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی بر شادی جوانان»، جامعه‌شناسی کاربردی، سال بیستم و چهارم، شماره 1: 88-67.
امیرکافی، مهدی؛ زارع، بهنام (1391)، «بررسی تأثیر سرمایه اجتماعی بر شادکامی (مطالعه موردی: شهر کرمان)»، فصلنامه راهبرد اجتماعی و فرهنگی، سال دوم، شماره 5: 77-41.
اینگلهارت، رونالد (1373)، تحول فرهنگی در کشورهای پیشرفته، مترجم مریم وتر، تهران: انتشارات کویر، چاپ سوم.
باقری، فریبرز؛ اکبری زاده، فاطمه؛ حاتمی، حمیدرضا (1390)، «رابطه بین هوش معنوی و شادکامی و متغیرهای دموگرافیک در پرستاران بیمارستان فاطمه الزهراء و بنت‌الهدی شهرستان بوشهر»، طب جنوب، دوره چهاردهم، شماره 4: 263-256.
بیرامی، منصور؛ هاشمی نصرت‌آباد، تورج؛ علایی، پروانه؛ عبدالهی عدلی انصار، وحیده (1390)، «عوامل جمعیت‌شناختی، دینداری با تکیه بر اسلام و عملکرد خانواده در پیش‌بینی شادکامی دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی تبریز»، تحقیقات علوم رفتاری، دوره نهم، شماره 1: 43-33.
پناهی، محمد حسین؛ دهقانی، حمید (1391)، «بررسی عوامل مؤثر بر شادمانی با تأکید بر مشارکت اجتماعی»، جامعه‌شناسی کاربردی، سال بیستم و سوم، شماره 3: 18-1.
چلبی، مسعود؛ موسوی، سید محسن (1387)، «بررسی جامعه‌شناختی عوامل مؤثر بر شادمانی در سطوح خرد و کلان»، جامعه‌شناسی ایران، دوره نهم، شماره 2 و 1: 57-34.
ربانی، علی؛ ربانی، رسول؛ گنجی، محمد (1390)، «رویکردی جامعه‌شناختی به احساس شادمانی سرپرستان خانوار در شهر اصفهان»، مسائل اجتماعی ایران، سال دوم، شماره 1: 73-39.
روحانی، عباس؛ معنوی پور، داوود (1387)، «رابطه عمل به باورهای دینی با شادکامی و رضایت زناشویی در دانشگاه آزاد اسلامی واحد مبارکه»، دانش و پژوهش در روان شناسی کاربردی، دوره اول، شماره 36-35: 206-189.
ریتزر، جورج (1387)، نظریه جامعه‌شناسی در دوران معاصر، ترجمه محسن ثلاثی، تهران: انتشارات علمی.
زارعی متین، حسن؛ سبک رو، مهدی؛ آیباغی اصفهانی، سعید؛ رامین مهر، رامین (1390)، «تأملی بر شادی در پرتو محوریت دینی: مطالعه موردی کارکنان دانشگاه تهران»، چشم‌انداز مدیریت دولتی، شماره 5: 113-99.
زین‌آبادی، مرتضی (1387)، «تئوری‌ها و نظریات مربوط به اعتماد اجتماعی در جامعه»، پژوهشنامه پژوهشکده تحقیقات استراتژیک، شماره 16: 32-9.
صحرائیان، علی؛ غلامی، عبدالله؛ امیدوار، بنفشه (1390)، «رابطه نگرش مذهبی و شادکامی در دانشجویان پزشکی دانشگاه علوم پزشکی شیراز»، افق دانش، دوره هفدهم، شماره 1: 75-69.
ضمیری نژاد، سمیه؛ پیلتن، مریم؛ حق‌شناس، مرتضی؛ تبرایی، یاسر؛ اکابری، آرش (1392)، «پیش‌بینی شادکامی دانشجویان بر اساس هوش معنوی»، مجله دانشگاه علوم پزشکی سبزوار، دوره بیستم، شماره 5: 773-781.
عسگری، پرویز؛ روشنی، خدیجه؛ ابافت، حمیده؛ ضمیرى، امین (1390)، «رابطه باورهای مذهبی و شادکامی با بخشودگی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز»، یافته‌های نو در روان‌شناسی، سال ششم. شماره 21: 112-101.
علی محمدی، کاظم؛ جان بزرگی، مسعود (1387)، «بررسی رابطه بین شادکامی با جهت‌گیری مذهبی و شادکامی روان‌شناختی و افسردگی در دانش‌پژوهان موسسه امام خمینی قم در سال تحصیلی 1386-1385»، فصلنامه روانشناسی در تعامل با دین، سال اول، شماره 2: 106-96.
عنبری، موسی؛ حقی، سمیه (1393)، «بررسی عوامل فردی و اجتماعی مؤثر بر نشاط اجتماعی، مورد مطالعه زنان مناطق شهری و روستایی شهرستان دلیجان»، جامعه‌شناسی کاربردی، سال بیست و پنجم، شماره 1: 26-1.
فرجی، طوبی؛ خادمیان، طلیعه (1392)، «بررسی نقش رضایت از زندگی بر میزان نشاط اجتماعی»، فصلنامه مطالعات جامعه‌شناختی جوانان، سال چهارم، شماره 10: 102-87.
فضل الهی، سیف اله؛ جهانگیر اصفهانی، نرگس؛ حق‌گویان، زلفا (1389)، «سنجش میزان و عوامل مؤثر بر شادی دانشجویان پردیس قم دانشگاه تهران»، روانشناسی دین، سال سوم، شماره چهارم: 108-89.
فلاح، محمدحسین؛ نیک‌فرجام، محمدرضا (1388)، «جایگاه اعتکاف در آموزه‌های دینی و تأثیر آن بر افزایش شادکامی؛ مطالعه موردی دانشجویان دختر دانشگاه یزد»، فصلنامه علوم اسلامی، سال چهارم، شماره 16: 136-113.
کرمی نوری، رضا (1381)، «مطالعه عوامل مؤثر بر شادی و بهزیستی دانشجویان دانشگاه تهران»، مجله روان‌شناسی و علوم تربیتی، سال سی و دوم، شماره 1: 41-3.
کشاورز، امیر؛ مولوی، حسین (1387)، «بین سرزندگی و ویژگی‌های جمعیت شناختی با شادمانی در مردم شهر اصفهان»، مجله مطالعات روان‌شناختی دانشکده علوم تربیتی دانشگاه الزهراء، دوره چهارم، شماره 4: 64-45.
کشاورز، امیر؛ وفاییان، محبوبه (1386)، «بررسی عوامل تأثیرگذار بر میزان شادکامی»، روان‌شناسی کاربردی، دوره دوم، شماره 5: 62-51.
گیدنز، آنتونی (1380)، پیامدهای مدرنیته، ترجمه محسن ثلاثی، تهران: نشر مرکز.
منظری توکلی، علیرضا؛ عراقی پور، نجمه (1389)، «بررسی رابطه بین دین‌داری و شادکامی در بین دانشجویان دختر دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمان»، فصلنامه روان‌شناسی تربیتی، سال ششم، شماره 19: 45-19.
نایبی، هوشنگ (1374)، «پژوهش در روانشناسی اجتماعی، سنجش میزان احساس خوشبختی سرپرستان خانوارهای تهرانی»، کارشناسی ارشد، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه تهران.
نشاط دوست، حمید (1388)، «نشاط و عوامل مؤثر بر آن»، جامعه‌شناسی کاربردی، سال بیستم، شماره 1: 118-105.
نشاط دوست، حمید؛ مهرابی، حسینعلی؛ کلانتری، مهرداد؛ پالاهنگ، حسن؛ سلطانی، ایرج(1386)، «تعیین عوامل تأثیرگذار بر شادکامی همسران کارکنان شرکت فولاد مبارکه»، فصلنامه خانواده پژوهی، سال سوم، شماره 11: 681-669.
هزارجریبی، جعفر؛ آستین فشان، پروانه (1388)، «بررسی عوامل مؤثر بر نشاط اجتماعی (با تأکید بر استان تهران)»، جامعه‌شناسی کاربردی، سال بیستم، شماره 1: 146-119.
الیاسی، محمدحسین (1385)، «عوامل مؤثر بر شادکامی دانشجویان بسیجی»، فصلنامه مطالعات بسیج، سال نهم، شماره 33: 34-15.
یعقوبی، ابوالقاسم (1389)، «بررسی رابطه هوش معنوی با میزان شادکامی دانشجویان دانشگاه بوعلی همدان»، پژوهش در نظام های آموزشی، دوره چهارم، شماره 9: 95-85.
یعقوبی، داریوش. خیرخواه، محمد (1387)، «عوامل شادی آفرین در میان بسیجیان»، فصلنامه مطالعات بسیج، سال یازدهم، شماره 39: 146-121.
 
Adler, M . Fagley, N.S.(2005), "Appreciation: Indiridal differences difinding wale and meaning as a unique predictor of subjective well- being", Journal of per sonality, Vol 73, pp: 412-425.
Aghili, M . Kumar, GV (2008), "Relationship between religious attitudes and happiness among professional employees", Journal of Indian Academy of applied psychology, Vol 34(Special issue), pp: 66-69.
Argyle, R (2001), The psychology of happiness, London: Routledge.
Bjørnskov, Christian (2008), "Social Capital and Happiness in the United States",  Applied Research Quality Life, Vol 3, pp:43–62.
Chang, Wen-chun (2009), "Social Capital and Subjective Happiness in Taiwan", international journal of social economics, vol 36,pp: 844- 868.
Diener, Ed (2000), " Explaining Differences in Societal Levels of Happiness: Relative Standards, Need Fulfillment, Culture, and Evaluation Theory ", Journal of Happiness Studies, Vol 1, pp: 41–78.
Dolan, Paul, Tessa Peagood and Mathew white (2008), "Do We Really Know What Makes Us Happy? A review of the economic literature on the factors associated with subjective well-being", Journal of economic Psychology, vol 29, pp: 94-122.
Duncan, Grant (2010), "Should Happiness-Maximization be the Goal of Government?", Journal of Happiness Studies, Vol 11, pp:163–178.
Ferriss, Abbott (2002), " Religion and the Quality of Life" Journal of Happiness Studies, Vol 3, pp: 199–215.
Francis, Leslie (2003), " Religion, personality and happiness", Journal of Happiness Studies, Vol 5, pp: 315–333.
Glatzer, Wolfgang (2000), "Happiness: Classic Theory in the Light of Current Research", Journal of Happiness Studies, Vol 1, pp: 501–511.
Inglehart, Ronald (1990), culture shift in advanced industrial society. Princeton.Princeton University Perss.
Kesebir, Pelin (2008), "In Pursuit of Happiness: Association for Psychological Science", Perspectivs on Psychological Science,Volume , pp: 117-125.
Myers, D.G (2000), "The Funds, Friends, and faith of happy people", American psychologist, Vol 55, pp: 56-57.
Poortinga, Wouter (2006), "Social Capital: An Individual or Collective Resource for Health?" Social science and medicine, Vol 62, pp: 292-302
Propp, Julia (2009), "Happiness Research in Economics— A Revolution Journal of Happiness Studies, Vol 10, pp: 499–502.
Ram, Rati (2010), "Social Capital and Happiness: Additional cross- country evidence", Journal of Happiness Studies, Vol 11, pp:409-418.
Ryan, R . Deci, E.L. (2000), "The what and why of goal Pursuits: human needs and the self –determination of behaviour", Psychological inquriry, Vol 11, pp:227-268.
Schimmel, Jorge (2009), "Development as Happiness: The Subjective Perception of Happiness and UNDP’s Analysis of Poverty, Wealth and Development", Journal of Happiness Studies, Vol 10, pp: 93– 111.
Seligman, M (2002), Authentic Happiness. New York: Free Press.
Tkach, C. (2006), "How Do People Pursue Happiness", Journal of Happiness Studies, Vol 7: 183-225.
Veenhoven, R (2006), "New direction in the Study of Happiness", http://www.veenhoven.fsw.eur.nl.
 
 

_||_