بررسی عکس‌العمل‌های کمی دانه و روغن ارقام آفتابگردان در تاریخ‌های متفاوت کاشت در منطقه سیستان

الموضوعات : پژوهش های زراعی در حاشیه کویر

مصطفی خمر ¹ , حمیدرضا مبصر ²

1 - دانشگاه آزاد اسلامی بیرجند، دانشکده فنی مهندسی ،گروه کشاورزی.
2 - گروه زراعت،دانشگاه آزاد اسلامی واحد زاهدان،زاهدان،ایران

تاريخ الإرسال : 03 السبت , محرم, 1442 تاريخ التأكيد : 03 السبت , محرم, 1442 تاريخ الإصدار : 07 الثلاثاء , رمضان, 1439

الکلمات المفتاحية: عملکرد دانه, تاریخ کاشت, هیبرید فرخ, رسیدگی فیزیولوژیک, تعداد دانه در طبق,

ملخص المقالة :

به منظور بررسی عکس العمل های خصوصیات کمی، دانه و روغن ارقام آفتابگردان در تاریخ های متفاوت کاشت در منطقه سیستان و تعیین بهترین تاریخ کاشت و رقم، آزمایشی در سال زراعی 95-1394 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی زهک در قالب کرت های خرد شده (اسپلیت پلات) بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. عامل اصلی شامل تاریخ کاشت در چهار سطح هر 15 روز شامل: اول بهمن، 15 بهمن، 30 بهمن و 15 اسفند ماه و عامل فرعی شامــل ارقام و هیبرید های آفتابگردان در چهار سطح شامل: محلی اصفهان، هیبرید آذرگل، هیبرید قاسم و هیبرید فرخ در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد که تعداد روز تـا رسیدگی فیزیولـوژیک، تعداد دانه در طبق، وزن هزار دانه، عملکرد دانه، درصد روغن و عملکرد روغن در تاریخ های مختلف کاشت دارای تفاوت معنی داری بودند. تاخیر در کاشت باعث کاهش عملکرد دانه شد.بیش ترین عملکرد دانه با 80/3365 کیلو گرم در هکتار متعلق به تاریخ کاشت یک بهمن و کمترین عملکرد دانه با 22/2491 کیلو گرم در هکتار متعلق به 15 اسفند بود. اثر رقمدر تمامی صفات تـفاوت معنی داری داشـت. هیبرید فرخ با 90/3235 کیلـوگرم در هکتار دارای بیش ترین عملکرد دانه و محلی اصفهان با 14/2627 کیلوگرم در هکتار کمترین عملکرد دانه بود. اثر متقابل تاریخ کاشت و رقم بر تعداد روز تا رسیدگی فیزیولوژیک، تعداد دانه در طبق و درصد روغن و عملکرد دانه معنی دار بود. همچنین نتایج نشان داد که صفات وزن هزار دانه، تعداد طبق و تعداد دانه در طبق موثر ترین نقش در عملکرد دانه و صفات عملکرد دانه و درصد روغن بیش ترین نقش را در عملکرد روغن آفتابگردان ایفا می کنند.در نهایت طبق نتایج، رقم فرخ و تاریخ کشت اول بهمن، برای منطقه سیستان توصیه می شود.