مثنوی مولوی و نجوم
الموضوعات :
1 - عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی ـ واحد ایذه.
الکلمات المفتاحية: نجوم, ابزار نجومی, پدیدههای جوّی, سعد و نحس, افلاک, ستارگان و برجهای دوازده گانه,
ملخص المقالة :
عنوان مقالة حاضر مثنوی مولوی و نجوم است. وقتی که وضعیت علوم را در قرن هفتم و هشتم هجری مطالعه می کنیم، متوجه پیش رفت و توسعة علوم عقلی و نجوم در کنار علوم نقلی می شویم و در می یابیم که از بین ستارگان عرصة ادب فارسی، مولوی شاعر آفاق و انفس است. در این پژوهش نیز مجالی فراهم آمده است تا با طریق استفادة مولانا از دانش نجوم، ابزار نجومی، پدیده های جوّی، پیوستگی با اختران، سعد و نحس، افلاک، ستارگان و برج های دوازده گانة مثنوی و کاربرد آن ها در شعر او بیش تر آشنا شویم
- قرآن.
- ابوریحان بیرونی، 1316، التّفهیم، به تصحیح جلال همایی، تهران: مجلس.
- حافظ، 1330، حافظ قزوینی، به اهتمام محمد قزوینی و قاسم غنی، تهران: مجلس.
- حافظ، 1322، حافظ قدسی، به اهتمام محمد قدسی، بمبئی: سپهر.
- رامپوری، محمد، 1890، غیاث اللغات، لکهنو.
- سجّادی، ضیاءالدّین، 1374، فرهنگ لغات خاقانی، تهران: زوّار.
- سنایی، 1374، حدیقة الحقیقة، تصحیح مدرس رضوی، تهران: دانشگاه تهران.
- صفا، ذبیح الله، 1366، تاریخ ادبیّات در ایران، تهران: فردوسی.
- عطّار نیشابوری، 1380، منطق الطّیر، به اهتمام صادق گوهرین، تهران: علمی و فرهنگی.
- عطّار، 1338، مصیبتنامه، به اهتمام نورانی وصال، تهران: زوّار.
- فخرالدّین علی صفی، 1336، لطایف الطّوایف، به اهتمام احمد گلچین معانی، تهران: اقبال.
- گوهرین، صادق، 1362، 1362، فرهنگ لغات مثنوی، تهران: زوّار.
- مسعود سعد، 1318، دیوان، تصحیح رشید یاسمی، تهران: کتابخانهی ادب.
- مصفی، ابوالفضل، 1381، فرهنگ اصطلاحات نجومی، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی.
- معین، محمّد، 1371، فرهنگ فارسی، تهران: امیرکبیر.
- مولوی، 1368، مثنوی معنوی، به همت رینولد. الّین. نیکلسون، تهران: مولی.
- مولوی، کلیّات شمس، به تصحیح بدیع الزّمان فروزانفر، تهران: دانشگاه تهران.
- نظامی، 1374، لیلی و مجنون، با حواشی وحید دستگردی، تهران: راد.
- نظامی گنجوی، 1318، گنجینهی گنجوی، تالیف وحید دستگردی، تهران: ارمغان.