حدیث «گذشته شدن» در تاریخ بیهقی

الموضوعات :

مریم السادات اسعدی ¹ (استادیار دانش‌گاه پیام نور ـ مرکز مهریز، استان یزد، ایران)

تاريخ الإرسال : 09 الإثنين , ربيع الثاني, 1432 تاريخ التأكيد : 03 الثلاثاء , جمادى الثانية, 1433 تاريخ الإصدار : 28 الإثنين , ربيع الأول, 1433

الکلمات المفتاحية: مرگ ـ تاریخ ـ بیهقی ـ شخصیت‌ها ـ تاریخ بیهقی,

ملخص المقالة :

این نوشتار، به بررسی و تحلیل درگذشت شخصیت‌های تاریخ بیهقی و بحث درباره مسائل پیرامون آن اختصاص دارد. همان‌گونه که نقش آفرینان این تاریخ از لحاظ شخصیتی با یک‌دیگر متفاوتند، مرگ و درگذشت آنان نیز از جهات مختلف چون حسّاسیّت، کیفیّت و پیامدهایی که به دنبال دارد، از یک‌دیگر متمایز است. در بخش نخست تحت عناوین: مرگ‌های ویژه و حساس، مرگ‌های معمولی، مرگ‌های حماسی و مرگ‌های سیاسی ـ مذهبی مورد بررسی قرار می‌گیرد. در بخش دوم از شیوه‌های مرگ اشخاص در تاریخ بیهقی سخن می‌رود. قتل، مرگ طبیعی، مرگ مفاجات و مرگ نامعلوم، عناوین قسمت‌های مختلف این بخش است: بخش سوم دربرگیرندة دو مرحله است: شخصیت‌ها پیش از مرگ و شخصیت‌ها پس از مرگ. بخش چهارم به ذکر و شرح ملزومات مرگ چون وصیت، تدفین و تعزیت و بخش پنجم به موضوع مرثیه اختصاص یافته است.

المصادر:

1. امیرالمؤمنین علی(ع)، نهج‌البلاغه، ترجمه دکتر سید جعفر شهیدی، چاپ نوزدهم، تهران، انتشارات علمی و فرهنگی، 1379.


2. بهار، محمد تقی، سبک‌شناسی، ج 2، چاپ پنجم، تهران، انتشارات امیرکبیر، 1369.


3. بیهقی، ابوالحسن علی بن زید، تاریخ بیهق، تصحیح احمد بهمنیار، چاپ سوم، تهران، کتاب‌فروشی فروغی، چاپ افست مروی، 1361.


4. بیهقی، ابوالفضل محمدبن حسین، تاریخ بیهقی، به کوشش خلیل خطیب رهبر، چاپ دوم، تهران، انتشارات مهتاب، 1371.


5. بیهقی، ابوالفضل محمدبن حسین، تاریخ بیهقی، تصحیح دکتر علی اکبر فیاض، چاپ دوم، مشهد، انتشارات دانش‌گاه فردوسی مشهد، 1356.


6. خانلری، زهرا، حسنک وزیر از تاریخ بیهقی، چاپ پنجم، تهران، انتشارات امبیرکبیر، 1349.


7. دهخدا، علی‌اکبر، لغت‌نامه.


8. رزم‌جو، حسین، انواع ادبی و آثار آن در زبان فارسی، چاپ سوم، مشهد، مؤسسه چاپ و انتشارات آستان قدس رضوی، 1374.


9. رستگار فسایی، منصور، انواع شعر فارسی، چاپ دوم، شیراز، نوید شیراز، 1380.


10. شمیسا، سیروس، سبک‌شناسی نثر، چاپ ششم، تهران، دانش‌گاه پیام نور، 1381.


11. صفا، ذبیح‌ا...، تاریخ ادبیات در ایران، ج 2، چاپ دهم، تهران، انتشارات فردوس، 1369.


12. معین، محمد، فرهنگ فارسی، چاپ هشتم، تهران، انتشارات امیرکبیر، 1371.


13. مکارم شیرازی، ناصر، رسالة توضیح المسائل، چاپ بیستم، قم، انتشارات قدس، 1382.


14. یوسفی، غلام‌حسین، دیداری با اهل قلم، ج 1، چاپ چهارم، تهران، انتشارات علمی، 1372.


15. یادنامة بیهقی، مشهد، انتشارات دانش‌گاه مشهد، 1350.