شاخصهای تنوعزیستی گونههای زراعی و ارتباط آن با ویژگیهای اجتماعی-اقتصادی مزارع خانوادگی در شهرستان بندرانزلی
الموضوعات : بوم شناسی گیاهان زراعیسمیه شیرازی 1 , کوروس خوشبخت 2 , هادی ویسی 3
1 - دانشجوی دکترای اگرواکولوژی، پژوهشکدهی علوم محیطی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران.
2 - دانشیار، پژوهشکدهی علوم محیطی دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
3 - استاد، پژوهشکدهی علوم محیطی دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
الکلمات المفتاحية: باغکشت, تنوع زراعی, حفظ محیط زیست, کشاورزی پایدار, گونههای بومی,
ملخص المقالة :
مزارع خانوادگی با حفاظت از غنای گونهای محلی، مناسب برای حفاظت از تنوع زیستی کشاورزی در جهت استفادهی پایدار از منابع طبیعی و حفظ محیط زیست هستند. مطالعهی تنوع زیستی گونههای مزارع خانوادگی با این هدف که تا چه حد تحت تاثیر عوامل فردی، اجتماعی- اقتصادی کشاورزان و خانوادههایشان قرار میگیرند، انجام شد. در این مطالعه اطلاعات مربوط به مزارع از 84 مزرعه خانوادگی واقع در10 روستا، در قالب پرسشنامه، به صورت مصاحبه و مشاهدهی مستقیم مزارع، جمعآوری شد. براساس نتایج، عوامل اجتماعی-اقتصادی میتوانند به عنوان عوامل تاثیرگذار بر روی شاخصهای تنوع زیستی مزارع عمل کنند. عوامل سن، تجربه بیشتر مزرعهداری، مشارکتزنان، تعداد اعضایخانوار، ساعاتکار در مزرعه، آگاهی ازاهدافکشتگونهها و مساحتخانه ومزرعه دارای تاثیرمستقیم ومثبت و عواملی مانند سواد سرپرست خانوار و فاصلهی زیاد با مرکز فروش دارای تاثیرمنفی و معکوس برروی تنوع زیستی داشتند. تشویق کشاورزان برای کاشت گونههای بیشتر در مزارع، بهرهبرداری مناسب از گونههای موجود در طبیعت جهت جلوگیری ازآسیب به محیطزیست، آموزش به کشاورزان جهت انجام تناوبزراعی و کشتمخلوط برای کنترل آفات و بهبود باروری خاک در حفظ-تنوعزیستی توصیه میشود.