بررسی شاخص‌های روان‌سنجی پرسشنامه تکانشگری کارکردی زندانیان

الموضوعات :

مهدی شمالی احمدآبادی ¹ , عاطفه برخورداری احمدآبادی ²

1 - دکتری روانشناسی، سازمان آموزش و پرورش، اردکان، یزد، ایران
2 - دانشجوی کارشناسی ارشد روانشناسی بالینی، دانشگاه آزاد، واحد اصفهان (خوراسگان)، اصفهان، ایران

تاريخ الإرسال : 19 الجمعة , ربيع الثاني, 1445 تاريخ التأكيد : 04 السبت , شوال, 1445 تاريخ الإصدار : 01 الإثنين , جمادى الثانية, 1446

الکلمات المفتاحية: اعتباریابی, تکانشگری کارکردی, رفتارهای ضد اجتماعی, جرم, زندانیان,

ملخص المقالة :

تکانشگری می‌تواند زمینه‌ساز رفتارهای مجرمانه و ضد اجتماعی باشد و ارزیابی و مداخله در آن به منظور پیشگیری و کاهش احتمال وقوع جرم، ضروری است. این مطالعه با هدف بررسی شاخص‌های روان‌سنجی پرسشنامه تکانشگری کارکردی زندانیان ‎انجام شد. پژوهش حاضر از نوع پژوهش‌های کمی و توصیفی است که در جامعه آماری زندانیان محکوم در زندان اردکان در سال 1402-۱۴۰1 انجام شد. نمونه‌گیری به روش در دسترس انجام شد و شامل ۲۴۴ نفر از زندانیان بود. ابزار پژوهش شامل فرم تکانشگری کارکردی (دیکمن، ۱۹۹۰) بود و داده‌ها با استفاده نرم‌افزارهای آماری spss26 وAmos24 تحلیل شد. نتایج نشان داد پرسشنامه تکانشگری کارکردی زندانیان تک‌عاملی و دارای ۸ سوال است. همسانی درونی پرسشنامه از طریق محاسبه ضریب همبستگی هر یک از سوالات با نمره کل نیز در محدوده ۴۴۱/۰-۶۶۳/۰ قرار گرفت. نتایج بارهای عاملی مطلوب بالای ۴/۰ را نشان داد. علاوه بر این، ریشه میانگین مربعات خطاهای تخمین(RMSEA) ۰۴۵/0، شاخص نيكويي برازش (GFI) برابر با ۹32/۰، شاخص برازندگي تطبيقي (CFI) برابر با ۹45/0 و مقدارdf /χ2 نیز ۴۸۴/۱ بدست آمد که از روایی سازه پرسشنامه پشتیبانی می‌کنند. آلفای کرونباخ برای تکانشگری کارکردی ۸۰۵/۰، بدست آمد. بر اساس نتایج این مطالعه، فرم کوتاه مقیاس تکانشگری کارکردی ابزاری مناسب برای سنجش افکار مجرمانه در زندانیان است.

المصادر:

ثابت دیزکوهی، کیانا، ابوالقاسمی، عباس و کافی ماسوله، سید موسی. (1402). تحلیل روابط تکانشگری، تنظیم هیجان و تاب آوری با مولفه های سلامت روان در دانشجویان دارای رفتارهای خودآسیب زنی. روان شناسی بالینی، 15(1)، 93-105. https://jcp.semnan.ac.ir/article_7730_3227719b8d800b338d8f74e813ba43e9.pdf
شیرزاده، مهدی. (1403). پیش‌بینی بی‌صداقتی تحصیلی بر اساس محق‌پنداری تحصیلی و تکانشگری دانش‌آموزان دوره دوم متوسطه. فصلنامه علمی پژوهش در یادگیری آموزشگاهی و مجازی، 11(4)، 71-80. https://etl.journals.pnu.ac.ir/article_10850_9fddbc97e0de4acdf8f1e53070cebfb1.pdf
نعمت الهی، مینا و افکاری، فرشته. (۱۴۰۲)، نقش میانجی هیجان‌خواهی و تکانشگری در ارتباط بین اعتیاد به اینترنت با دلزدگی زناشویی و نگرش به خیانت زناشویی. مجله روانشناسی و روانپزشکی شناخت، ۱۰ (۶)، ۱۲۵-۱۴۱. https://shenakht.muk.ac.ir/article-1-2185-fa.pdf
نیازمند، حسن، برزگر، مجید، بقولی، حسین و سهرابی شگفتی، نادره. (۱۴۰۰). اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر سرمایه روانشناختی و تفکر جنایی زندانیان شهر بوشهر. رویش روان شناسی، ۱۰ (۱۲)، ۲۳۹-۲۵۰. https://frooyesh.ir/article-1-3171-fa.pdf
Anderson, C. M., Honours, B. A., & Justice, C. (2019). The Impact of Algorithms in Criminal Sentencing on Due Process Rights (Doctoral dissertation, Queen's University Belfast). https://pureadmin.qub.ac.uk/ws/portalfiles/portal/236355240/The_Impact_of_Algorithms_in_Criminal_Sentencing_on_Due_Process_Rights_Master_Copy_Final_6_.pdf
Armstrong, T. A., Boisvert, D., Wells, J., & Lewis, R. (2020). Extending Steinberg's adolescent model of risk taking to the explanation of crime and delinquency: Are impulsivity and sensation seeking enough?. Personality and Individual Differences, 165, 110133. https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0191886920303226
Augusteijn, F., Pemberton, A., CJH Bijleveld, C., & Bosma, A. K. (2024). The predictability of court-adjudicated compensation for pain and suffering damages within the criminal proceedings and the role of victim labels: A case study on victims of sexual crime in the Netherlands. Criminology & Criminal Justice, 17488958231222190. https://journals.sagepub.com/doi/abs/10.1177/17488958231222190
Dalley, J. W., & Robbins, T. W. (2017). Fractionating impulsivity: neuropsychiatric implications. Nature Reviews Neuroscience, 18(3), 158-171. https://www.nature.com/articles/nrn.2017.8
Dickman, S. J. (1990). Functional and dysfunctional impulsivity: personality and cognitive correlates. Journal of personality and social psychology, 58(1), 95.‏ https://psycnet.apa.org/record/1990-14648-001
Dickman, S. J. (1993). Impulsivity and information processing. In W. G. McCown, J. L. Johnson, & M. B. Shure (Eds.), The impulsive client: Theory, research, and treatment (pp. 151–184). American Psychological Association. https://psycnet.apa.org/record/2004-14108-010
Dickman, S. J., & Meyer, D. E. (1988). Impulsivity and speed-accuracy tradeoffs in information processing. Journal of personality and social psychology, 54(2), 274. https://psycnet.apa.org/record/1988-13890-001
Hüpen, P., Henn, A. T., & Habel, U. (2021). Adaptation and validation of a German version of the Dickman impulsivity inventory for the assessment of functional and dysfunctional impulsivity. Scientific Reports, 11(1), 23310. file:///C:/Users/Mehdi/Downloads/s41598-021-02775-1.pdf
Kulacao, F. (2019). The relationship between crime and impulsivity in psychiatric patients. Klinik Psikofarmakoloji Bulteni, 29, 413-414. https://search.proquest.com/openview/0d2ad146e99b5f261a8aec099685faaa/1.pdf?pq-origsite=gscholar&cbl=28708
Muna, C. (2024). A Literature Review Study of the Role of Family Education in Minimizing Klitih Crime and Moral Decadence in Yogyakarta. Muslim Education Review, 3(1), 145-172. https://journal.uiii.ac.id/index.php/mer/article/view/272
Palmer, E. J., & Humphries, L. M. (2016). Differences between completers and non‐completers of offending behaviour programmes: Impulsivity, social problem‐solving, and criminal thinking. Legal and Criminological Psychology, 21(2), 407-416. https://bpspsychub.onlinelibrary.wiley.com/doi/epdf/10.1111/lcrp.12089
Patton, J. H., Stanford, M. S., & Barratt, E. S. (1995). Factor structure of the Barratt impulsiveness scale. Journal of clinical psychology, 51(6), 768-774.‏ https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1002/1097-4679(199511)51:6%3C768::AID-JCLP2270510607%3E3.0.CO;2-1
Shomali-Ahmadabadi, M., Rezapour-Mirsaleh, Y., & Yousefi, Z. (2024a). Effectiveness of Rational Emotive Behavior Therapy (REBT) on Self- Control and Impulsivity in Male Prisoners. Iran J Psychiatry, 19(2), 185-195. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC11055976/pdf/IJPS-19-185.pdf
Shomali-Ahmadabadi, M., Rezapour-Mirsaleh, Y., & Yousefi, Z. (2024b). The Effectiveness of Rational Emotive Behavior Therapy on Reducing Proactive and Reactive Criminal Thinking among Male Adult Offenders in Iran. International Journal of Behavioral Sciences, 18(1), 22-28. https://www.behavsci.ir/article_198328.html
Spinella, M. (2007). Normative data and a short form of the Barratt Impulsiveness Scale. International Journal of Neuroscience, 117(3), 359-368.‏ https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/00207450600588881
Walters, G. D. (2024). The Psychological Inventory of Criminal Thinking Styles: A Scoping Review of its Reliability, Factor Structure, Concurrent Correlates, Predictive Correlates, Change Scores, and Cross-National Comparability in Non-US Samples. International Criminology, 1-11. https://link.springer.com/article/10.1007/s43576-024-00124-6