پیش بینی مکانیسم‌های دفاعی بر اساس طرحواره‌های ناساگار اولیه و سبکهای دلبستگی در دانشجویان
الموضوعات :
مهرناز نظری
1
,
مریم کلهرنیا گل کار
2
,
ربابه عطایی فر
3
1 - کارشناس ارشد روانشناسی عمومی، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، ایران
2 - دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، گروه روانشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران
3 - گروه روانشناسی ، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران
الکلمات المفتاحية: مکانیسم‌های دفاعی, طرحواره‌های ناساگار اولیه, سبکهای دلبستگی,
ملخص المقالة :
سبک های دلبستگی، روانسازه های ناسازگاراولیه و مکانیسم های دفاعی از عوامل تعیین کننده اصلی مشکلات روانشناختی هستند. کشف روابط بین این متغیرها از اهمیت نظری و بالینی برخوردارند. هدف از پژوهش حاضر پیش بینی مکانیسم‌های دفاعی بر اساس طرحواره‌های ناساگار اولیه و سبکهای دلبستگی در دانشجویان بود جامعه پژوهش شامل کلیه دانشجویان شاغل به تحصیل در مقطع کارشناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج در سال تحصیلی 1402-1401 بود که از بین آنها نمونه ای به تعداد 221 نفر به شیوه تصادفی هدفمند انتخاب گردید. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه های سبکهای دفاعي اندروز و همکاران (1993)، طرحواره‌های ناساگار اولیه یانگ (1998) و سبک دلبستگی کولینز و رید (1990) بود. فرضیه های تحقیق با استفاده از آزمون تحلیل رگرسیون چندگانه به روش همزمان مورد بررسی قرار گرفتند. بررسی نتایج نشان داد که متغیرهای پیش بین می توانند 32 درصد از واریانس مکانیسم‌های دفاعی رشدنایافته، 31 درصد از مکانیسم دفاعی رشد یافته و 31 درصد از مکانیسم دفاعی روان آزرده دانشجویان را پیش بینی کنند و طرحواره ناسازگار محرومیت هیجانی(p<0/01) با ضریب منفی و سبک دلبستگی ایمن(p<0/01) با ضریب مثبت وارد معادله رگرسیونی مکانیسم دفاعی رشد یافته گردید و طرحواره های ناسازگار اولیه بی اعتمادی و بدرفتاری(p<0/05) و تنبیه(p<0/01) و همچنین سبک دلبستگی دوسوگرا (p<0/01) با ضرایب مثبت وارد معادله رگرسیونی مکانیسم دفاعی روان آزرده شدند. لذا عدم وجود طرحواره ناساگار محرومیت هیجانی و استفاده از سبک دلبستگی ایمن می تواند استفاده از مکانیسم دفاعی رشد یافته در بزرگسالی را پیش بینی کند.
Aghayousfi, A.R, Amirpour, B. (2012). Investigating the validity and reliability of the early maladaptive schemas questionnaire in children using factor analysis. Researcher, 17 (5): 265-271. URL: http://pajoohande.sbmu.ac.ir/article-1-1399-fa.html [Persian]
Agostino, S. (2017). Parental Attitudes, Attachment Styles, Social Networks, andPsychological Processes in Autism Spectrum Disorders: A Cross-Cultural Perspective. Journal of genetic Psychology, 172(4), pp.353-375. Adolescence, 26(6): 651-6.
Allen, E. S., Rhoades, G. K., Stanley, S. M., Markman, H. J., Williams, T., Melton, J., & Clements, M. L. (2008). Premarital precursors of marital infidelity. Family Process, 47(2), 243–259. https://doi.org/10.1111/j.1545-5300.2008.00251.
Amani Majd, S. (2016). Investigating the relationship between mental disorders and defense mechanisms in Payam Noor University students in Kermanshah, the third international conference on modern researches in management, economics and humanities, https://civilica.com/doc/549502. [Persian]
Andrews G, Singh M, Bond M. (1993). The Defense Style Questionnaire. J Nerv Ment Dis. Apr; 181(4):246-56. Doi: 0.1097/00005053-199304000-00006. PMID: 8473876. [Persian]
Basharat, M. A, Ranjbarshirazi, F, & Dehghani Arani, F. (2018). The mediating role of early maladaptive psychological constructs in the relationship between attachment styles and defense mechanisms. Journal of Psychological Sciences, 17(72), 859-872. SID. https://sid.ir/paper/92980/fa. [Persian]
Basharat, M.Ai, Ranjbarshirazi, F, & Dehghani Arani, F. (2018). The mediating role of early maladaptive psychological constructs in the relationship between attachment styles and defense mechanisms. Journal of Psychological Sciences, 17(72), 859-872. SID. https://sid.ir/paper/92980/fa. [Persian]
Besharat M A, Ranjbar Shirazi F, Dehghani Arani F. (2019). The mediating role of early maladaptive schemas on the relationship between attachment styles and defense mechanisms. Journal of Psychological Science. 17(72), 859-872. URL: http://psychologicalscience.ir/article-1-324-fa.html. [Persian]
Besharat, M.A. (2011). Development and validation of Adult Attachment Inventory. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 30, 475-479. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2011.10.093.
Blaya C, Dornelles M, Blaya R, Kipper L, Heldt E, Isolan L, et al. (2008). Do defense mechanisms vary according to the psychiatric disorder? Rev Bras Psiquiatr, 28(3): 179-83.
Broumand, F & Broumand, N. (2019). Comparison of dysfunctional schemas and coping strategies among abused and normal women. The second national conference on social harms. [Persian]
Carlucci, S., Chyurlia, L., Presniak, M., Mcquaid, N., Wiebe, S., Hill, R., & Tasca, G. A. (2023). Assessing defense mechanisms in binge-eating disorder: Preliminary validity and reliability of the Defense Mechanism Rating Scale (DMRS) coded from Adult Attachment Interviews. Psychoanalytic Psychology.
Ciocca, G., Collazzoni, A., Limoncin, E., Franchi, C., Mollaioli, D., Di Lorenzo, G. Jannini, E. A. (2017). Defence mechanisms and attachment styles in paranoid ideation evaluated in a sample of non-clinical young adults. Rivista di psichiatria, 52(4): 162-167. doi:10.1708/2737.27909.
Collins, B. N. (2023). The Effects of Secure, Ambivalent, and Avoidant Attachment Styles on Number of Codependent Behaviors and Relationship Satisfaction.
Collins, N. L., & Read, S. J. (1990). Adult attachment, working models, and relationship quality in dating couples. Journal of Personality and Social Psychology, 58(4), 644–663. https://doi.org/10.1037/0022-3514.58.4.644.
Cramer P, Jones CJ. (2007). Defense mechanisms predict differential lifespan change in selfcontrol and self-acceptance. J Res Pers. 41(4): 841-55.
DiTommaso, E., Brannen-McNulty, C., Ross, L., & Burgess, M. (2003). Attachment styles, social skills and loneliness in young adults. Personality and Individual Differences, 35(2), 303–312. https://doi.org/10.1016/S0191-8869(02)00190-3.
Falsafi, S.H, Asgari, M & Kurdestani, D. (2022). Developing a structural model of obsessive-compulsive disorder based on early maladaptive schemas, attachment styles, defense mechanisms, emotional self-regulation and anxiety. Journal of the Faculty of Medicine of Mashhad University of Medical Sciences, 64(3), 3208-3223. SID. https://sid.ir/paper/1028565/fa . [Persian]
Fathei, M, Rahjo, F & Ihyai, M. (2016). Investigating the relationship between attachment styles and defense mechanisms in Payam Noor students of Oz Center, the third international conference on recent innovations in psychology, counseling and behavioral sciences, Tehran, https://civilica.com/doc/612960. [Persian]
Freud S. (1976). The ego and the id. In: Strachey J, Editor. The complete psychological works. New York: Norton.
Gay, L. E., Harding, H. G., Jackson, J. L., Burns, E. E., & Baker, B. D. (2013). Attachment style and early maladaptive schemas as mediators of the relationship between childhood emotional abuse and intimate partner violence. Journal of Aggression, Maltreatment & Trauma, 22(4), 408-424.
Ghafoori Asl, F., Abdollahi, M. H., & Amiri, M. (2015). Attachment Styles, Emotion Regulation and Mate Selection among Kharazmi University Single Students. Strategic Studies on Youth and Sports, 13(26), 131-150. [Persian]
Gross, J. T., Stern, J. A., Brett, B. E., & Cassidy, J. (2017). The multifaceted nature of prosocial behavior in children: Links with attachment theory and research. Social Development, 26(4), 661–678. https://doi.org/10.1111/sode.12242.
Haaland AT, Vogel PA, Launes G, Haaland VØ, Hansen B, Solem S, Himle JA. The role of early maladaptive schemas in predicting exposure and response prevention outcome for obsessive-compulsive disorder. Journal BMC, Published online 2019 Oct 26. Doi: 10.1186/s12888-019-2285-2.
Hyphantis T, Goulia P, Carvalho AF. Personality traits, defense mechanisms and hostility features associated with somatic symptom severity in both health and disease. Journal of psychosomatic research. 2013; 75(4): 362-9. https://doi.org/10.1016/j.jpsychores.2013.08.014. [Persian]
Khorasanizadeh, A, Ranjbaripour, T, Poursharifi, H, Bagheri, F & Poyamanesh, j. (2017). Prediction of early maladaptive schemas based on parent-child communication patterns and attachment styles. Thought and behavior in clinical psychology (thought and behavior), 13(50), 17-26. SID. https://sid.ir/paper/172051/fa. [Persian]
Kim, H. Y. (2013). Statistical notes for clinical researchers: assessing normal distribution (2) using skewness and kurtosis. Restorative dentistry & endodontics, 38(1), 52-54. DOI: https://doi.org/10.5395/rde.2013.38.1.52.
Larsen, A., Bøggild, H., Mortensen, J. T., Foldager, L., Hansen, J., Christensen, A & Munk-Jørgensen, P. (2010). Psychopathology, defence mechanisms, and the psychosocial work environment. International Journal of Social Psychiatry, 56(6), 563-577. https://doi.org/10.1177/0020764008099555.
Lindblom, J., Punamäki, R.-L., Flykt, M., Vänskä, M., Nummi, T., Sinkkonen, J., Tulppala, M. (2016). Early Family Relationships Predict Children’s Emotion Regulation and Defense Mechanisms. SAGE Open, 6(4), 2158244016681393.
London, M., Volmer, J., Zyberaj, J., & Kluger, A. N. (2023). Attachment style and quality listening: Keys to meaningful feedback and stronger leader-member connections. Organizational Dynamics, 100977. https://doi.org/10.1016/j.orgdyn.2023.100977.
Mazloum, E & Niknam, M. (2018). Examining early maladaptive schemas during transformation: A review. National conference of new achievements of the world in education, psychology, law and social cultural studies. SID. https://sid.ir/paper/898138/fa. [Persian]
Mikulincer, M; Shaver, P. P. (2007). Attachment In adulthood: structure, dynamics and change. Available from //www.amazoon.com.
Mohammadi Mirzaei, K, Behbodi, M. (2017). The relationship between happiness, perfectionism and defensive styles among employees of Islamic Azad University, Roudhen branch. Scientific-research quarterly of educational management research, 8th year, 3rd issue, spring 8(3), 1-20. [Persian]
Moradi, M., & Miralmasi, A. (2020). Pragmatic research method. (F. Seydi, Ed.) (1st Ed.). Tehran: School of quantitative and qualita tive research. Retrieved from https://analysisacademy.com. [Persian]
Morley T E, Moran G.(2011) The origins of cognitive vulnerability in early childhood: Mechanisms linking early attachment to later depression. Clin Psychol Rev. 31(7): 1071-1082.
Morley TE, Moran G. The origins of cognitive vulnerability in early childhood: mechanisms linking early attachment to later depression. Clin Psychol Rev. 2011 Nov; 31(7):1071-82. Doi: 10.1016/j.cpr.2011.06.006. Epub 2011 Jun 22. PMID: 21820386.
Morley, T. E., & Moran, G. (2011). The origins of cognitive vulnerability in early childhood: Mechanisms linking early attachment to later depression. Clinical psychology review, 31(7), 1071-1082. https://doi.org/10.1016/j.cpr.2011.06.006.
Ourang, T, Azad Fallah, P, Dezhkam, M. (2010). The Study of Defense Mechanisms Pattern Regarding Creative Thinking Level. Advances in Cognitive Sciences; 12 (3) :49-58 URL: http://icssjournal.ir/article-1-122-en.html.
Pakdaman, S. (2002). Investigating the relationship between attachment and sociability in adolescents. PhD thesis in psychology, University of Tehran. [Persian]
Pakofte, N, Akhlaghi, H. (2017). The relationship between attachment styles, defense mechanisms and rumination with obsessive beliefs in women in Tehran. Developmental Psychology, 6(4): 197-216. [Persian]
Ranjbari, T, Basharat, M.A, Pourhossein, R. (2017). The mediating role of defense mechanisms in the relationship between attachment trauma and symptoms of anxiety and depression. Transformational psychology (Iranian psychologists. 14(53):15-27. Available from: https://sid.ir/paper/101185/fa. [Persian]
Rezvani Zade, A., Aslani Katuli, A. (2014). Predicting extramarital affairs based on attachment styles, self-esteem and narcissism among married students. The Journal of New Advances in Behavioral Science, 2(1), 36-45. [Persian]
Roelofs J, Onckels L, Muris P. Attachment Quality and Psychopathological Symptoms in Clinically Referred Adolescents: The Mediating Role of Early Maladaptive Schema. J Child Fam Stud. 2013 Apr; 22(3):377-385. Doi: 10.1007/s10826-012-9589-x. Epub 2012 May 4. PMID: 23524954; PMCID: PMC3602614.
Sadri Demirchi, E, Nosrati Beygzadeh, M & Abbasi Rad, S. M. (2018). Examining the relationship between attachment styles and depression, anxiety and stress in students. Journal of Developmental Psychology, 7(9): 65-76. [Persian]
Samadikashan, S, Jafari, F, Mahmoodpour, A, Qasimzadeh, S. (2019). Prediction of tendency to divorce and feelings of loneliness based on attachment styles according to the mediating role of self-differentiation. Counseling Research, 68(17), 128-151. [Persian]
Sediqi Arfai, F, and Najarian, Z. (2016). Predicting methods of coping with psychological stress based on attachment styles in Kashan university students. Cognitive psychology and psychiatry, 3(1), 62-74. SID. https://sid.ir/paper/263301/fa. [Persian]
Shabani, F & Samani, S. (2020). Prediction of defense mechanisms based on Early maladaptive schemas in Shiraz Azad University students, 6th National Conference on Knowledge and Technology of Educational Sciences, Social Studies and Psychology of Iran, Tehran, https://civilica.com /doc/1117164. [Persian]
Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2007). Using Multivariate Statistics (5th Ed.). New York: Allyn and Bacon.
Vejdani, S., Karami, M., & Ahmadi, S. (2020). The Moderating Role of Religious Beliefs in The Relationship Between Attachment Styles and Attitude Towards Infidelity in Married Women. Women's Studies Sociological and Psychological, 18(2), 193-220. [Persian]
Walburg, V., & Chiaramello, S. (2015). Link between early maladaptive schemas and defense mechanisms. European Review of Applied Psychology, 65(5), 221-226. https://doi.org/10.1016/j.erap.2015.07.003.
Wearden, A; Peters, I; Berry, K; Barrowclough, Ch; Liversidge, T. (2008). Adult attachment, parenting experiences, and core beliefs about self and others. Personality and Individual Differences, 44: 1246–1257.
Young J. E. (1999). Cognitive therapy for personality disorders: A schema-focused approach. Florida: Professional Resources press.
Young, J. E., Klosko, J. S., & Weishaar, M. E. (2003). Schema therapy: A practitioner's guide. Guilford Press.
Zandi, Saeed, Shahabi-Nejad, Zahra and Burhan, Azam. (2017). Prediction of different levels of defense mechanisms based on five big personality factors in students. Journal of Zanco Medical Sciences/ Kurdistan University of Medical Sciences, 18(56): 21-32. [Persian]
Zhang, L., Huang, W., Fan, H., Liu, Y., Cao, Y., & Chen, Y. (2020). Correlation Analysis of Early Maladaptive Schema and Clinical Symptoms, Personality Characteristics and Defense Mechanism of Depression Patients. https://doi.org/10.12677/ap.2020.108138.
|
فصلنامه تعالی تعلیم و تربیت و آموزش دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج، دوره3، شماره4، پاییز 1403 |
تاریخ دریافت: 05 /22/1403 تاریخ پذیرش: 27/07/1403 |
پیش بینی مکانیسم‌های دفاعی بر اساس طرحواره‌های ناسازگار اولیه و سبکهای دلبستگی در دانشجویان
مهرناز نظری1 *، مریم کلهرنیا گل کار2، ربابه عطایی فر3
سبکهای دلبستگی، روانسازه های ناسازگاراولیه و مکانیسم های دفاعی از عوامل تعیین کننده اصلی مشکلات روانشناختی هستند. کشف روابط بین این متغیرها از اهمیت نظری و بالینی برخوردارند. هدف از پژوهش حاضر پیش‌بینی مکانیسم‌های دفاعی بر اساس طرحواره‌های ناسازگار اولیه و سبکهای دلبستگی در دانشجویان بود جامعه پژوهش شامل کلیه دانشجویان شاغل به تحصیل در مقطع کارشناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج در سال تحصیلی 1402-1401 بود که از بین آنها نمونه ای به تعداد 221 نفر بر اساس فرمول فیدل و تاباچنیک (2007) به شیوه تصادفی هدفمند انتخاب گردید. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه‌های سبکهای دفاعي اندروز و همکاران (1993)، طرحواره‌های ناسازگار اولیه یانگ (1998) و سبک دلبستگی کولینز و رید (1990) بود. فرضیه های تحقیق با استفاده از آزمون تحلیل رگرسیون چندگانه به روش همزمان مورد بررسی قرار گرفتند. بررسی نتایج نشان داد که متغیرهای پیش بین می توانند 32 درصد از واریانس مکانیسم‌های دفاعی رشدنایافته، 31 درصد از مکانیسم دفاعی رشدیافته و 31 درصد از مکانیسم دفاعی روان آزرده دانشجویان را پیش بینی کنند و طرحواره ناسازگار محرومیت هیجانی(p<0/01) با ضریب منفی و سبک دلبستگی ایمن(p<0/01) با ضریب مثبت وارد معادله رگرسیونی مکانیسم دفاعی رشد یافته گردید و طرحواره های ناسازگار اولیه بی اعتمادی و بدرفتاری(p<0/05) و تنبیه(p<0/01) و همچنین سبک دلبستگی دوسوگرا (p<0/01) با ضرایب مثبت وارد معادله رگرسیونی مکانیسم دفاعی روان آزرده شدند. لذا عدم وجود طرحواره ناسازگار محرومیت هیجانی و استفاده از سبک دلبستگی ایمن می تواند استفاده از مکانیسم دفاعی رشد یافته در بزرگسالی را پیش بینی کند.
کلمات کلیدی: مکانیسم‌های دفاعی، طرحواره‌های ناسازگار اولیه، سبکهای دلبستگی.
مقدمه
مکانیسم‌های دفاعی4 فرایندهای شناختی خودکاری هستند که افراد در برابر اضطراب، ادراک خطرها یا عوامل تنیدگی‌زا حمایت می‌کنند و واسطه بین واکنش در برابر تعارض‌های هیجانی با عوامل تنیدگی‌زای درونی و بیرونی هستند(زندی، شهابی نژاد و برهان، 1396). در واقع كاربرد مكانيسم‌هاي دفاعي نشان از نوعي شيوه سازگاري است كه افراد براي مقابله با افزايش اضطراب به آنها متوسل مي‌شوند(لارسن و همکاران5، 2010) و نقش تعیین‌کننده مهمی در واکنش فرد به تنش و کاهش ناهماهنگی‌های شناختی و تعارض دارند که در غیر این صورت به اضطراب و یا افسردگی شدید منجر می‌شوند(هیفانتیس، گولیا و کاروالهو6، 2013).
فروید7 (1976) مکانیسم های دفاعي را به عنوان کارکردهای ذهني تعريف مي کند که از افراد در برابر اضطراب زياد ناشي از رويدادهای استرس زای بیروني و حالت های مخرب دروني محافظت مي کند. او سبک دفاعي شخصي، يعني فراواني استفاده از مکانیسم های دفاعي متفاوت در مقايسه با ديگران را متغیر اصلي برای شناخت شخصیت و میزان سازش يافتگي مي داند. شواهد تجربي نشان داده اند که مي توان سبکهای دفاعي را برحسب سلسله مراتبي از سازش يافتگي تنظیم کرد. سبکهای دفاعي سازش يافته8 با پیامدهای سلامت جسماني و رواني در ارتباط هستند و سبکهای دفاعي سازش نايافته9 با بسیاری از شاخص های منفي سلامت مانند اختلال های شخصیت و افسردگي مرتبط مي باشند(لیندبلوم و همکاران10، 2016).
همچنین شواهد پژوهشي حاکي از آن است که ويژگي های روانشناختي منفي مي توانند؛ سازوکارهای دفاعي ناسازگارانه ی فرد را پیش بیني نمايند (ژانگ و همکاران11، 2020) و در این بین طرحواره های ناسازگار اولیه و مکانیسم های دفاعی از عوامل تعیین کننده اصلی مشکلات روانشناختی هستند، لذا کشف روابط بین این متغیرها با مکانیسم های دفاعی از اهمیت نظری و بالینی برخوردارند(بشارت، رنجبر شیرازی و دهقانی آرانی ،1397). یانگ12 (1999) برای نخستین بار به مفهوم طرحواره‌های ناسازگار اولیه اشاره و از این مفهوم برای انعکاس تجارب ارتباطی افراد در دوران کودکی استفاده کرد. او این فرض را مطرح کرد که روابط صمیمانه، استقلال، ارزشمندی، انتظارات معقول و واقع بینی نسبت به محدودیت‌ها، پنج هدف اولیه ای هستند که کودکان برای دستیابی به خرسندی و رشد سالم به آنها نیاز دارند(گودو، دبوز، گریفتس و کیوس،13 2024). زمانی که مراقبین کودک مشکلاتی در تحقق هر یک از این اهداف ایجاد کنند، زمینه شکل گیری طرحواره‌های ناسازگار اولیه را فراهم نموده‌اند طرحواره قالبی است که بر اساس واقعیت درمانی یا تجربه شکل می گیرد تا به افراد برای تبیین تجربه هایشان کمک کند(شی و همکاران14، 2024). ولاسکیو، فراز و فالکو15(2022) در این خصوص بیان کردند طرحواره‌های ناسازگار اولیه، الگوی گسترده‌ای از تفکر درباره خود و دیگران، خاطرات، احساسات تشکیل شده است که از تجارب دوران کودکی نشات گرفته، در مقابل تغییر سخت هستند و ناسازگار می‌باشند. این طرحواره‌ها به عنوان الگوهایی برای پردازش تجربیات بعدی به کار گرفته شده و می‌توانند استرس، نگرش ناکارآمد16، سبک تبیینی بدبینانه17، ناامیدی و درماندگی را در موقعیت ها و رویدادهای مختلف زندگی فعال کنند(لیندبلوم و همکاران، 2016) و منجر به اشکال مختلفی از آشفتگی های روان شناختی نظیر افسردگی، اضطراب، عدم توانایی شغلی، سوء مصرف مواد ، تعارضات بین فردی، اختلال های شخصیت و بسیاری از اختلال های مزمن روانی شوند(والبرگ و چیاراملو18، 2015). ژانگ و همکاران (2020) در رابطه بین طرحواره‌های ناسازگار اولیه و همچنین مشکلات موجود در سلامت جسمي و رواني با مکانيسم‌هاي‌دفاعي بیان کردند طرحواره های ناسازگار اولیه و همچنین تنظیم هیجان و مشکلات موجود در سلامت جسمي و رواني در دوران اولیه رشد می تواند بر روی مکانیسم های دفاعی افراد تاثیر گذار باشد. همچنین نتیجه مطالعه شبانی و سامانی (1399) نشان داد مکانيسم‌هاي‌دفاعي بر اساس طرحواره‌های ناسازگار اولیه قابل پیش بیني است و طرحواره های ناسازگار جدایی و طرد، خودگردانی و عملکرد مختل و محدودیت مختل به صورت مثبت و معنادار قادر به پیش بینی سبک دفاعی رشد نایافته و روان آزرده19 و به صورت منفی و معنادار قادر به پیش بینی سبک دفاعی رشد یافته می باشد.
از دیگر پیش بینی کننده های مکانیسم‌های دفاعی، سبکهای دلبستگی می باشد. دلبستگی پیوند عاطفی‌هیجانی نسبتا پایداری است که بین کودک و مادر و یا افرادی که کودک در تعامل منظم و دائم با آنهاست، ایجاد می‌شود(هانگ، پیکارت، گیلان20، 2020). سبک‌هاي دلبستگي که در چارچوب رابطه کودک و مادر شکل گرفته و استقرار مي يابند، روشهاي مواجهه فرد با موقعيت‌هاي تنيدگي زا را با به کار بستن مکانيسم هاي دفاعي متاثر مي سازند(میرمبینی و همکاران 1400). مورلی و مورلان21 (2011) در این خصوص بیان کردند ریشه‌های آسیب‌پذیری شناختی در اوایل دوران کودکی با مکانیسم‌هایی دفاعی در بزرگسالی ارتباط دارند. چرا که سبک‌هاي دلبستگي از منابع درون فردي هستند كه مي‌توانند سطوح تنش و ناتواني را در شرايط ناگوار تعديل كنند و اثرات منفي تنش را كم‌رنگ‌تر جلوه دهند(صمدی کاشان و همکاران، 1397). از این جهت می توان پیش‌بینی نمود که سبکهای دلبستگی بر مکانیسم‌های دفاعی تأثیر داشته و یا حداقل با آن ارتباط و همبستگی داشته باشند. این الگوهای دلبستگی اولین بار توسط بالبی در زمینه رشد کودکان به‌کار رفت و توسط آینسورث22 قابل بهره برداری شد توسط هازن و شیور23 (1978) در سه گروه دلبستگی ایمن24، دوسوگرا 25 و اجتنابی 26و برای روابط دلبستگی بزرگسالان دنبال شد(ساینی و حسن27، 2024). در اصطلاح نظریه کلاسیک دلبستگی، بزرگسالان دارای دلبستگی ایمن آن دسته از افرادی هستند که نسبت به خود و دیگران نگرش مثبت دارند، در ارتباطات‌شان متعهد هستند و در روابط صمیمانه احساس راحتی می‌کنند(لاندون، ولمر، زیبرج و کلوگر28، 2023) و در وابسته شدن به دیگران و وابسته شدن دیگران به خود مشکلات اندکی دارند. این افراد از ویژگی احساس راحتی، نزدیکی و صمیمیت در روابط بین فردی برخوردارند(صدری دمیرچی، نصرتی بیگ زاده، و عباسی راد، 1397). بزرگسالان دارای سبک دلبستگی دوسوگرا با عدم تعادل در احساسات و تعارضات بیشتر مشخص می‌شوند(کولینز29 ، 2023). این افراد دچار تعارض میان نیاز قوی خود برای روابط نزدیک و صمیمانه از یک سو و احساس ناامنی از پاسخ‌گویی دیگران به نیازهای خود و احتمال طرد شدن از سوی دیگران هستند(سوکا و همکاران30، 2017). همچنین کمتر به داشتن دیدگاه مثبتی در مورد خودشان گرایش دارند. این سبک با شور و هیجان و دل مشغولی در مورد روابط همراه با خرسندی کم مرتبط است(مورلی و موران، 2011). بزرگسالان دارای سبک دلبستگی اجتنابی دارای ویژگی هراس از نزدیکی و صمیمیت هستند و به هیچ وجه خواهان نزدیکی هیجانی نبوده و خودمختاری را ترجیح می‌دهند(آلن و همکاران31، 2008) .آنها خودشان را به صورت خودبسنده می بینند، افراد دارای این سبک آسیب پذیری را انکار می‌کنند و ادعا می‌کنند که نیازی به روابط نزدیک ندارند و تمایل به اجتناب از صمیمیت دارند(جروس، استیم، برت و کاسدی32، 2017).لذا مکانيسم‌هاي‌دفاعي تحت تأثیر سبکهای دلبستگي شكل مي گیرد(کارلوسی و همکاران33، 2023).
نتایج تحقیق فتحی، رهجو و احیایی(1395)، رنجبری، بشارت و پورحسین (1396)، خراسانی زاده و همکاران(1397)، کرامر و کلی(2010)، پرناس، پیرو، هومر و تاگینی (2019) نشان داد که بین سبک دلبستگی ایمن با مکانیسم دفاعی رشد یافته رابطه مثبت معنادار و با مکانیسم دفاعی رشد نیافته رابطه منفی معنادار وجود دارد، همچنین بین سبک دلبستگی دوسوگرا با مکانیسم دفاعی نوروتیک رابطه مثبت معنادار وجود دارد.در واقع بر اساس نتایج تحقیقات صورت گرفته افراد با دلبستگي ناایمن از راهبردهای مقابله ای اجتنابي هنگام رویارویي با تهدید استفاده مي کنند که علت آن کاسته شدن از آشفتگي هنگام تلاش برای مجاورت با مراقب در دوران کودکي است که به شكل دهي این سبک مقابله‌ای منجر شده است(صدیقی ارفعی و نجاریان، 1395).
بنابراین به دنبال راهبردهای مقابله ای اجتنابي ناکارآمد و نامؤثر، استفاده از سبکهای دفاعي ناکارآمد و سازش‌نایافته اتفاق مي افتد(رنجبری، بشارت و پورحسین، 1396). ومکانيسم‌های رشدیافته، به این علت که کمتر دربردارندة این نوع راهبرد مقابله ای هستند و کارآمد و سازش یافته اند، اغلب مورد استفادة افراد با دلبستگي ناایمن قرار نمي گیرند. همچنین از آنجا که بي اعتمادی به خود و دیگران از ویژگي‌های افراد با دلبستگي ناایمن است و این بي اعتمادی در ارتباط با دیگران ممكن است با به کارگیری سبکهای دفاعي خاصي ظاهر شود(فلسفی، عسگری و کردستانی، 1400) مکانيسم‌هاي‌دفاعي براي مهار اضطراب به وجود آمده و اضطراب به منزله هشدار براي من" است تا مکانيسم‌هاي‌دفاعي را به خدمت بگيرد(زندی، شهابینژاد و برهان، 1396). مطابق نظریانگ34 (1999) بعضي از افراد به خاطر تجارب كودكي منفي، طرحوارههاي ناسازگار اوليه اي را ايجاد ميكنند كه بر شيوه تفكر، احساس و رفتار آنها در روابط صميمانه بعدي و ساير جنبههاي زندگيشان تأثير ميگذارد. یانگ معتقد است كه طرحواره‌ها به دليل ارضاء نشدن نيازهاي هيجاني اساسي دوران كودكي به وجود مي آيند كه اين نيازها عبارتند از؛ دلبستگي ايمن35 به ديگران، خودگرداني، كفايت و هويت36 ، آزادي در بيان نيازها و هيجان هاي سالم، خود انگيختگي و تفريح، محدوديت هاي واقع بينانه و خويشتن داري. طرحواره‌ها مطابق با پنج نياز تحولي كودك به پنج حوزه بریدگی/ طرد37، خودگردانی و عملکرد مختل38، محدودیتهای مختل39، دیگر جهت مندی40 و گوش بزنگی بیش از حد و بازداری41 تقسيم شده‌اند(ژانگ و همکاران ،2020).
باشر بایکال و سوال اردن42 (2023) در تحقیق خود بیان کردند تجارب دردناک دوران کودکی باعث شکل‌گیری طرحواره‌های ناسازگار اولیه در فرد می‌شوند و همچنین سبکهای دلبستگی ناایمن ریشه‌های آسیب‌پذیری شناختی در اوایل دوران کودکی که با مکانیسم‌هایی دفاعی در بزرگسالی ارتباط دارند و مکانیسم های دفاعی در بزرگسالی را پیش‌بینی می کند و از آنجا که استفاده از مکانیسم‌های دفاعی کاری طبیعی شمرده می‌شود ولی افراط در آن می تواند انسان را به خطا کاری، بزهکاری، ناسازگاری سوق دهد(محمدی میرزایی، و بهبودی، 1396). بر همین اساس، پژوهش حاضر با هدف پیش بینی مکانیسم‌های دفاعی بر اساس طرحواره‌های ناسازگار اولیه و سبکهای دلبستگی در دانشجویان انجام شده است.
روش شناسی
پژوهش حاضر همبستگی و از نوع توصیفی –کابردی بود. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه دانشجویان مقطع کارشناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج بود که در این پژوهش بر اساس فرمول فیدل و تاباچنیک43 (2007) و با احتساب ریزش نمونه در نهایت 221 نمونه به صورت نمونه گیری تصادفی هدفمند انتخاب شدند. شرایط ورود به پژوهش شامل دانشجویان مقطع کارشناسی علاقمند به شرکت در پژوهش و پاسخ به پرسشنامه های پژوهش بود. ملاک خروج از پژوهش نیز عدم علاقه به پژوهش بود. در جهت رعایت اصول اخلاقی در پژوهش، توزیع و جمع آوری پرسشنامه های پژوهش به صورت بی نام و موافقت و تمایل شخصی تک تک اعضای نمونه برای شرکت در پژوهش مد نظر قرار گرفت و دادههای حاصل از پرسشنامه های پژوهش با رازداری کامل و تنها در راستای اهداف و فرضیه های پژوهش مورد استفاده قرار گرفت.
بر اساس نتایج حاصل 6/89 درصد دانشجویان مورد ارزیابی زن و 4/10 درصد مرد بودند. میانگین سنی دانشجویان مورد ارزیابی 18/22 با حداقل سن 18 و حداکثر سن 41 سال بود. از نظر وضعیت تاهل7/69 دانشجویان مورد بررسی مجرد و 3/30 درصد متاهل بودند. پس از جمع آوری داده ها و به منظور تحلیل، از تحلیل رگرسیون چندگانه به روش همزمان با رعایت پیش فرض ها برای آزمون فرضیات پژوهش استفاده شد. برای انجام تحلیل ها از نرم افزار SPSS ویراست 26 استفاده شد.
ابزار پژوهش
این پرسشنامه براساس الگوی سلسله مراتبی دفاع ها توسط اندروز ، سینگ و بوند45 (1993)تدوین گردید که شامل 40 سوال در مقیاس 9 درجه ای لیکرت (از کاملا موافقم تا کاملا مخالفم) است و 20 مکانیزم دفاعی را در سه سطح رشد یافته، روان آزرده و رشد نایافته مورد ارزیابی قرار می دهد و پایایی آن در یک جمعیت عادی، بیماران مبتلا به اختلالات اضطرابی و والدین کودک آزار مورد بررسی قرار گرفت نتایج نشان دهنده پایایی مناسب این پرسش نامه های در جمعیت های مورد بررسی بود. در پژوهش بشارت و همکاران (1380) ضریب آلفای کرونباخ هریک از سبکهای رشد یافته، رشد نایافته و روان آزرده در نمونه ایرانی برای کل آزمودنی ها به ترتیب 75/0، 73/0 و 74/0 به دست آمد که نشانه همسانی درونی رضایت بخش برای فرم ایرانی پرسشنامه سبکهای دفاعی است.
پرسشنامه طرحواره‌های ناسازگار اولیه یانگ46
این پرسشنامه توسط یانگ(1998) براي اندازه گیري 18 طرحواره ساخته شده است. این مقیاس شامل 232 ماده است. نمره گذاری پرسشنامه بدین گونه است: کاملاً درست: نمره 6. اکثرا درست: نمره 5. تقریباً درست: نمره 4. بیشتر درست تا نادرست: نمره 3. اکثرا نادرست: نمره 2. کاملاً نادرست: 1. همچنین خرده مقیاس هاي و علامت اختصاری آنها عبارتند از: محرومیت هیجانی(Ed)، رهاشدگی/ بی ثباتی(Ab)، بی اعتمادي/ بدرفتاري(Ma)، انزواي اجتماعی/ بیگانگی(Si)، نقص/شرم(Ds)، شکست(Fa)، وابستگی/ بی کفایتی(Di)، آسیب پذیري در برابر ضرر و بیماري(Vh)، استحقاق /بزرگ منشی(Em)، گرفتار/خود تحول نیافته(Sb)، اطاعت(Ss)، ایثار(Ei)، بازداري هیجانی(Us)، معیارهاي سرسختانه(Et)، خویشتن داري/خودانضباطی ناکافی(Is)، جلب توجه(As)، منفی گرایی (Np) و تنبیه(Pu). نمره بالا در یک خرده مقیاس معین، احتمال بیشتر وجود یک طرحواره غیرانطباقی را براي آن فرد نشان میدهد. در پژوهش یانگ (1999) ضریب آلفای کرونباخ گزارش 96/0 گزارش شد. همچنین در داخل کشور در تحقیق آقایوسفی و امیرپور (1391) آلفای کرونباخ برای کل پرسشنامه 81% و پایایی دو نیمه‌سازی برابر با 72% بود.
پرسشنامه دلبستگی کولینز و رید47 (RAAS)
این مقیاس شامل خود ارزیابی از مهات های ایجاد روابط و خود توصیفی شیوه ی شکل دهی روابط دلبستگی نسبت به نگاره های دلبستگی نزدیک است و مشتمل بر 18 ماده و سه زیر مقیاس اجتنابی، ایمن و دوسوگرا-اضطرابی بوده و از طریق علامت گذاری بر روی یک مقیاس 5 درجه ای از نوع لیکرت (به هیچ وجه با خصوصیات من تطابق ندارد = 1، تا کاملاً با خصوصیات من تطابق دارد = 5) سنجیده می‌شود. ضریب اعتبار این پرسشنامه نیز در تحقیق پاکدامن (1380) با استفاده از شیوه ی بازآزمایی بر روی 105 دختر و پسر در شهر تهران 97/0 گزارش شده است. روایی این پرسشنامه نیز مناسب گزارش شده است. کولینز و رید (1990) نشان دادند که زیر مقیاس‌های اجتنابی، ایمن و دوسوگرا-اضطرابی در فاصله زمانی ۲ ماه و حتی در طول ۸ ماه پایدار ماندند و در مورد قابلیت اعتماد مقیاس دلبستگی بزرگسالان میزان آلفای کرونباخ را برای هر زیر مقیاس این پرسشنامه در ۳ نمونه از دانشجویان به‌صورت زیر گزارش دادند. در نمونه 173 نفری آلفای کرونباخ به ترتیب ایمن 81/0 و اجتنابی 78/0 و اضطرابی 85/0 بود و در نمونه 130 نفری به ترتیب 80/0 و78/0 و 85/0 و در نمونه 100 نفری به ترتیب82/0 و 80/0 و 83/0 بود. با توجه به این که مقادیر آلفای کرونباخ در تمامی موارد مساوی یا بیش از ۸۰/0 است آزمون از اعتبار بالایی برخوردار بود.
یافته ها
پس از غربالگری داده ها محقق در قالب آمار توصیفی و در قالب جدول شماره 1 توصیف متغیر های تحقیق انجام گرفت.
جدول1- آمار توصیفی متغیر های تحقیق
| متغیر مورد ارزیابی | میانگین | انحراف میعار |
| متغیر مورد ارزیابی | میانگین | انحراف معیار |
مکانیسم های دفاعی | رشد نایافته | 82/106 | 84/26 | طرحواره های ناسازگار اولیه | وابستگی/ بی کفایتی | 19/23 | 51/8 |
رشد یافته | 58/48 | 94/7 | آسیب پذیري در برابر ضرر و بیماري | 44/26 | 51/13 | ||
روان آزرده | 42/17 | 04/6 | استحقاق /بزرگ منشی | 86/30 | 81/14 | ||
اجتنابی | 34/9 | 88/3 | گرفتار/خود تحول نیافته | 24/18 | 77/7 | ||
ایمن | 41/16 | 69/5 | اطاعت | 52/32 | 58/9 | ||
دوسوگرا-اضطرابی | 86/10 | 91/3 | ایثار | 23/47 | 46/18 | ||
طرحواره های ناسازگار اولیه | محرومیت هیجانی | 29/21 | 58/8 | بازداري هیجانی | 39/26 | 56/8 | |
رهاشدگی/ بی ثباتی | 97/37 | 44/17 | معیارهاي سرسختانه | 69/44 | 01/17 | ||
بی اعتمادي/ بدرفتاري | 96/37 | 76/15 | خویشتن داري/خودانضباطی ناکافی | 70/37 | 80/15 | ||
انزواي اجتماعی/ بیگانگی | 34/18 | 58/7 | جلب توجه | 44/20 | 98/3 | ||
نقص/شرم | 33/29 | 22/14 | منفی گرایی | 81/14 | 77/3 | ||
شکست | 61/18 | 32/7 |
| تنبیه | 86/31 | 13/6 |
پیش از انجام تحلیل استنباطی و از آنجايیكه برای تحليل داده های پژوهش از تحلیل رگرسیون چندگانه استفاده شده است، به بررسی پیش فرض های این تحلیل شامل بررسی نرمال بودن توزیع داده ها، خطی بودن رابطه بین متغیر ها، عدم خطی بودن متغیر های پیش بین، استقلال خطاها پرداخته شد. نتایج در جدول 2 تا 5 ارائه شده است.
جدول2- همبستگی بین طرحواره‌های ناسازگار اولیه و سبکهای دلبستگی با مکانیسم‌های دفاعی در دانشجویان
مکانیسم‌های دفاعی | سبکهای دلبستگی | طرحواره‌های ناسازگار اولیه | ||||||
اجتنابی | ایمن | دوسوگرا | محرومیت هیجانی | رهاشدگی | بی اعتمادی | انزوای اجتماعی | ||
رشد نایافته پیرسون | **237/0 | **428/0- | **203/0 | **435/0 | **213/0 | **212/0 | **269/0 | |
رشد یافته | **289/0- | **420/0 | **276/0- | **404/0- | **332/0- | **325/0- | **373/0- | |
روان ازرده | 105/0 | *152/0- | **420/0 | **236/0 | **178/0 | 071/0 | **319/0 | |
مکانیسم‌های دفاعی |
| طرحواره‌های ناسازگار اولیه | ||||||
نقص | شکست | وابستگی | آسیب پذیری نسبت به بیماری | گرفتار | اطاعت | ایثار | ||
رشد نایافته پیرسون | 024/0 | **238/0 | **287/0 | *156/0 | **210/0 | **269/0 | **193/0 | |
رشد یافته | 076/0- | **313/0- | **365/0- | **309/0- | **384/0- | **304/0- | **207/0- | |
روان ازرده | 07/0 | **223/0 | **300/0 | **177/0 | **274/0 | **225/0 | 102/0 | |
مکانیسم‌های دفاعی | طرحواره‌های ناسازگار اولیه | |||||||
بازداری هیجانی | معیارهای سخت گیرانه | استحقاق | خویشتن داری | جلب توجه | منفی گرایی | تنبیه | ||
رشد نایافته پیرسون | 071/0 | **310/0 | **248/0 | **326/0 | 049/0 | *172/0 | **222/0 | |
رشد یافته | *152/0- | **317/0- | **224/0- | **331/0- | 080/0 | 078/0 | **180/0- | |
روان ازرده | 075/0 | **308/0 | **181/0 | **216/0 | 122/0- | 023/0 | 036/0 | |
*. Correlation is significant at the 0.05 level (2-tailed).
**. Correlation is significant at the 0.01 level (2-tailed).
نتایج جدول 2 حاکی از آن است که بین مکانیسم دفاعی رشدنایافته و روان آزرده با سبکهای دلبستگی اجتنابی و دوسوگرا و همچنین اکثر ابعاد طرحواره ناسازگار اولیه همبستگی مثبت و معنی دار و بین سبک دلبستگی ایمن همبستگی منفی و معنی دار وجود دارد. و بلعکس بین مکانیسم دفاعی رشدیافته با سبکهای دلبستگی اجتنابی و دوسوگرا و همچنین اکثر ابعاد طرحواره ناسازگار اولیه همبستگی منفی و معنی دار و با سبک دلبستگی ایمن همبستگی مثبت و معنی دار وجود دارد.
جدول 3- شاخص های چولگی و کشیدگی جهت بررسی نرمال بودن توزیع متغیرهای تحقیق
شاخص های آماری | مکانیسم‌های دفاعی | سبکهای دلبستگی | ||||
رشد نایافته | رشد یافته | روان آزرده | اجتنابی | ایمن | دوسوگرا | |
چولگی | 187/0 | 326/0 | 91/1 | 062/0- | 391/0- | 078/0 |
کشیدگی | 251/0 | 129/0- | 67/3 | 02/0- | 12/1- | 229/0 |
شاخص های آماری | طرحواره‌های ناسازگار اولیه | |||||
محرومیت هیجانی | رهاشدگی | بی اعتمادی | انزوای اجتماعی | نقص | شکست | |
چولگی | 415/0 | 863/0 | 10/1 | 674/0 | 735/0 | 517/0 |
کشیدگی | 633/0- | 292/0 | 81/1 | 117/0 | 315/0 | 894/0 |
شاخص های آماری | طرحواره‌های ناسازگار اولیه | |||||
وابستگی | آسیب پذیری نسبت به بیماری | گرفتار | اطاعت | ایثار | بازداری هیجانی | |
چولگی | 846/0 | 923/0 | 493/0 | 594/0 | 163/0- | 233/0- |
کشیدگی | 331/0 | 71/1 | 097/0 | 173/0- | 824/0- | 736/0- |
شاخص های آماری | طرحواره‌های ناسازگار اولیه | |||||
معیارهای سخت گیرانه | استحقاق | خویشتن داری | جلب توجه | منفی گرایی | تنبیه | |
چولگی | 752/0 | 053/00 | 681/0 | 434/0 | 476/0 | 864/0 |
کشیدگی | 144/0 | 544/0- | 431/0 | 467/0- | 02/0- | 92/2 |
بررسی مفروضه نرمال بودن توزیع داده ها با استفاده از شاخص های چولگی و کشیدگی در جدول 3 نشان داد توزيع نمرات متغيرهای مورد بررسی نرمال است. کیم48 (2013) تأکيد می کند اگر مقادير چولگی بين 2± و کشيدگی بين 7± نشان دهنده توزيع بهنجار داده ها در سطح 05/0 می باشد.
جدول4- بررسی عدم هم خطی متغیرهای پیش بین(مستقل) مدل رگرسیونی
| متغیرهای پیش بین(مستقل) | ضريب تحمل | تورش واریانس(VIF) |
| متغیرهای پیش بین(مستقل) | ضريب تحمل | تورش واریانس(VIF) |
سبکهای دلبستگی | اجتنابی | 596/0 | 67/1 | طرحواره های ناسازگار اولیه
| گرفتار | 396/0 | 52/2 |
ایمن | 757/0 | 73/1 | اطاعت | 370/0 | 70/2 | ||
دوسوگرا-اضطرابی | 745/0 | 34/1 | ایثار | 639/0 | 56/1 | ||
طرحواره های ناسازگار اولیه
| محرومیت هیجانی | 570/0 | 75/1 | بازداری هیجانی | 597/0 | 67/1 | |
رهاشدگی | 497/0 | 02/2 | معیارهای سخت گیرانه | 498/0 | 08/2 | ||
بی اعتمادی | 578/0 | 73/1 | استحقاق | 535/00 | 82/2 | ||
انزوای اجتماعی | 317/0 | 15/3 | خویشتن داری | 305/0 | 27/3 | ||
نقص | 832/0 | 20/1 | جلب توجه | 766/0 | 30/1 | ||
شکست | 388/0 | 28/2 | منفی گرایی | 705/0 | 41/1 | ||
وابستگی | 328/0 | 04/3 | تنبیه | 591/0 | 69/1 | ||
آسیب پذیری نسبت به بیماری | 424/0 | 36/2 |
|
|
|
متغیرهای ملاک: مکانیسم‌های دفاعی
همچنین عدم هم خطی متغیر های پیش بین با استفاده از مقادير آماره های تحمل و VIF در جدول 4 مورد بررسی قرار گرفت نتایج جدول 4 نشان داد در هيچ يک از مقادير آماره های تحمل و VIF محاسبه شده برای متغيرهای پژوهش، انحرافی از مفروضه چندگانه خطی مشاهده نشد. همچنین اگر آمار دوربین واتسون49 بین 5/1 تا 5/2 باشد، استقلال خطاها محقق شده است و در مدل رگرسیون حاضر نیز نشان دهنده استقلال خطاها بود(جدول 5). با توجه به برقراری پیش فرض ها جهت بررسی روابط بین متغیر ها و پیش بینی مکانیسم های دفاعی بر اساس طرحواره‌های ناسازگار اولیه و سبکهای دلبستگی از تحلیل رگرسیون چندگانه به روش همزمان استفاده شد.
لازم بذکر است با توجه به اینکه مکانیسم‌های دفاعی دارای سه بعد رشدنایافته، رشد یافته و روان آزرده می باشد در قالب سه تحلیل مجزا به بررسی نقش پیش بینی کننده طرحواره‌های ناسازگار اولیه و سبکهای دلبستگی بر روی مکانیسم‌های دفاعی دانشجویان پرداخت. جدول 5 خلاصه نتایح رگرسیون چندگانه به روش همزمان را نشان می دهد.
جدول 5- خلاصه تحلیل رگرسیون خطی
مکانیسم‌های دفاعی | F | سطح معنی داری | ضریب تبیین | ضریب تبیین تصحیح شده | شاخص دوربین واتسون |
رشد نایافته | 570/4 | 001/0 | 325/0 | 254/0 | 11/2 |
رشد یافته | 29/4 | 001/0 | 312/0 | 239/0 | 94/1 |
روان آزرده | 27/4 | 001/0 | 311/0 | 238/0 | 93/1 |
با توجه به نتایج جدول 5/44 درصد از میزان تغییرات مکانیسم های دفاعی به طور معنی دار توسط متغیرهای پیش بین تبیین می گردد (pv<0/01) که بر اساس سه مقدار چین50(1998) (19/0 ، 36/0 و 67/0) که به ترتیب مقدار R2 ضعیف ، متوسط و قوی را نشان می دهد(مرادی و میرالماسی، 1398) متغیر های پیش بین در سطح متوسط اقدام به پیش بینی متغیر مکانیسم های دفاعی کردند.
تاثیر هر یک از متغیر های وارد شده به معادله رگرسیونی بر مکانیسم های دفاعی در جدول 6 گزارش شده است.
جدول 6- ضرایب رگرسیون به منظور پیش بینی مکانیسم‌های دفاعی در دانشجویان بر اساس طرحواره‌های ناسازگار اولیه و سبکهای دلبستگی
| متغیر های وابسته (مکانیسم های دفاعی) | |||||||||||||
متغیرهای پیش بین | رشد نایافته | رشد نایافته | رشد نایافته | |||||||||||
Beta | t | Sig. | Beta | t | Sig. | Beta | t | Sig. | ||||||
طرحواره های ناسازگار اولیه | محرومیت هیجانی | 313/0 | 06/4 | 001/0 | 187/0- | 39/2- | 018/0 | 031/0 | 396/0 | 692/0 | ||||
رهاشدگی | 089/ | 07/1 | 284/0 | 019/0- | 223/0- | 824/0 | 043/0- | 516/0- | 607/0 | |||||
بی اعتمادي بدرفتاري | 087/0 | 12/1 | 260/0 | 140/0- | 80/1- | 072/0 | 164/0 | 11/2 | 036/0 | |||||
انزواي اجتماعی بیگانگی | 023/0 | 221/0 | 825/0 | 039/0- | 378/0- | 706/0 | 135/0 | 29/1 | 197/0 | |||||
نقص/شرم | 072/0- | 13/1- | 258/0 | 067/0- | 03/1- | 301/0 | 035 /0- | 249/0- | 584/0 | |||||
شکست | 081/0 | 864/0 | 389/0 | 033/0 | 351/0 | 726/0 | 044/0 | 464/0 | 643/0 | |||||
وابستگی | 064/0 | 626/0 | 532/0 | 075/0- | 727/0- | 768/0 | 144/0 | 40/1 | 163/0 | |||||
آسیب پذیري در برابر ضرر و بیماري | 092/0- | 02/1- | 305/0 | 001/0- | 014/0- | 989/0 | 060/0- | 663/0- | 508/0 | |||||
استحقاق منشی | 170/0- | 84/1- | 067/0 | 069/0- | 736/0- | 463/0 | 007/0 | 075/0 | 940/0 | |||||
گرفتار | 072/0 | 757/0 | 450/0 | 029/0 | 303/0 | 762/0 | 009/0 | 095/0 | 925/0 | |||||
اطاعت | 012/0 | 170/0 | 865/0 | 021/0- | 289/0- | 773/0 | 046/0- | 623/0- | 534/0 | |||||
ایثار | 088/0- | 17/1- | 242/0 | 061/0- | 798/0- | 726/0 | 023/0- | 299/0- | 765/0 | |||||
بازداري هیجانی | 095/0 | 15/1 | 249/0 | 054/0- | 654/0- | 514/0 | 129/0 | 54/1 | 123/0 | |||||
معیارهاي سرسختانه | 099/0 | 01/1 | 312/0 | 140/0 | 41/1 | 160/0 | 048/0 | 488/0 | 626/0 | |||||
خویشتن داري/خودانضباطی ناکافی | 033/0 | 310/0 | 575/0 | 101/0- | 946/0- | 346/0 | 191/0 | 79/1 | 075/0 | |||||
جلب توجه | 062/0- | 939/0- | 349/0 | 028/0 | 418/0 | 676/0 | 064/0- | 944/0- | 346/0 | |||||
منفی گرایی | 061/0 | 887/0 | 376/0 | 029/0 | 409/0 | 683/0 | 053/0 | 756/0 | 451/0 | |||||
تنبیه | 005/0 | 068/0 | 946/0 | 032/0 | 417/0 | 677/0 | 231/0 | 01/3 | 003/0 | |||||
سبکهای دلبستگی | اجتنابی | 075/0 | 999/0 | 319/0 | 012/0 | 157/0 | 875/0 | 012/0- | 164/0- | 870/0 | ||||
ایمن | 303/0- | 95/3- | 001/0 | 205/0 | 64/2 | 009/0 | 107/0- | 37/1- | 171/0 | |||||
دوسوگرا | 001/0- | 012/0 | 991/0 | 07/0- | 07/1- | 286/0 | 396/0 | 80/5 | 001/0 | |||||
بررسی نتایج جدول 6 در بخش اول و با در نظر گرفتن مکانیسم دفاعی رشدنایافته بعنوان متغیر وابسته نشان داد از بین متغیرهای مستقل، طرحواره ناسازگار محرومیت هیجانی(p<0/01 با ضریب مثبت و بتای 313/0 و سبک دلبستگی ایمن(p<0/01) با ضریب منفی و بتای 303/0 وارد معادله رگرسیونی مکانیسم دفاعی رشد نایافته شده است. همچنین طرحواره ناسازگار محرومیت هیجانی(p<0/05) با ضریب منفی و بتای 187/0 و سبک دلبستگی ایمن(p<0/01) با ضریب مثبت و بتای 205/0 وارد معادله رگرسیونی مکانیسم دفاعی رشد یافته شده است و در نهایت، طرحواره ناسازگار بی اعتمادی و بدرفتاری (p<0/05)، طرحواره ناسازگار تنبیه(p<0/01) و همچنین سبک دلبستگی دوسوگرا (p<0/01) با ضرایب مثبت و بتای 164/0، 231/0 و 396/0 وارد معادله رگرسیونی مکانیسم دفاعی روان آزرده شده است.
بحث و نتیجه گیری
بررسی نتایج تحقیق نشان داد، با توجه به نتایج تحلیل رگرسیون طرحواره‌های ناسازگار اولیه و سبکهای دلبستگی می تواند مکانیسم‌های دفاعی در دانشجویان را پیش بینی کند و با توجه به ضریب تبیین جدول R2 می توان گفت که این متغیرها می توانند میزان در سطح متوسط از واریانس مکانیسم‌های دفاعی در دانشجویان را تبیین کنند و با توجه به نتایج جدول ضرایب رگرسیونی طرحواره ناسازگار محرومیت هیجانی با ضریب مثبت و سبک دلبستگی ایمن با ضریب منفی وارد معادله رگرسیونی مکانیسم دفاعی رشد نایافته شدند در حالی که طرحواره ناسازگار محرومیت هیجانی با ضریب منفی و سبک دلبستگی ایمن با ضریب مثبت وارد معادله رگرسیونی مکانیسم دفاعی رشد یافته شده است و در نهایت طرحواره ناسازگار بی اعتمادی و بد رفتاری و تنبیه و همچنین سبک دلبستگی دوسوگرا با ضرایب مثبت وارد معادله رگرسیونی مکانیسم دفاعی روان آزرده شده است. نتایج تحقیق در خصوص نقش پیش بینی کننده طرحواره ناسازگار اولیه جهت مکانیسم‌های دفاعی با تحقیقات شبانی و سامانی (1399)، زندی، شهابینژاد و برهان (1396)، لیندبلوم و همکاران، (2016) و ژانگ و همکاران (2020) همسو می باشد. بررسی نتایج این محققین نشان می دهد که مکانیزم های دفاعی بر اساس طرحواره های ناسازگار اولیه پیش بینی می شوند. به طوریکه ژانگ و همکاران (2020) در این خصوص بیان کردند مکانیسم دفاعی رشد نایافته با طرحواره محرومیت هیجانی، بازدارای هیجانی و طرد و بریدگی رابطه مثبت دارد بنابراین افرادی که دارای این طرحواره‌های هستند قادر به برقراری دلبستگی ارضا کننده و ایمن با دیگران نیستند بنابراین می توان چنین استنباط کرد این افراد قادر به بر قراری دلبستگی ارضاء کننده و ایمن با دیگران نیستند. نیازهای بنیادین آنها از قبیل امنیت، آرامش خاطر، پذیرش، حمایت، ثبات و همدلی در این افراد برآورده نشده است جبران افراطی این طرحواره باعث می‌شود که افراد به‌صورت منفی گرایی بدبینی، حق به جانب بودن / بزرگ منشی پر توقع ، خود شیفتگی و تائید جویی باشند. همچنین معنی داری طرحواره ناسازگار اولیه بی کفایتی، بازداری هیجانی و تنبیه در افراد با مکانیسم دفاعی روان آزرده می‌تواند برای جبران این طرحواره بنیادین باشد افراد برای جلوگیری از یادآوری نیازهای بنیادین برآورده نشده آنها را سرکوب می‌کنند و به ناهشیار می‌فرستند در واقع جبران افراطی احساسات سرکوب شده در افراد به‌صورت خود شیفتگی بروز پیدا میکند این اشخاص به گونه ای رفتار کنند که انگار کاملاً محق هستند و باید تمام تقاضاهای آنها برآورده شود.همچنین شبانی و سامانی (1399) نیز در این خصوص بیان کردند مکانيسم‌هاي‌دفاعي بر اساس طرحواره‌های ناسازگار اولیه قابل پیش بیني است و سلامت جسمانی و روان شناختی افراد با مکانیسم های دفاعی مورد استفاده آنها رابطه تنگاتنگی دارد و هر اختلال آسیب شناختی با مکانیسم های دفاعی غیر سازی مشخصی همراه می باشد.
در تبیین نتایج فوق می توان گفت مطابق نظریانگ (1999) بعضي از افراد به خاطر تجارب كودكي منفي، طرحوارههاي ناسازگار اوليه اي را ايجاد ميكنند كه بر شيوه تفكر، احساس و رفتار آنها در روابط صميمانه بعدي و ساير جنبههاي زندگيشان از جمله مکانیسم‌های دفاعی آنها تأثير ميگذارد. در واقع طرحواره‌ها به دليل ارضاء نشدن نيازهاي هيجاني اساسي دوران كودكي مانند دلبستگي ايمن به ديگران، خودگرداني، كفايت و هويت، آزادي در بيان نيازها و هيجان هاي سالم، خود انگيختگي و تفريح، محدوديت هاي واقع بينانه و خويشتن داري می تواند برروی مکانیسم دفاعی فرد در بزرگسالی تاثیر گذار باشد.
نتایج تحقیق در خصوص نقش پیش بینی کننده سبکهای دلبستگی جهت مکانیسم‌های دفاعی با تحقیقات فتحی و همکاران(1395)، بشارت، و همکاران (1397)، خراسانی زاده و همکاران(1397)، کرامر و کلی(2010)، پرناس، پیرو، هومر و تاگینی (2019) همسو می باشد. همچنین واندر و همکاران 51(2008) در رابطه بین سبک دلبستگی اجتنابی با مکانیسم‌های دفاعی بیان کردند بزرگسالان دارای سبک دلبستگی اجتنابی دارای ویژگی هراس از نزدیکی و صمیمیت هستند و به هیچ وجه خواهان نزدیکی هیجانی نبوده و خودمختاری را ترجیح می‌دهند، آنها خودشان را به صورت خودبسنده می بینند. افراد دارای این سبک آسیب پذیری را انکار می‌کنند و ادعا می‌کنند که نیازی به روابط نزدیک ندارند و تمایل به اجتناب از صمیمیت دارند لذا از مکانیسم‌های دفاعی همچون روان آزرده در شرایط پر تنش استفاده می‌کنند.
همچنین هازن وشیور (1978) در این خصوص بیان کردند به دلیل اینکه افراد با سبک دلبستگی دوسوگرا نسبت به خود دارای نگرش منفی و نسبت به دیگران دارای نگرش مثبت هستند، برای صمیمیت و داشتن روابطی نزدیک با دیگران ارزش فراوانی قائل بوده و به پذیرش دیگران برای حس بهزیستی شخصی وابسته اند، به همین دلیل میتوان احتمال داد که دوسوگراها با تکیه بر برقراری روابط صمیمی و عاطفی با دیگران بتوانند از راهبردهای مقابله و اجتماعی به منظور کاهش حوادث فشارزا و تنیدگی- هیجان مدار مثبت مانند یاری طلبی و حمایتهای عاطفی های زندگی استفاده کنند که جزء مکانیسم های دفاعی ناایمن می باشند.
نتایج تحقیق فتحی و همکاران(1395) نشان داد که بین سبک دلبستگی ایمن با مکانیسم دفاعی رشد یافته رابطه مثبت معنادار و با مکانیسم دفاعی رشد نیافته رابطه منفی معنادار وجود دارد. و بین سبک دلبستگی دوسوگرا با مکانیسم دفاعی نوروتیک رابطه مثبت معنادار وجود دارد. در واقع افراد با سبکهای دلبستگي ناایمن از راهبردهای مقابله ای رشد نایافته هنگام رویارویي با تهدید استفاده مي کنند که علت آن کاسته شدن از آشفتگي هنگام تلاش برای مجاورت با مراقب در دوران کودکي است که به شكل دهي این سبک مقابله‌ای منجر شده است. بنابراین این راهبردها باعث مي شود افراد از آن دسته از سبکهای دفاعي )مانند انكار( استفاده کنند که در دل خود این نوع روش‌های مقابله ای رشدنایافته را داشته باشد. به عبارتي، به دنبال راهبردهای مقابله ای رشد ناکارآمد و نامؤثر، استفاده از سبکهای دفاعي ناکارآمد و سازش نایافته اتفاق مي افتد. بنابراین، مکانيسم‌های رشدیافته، به این علت که کمتر دربردارندة این نوع راهبرد مقابله ای هستند و کارآمد و سازش یافته اند، اغلب مورد استفادة افراد با دلبستگي ناایمن قرار نمي گیرند. همچنین تبیین احتمالي دیگر این است که بي اعتمادی به خود و دیگران از ویژگي‌های افراد با دلبستگي ناایمن است و این بي اعتمادی در ارتباط با دیگران ممكن است با به کارگیری سبکهای دفاعي خاصي ظاهر شود.
با توجه به تاثیر منفی سبک دلبستگی اجتنابی و دوسوگرا بر روی مکانیسم‌های دفاعی رشد یافته و تاثیر مثبت بر مکانیسم‌های دفاعی رشدنایافته و روان آزرده می توان گفت بنا بر نظر مورلی و مورلان (2011) بزرگسالان دارای سبک دلبستگی دوسوگرا با عدم تعادل در احساسات و تعارضات دچار تعارض میان نیاز قوی خود برای روابط نزدیک و صمیمانه از یک سو و احساس ناامنی از پاسخ‌گویی دیگران به نیازهای خود و احتمال طرد شدن از سوی دیگران هستند. و کمتر به داشتن دیدگاه مثبتی در مورد خودشان گرایش دارند. این سبک با شور و هیجان و دل مشغولی در مورد روابط همراه با خرسندی کم مرتبط است و باعث استفاده افراد دارای این سبک دلبستگی از مکانیسم‌های دفاعی رشدنایافته و روان آزرده می گردد. لذا بر اساس مطالب فوق می توان اذعان داشت حوادث و شرایط استرس زا توسط سبکهای دلبستگی مدیریت می گردد. زیرا سبک دلبستگی ایمن به عنوان یک پایگاه امن درون روانی، با مدیریت شرایط استرسزا، به فرد ایمن کمک میکند تا خود را از غرق شدن در توجه افراطی حوادث استرسزا رهایی بخشیده و دچار درماندگی نشود. این مکانیزم مدیریت به شخص این فرصت را میدهد تا عالوه بر احساس خودکارآمدی و با ارزش بودن، امکانات الزم را برای استفاده از راهبردهای مقابله مسأله مدار در خود افزایش دهد .
هر چند میزان ضریب تبیین در سطح متوسط و رو به پایین متغیرهای مستقل بر روی مکانیسم‌های دفاعی مبین این موضوع بود که تبیین نه چندان زیاد از واریانس مکانیسم‌های دفاعی توسط متغیرهای طرحواره‌های ناسازگار اولیه و سبکهای دلبستگی انجام گرفته است که می توان آن را به دلیل پیچیدگی متغیر مکانیسم‌های دفاعی در دانشجویان و تاثیر پذیری آن از بسیاری از متغیرهای موجود از جمله ویژگی‌های شخصیتی، کیفیت زندگی فعلی، شرایط رشدی، اختلالات روانشناختی و بسیاری ویژگی‌های و متغیرهای دیگر موجود در سطح جامعه دانست که می توانند بر این متغیر اثر گذار باشند که باعث می گردد طرحواره‌های ناسازگار اولیه و سبکهای دلبستگی که در اوایل دوره رشدی برروی شخصیت افراد تاثیر گذار می باشند درصد زیادی از تغییرات مکانیسم‌های دفاعی را تبیین نماید و با گذشت سن مکانیسم‌های دفاعی می توانند از عوامل بسیار دیگر که فرد در مسیر زندگی با آنها مواجه می‌شود تحت تاثیر قرار بگیرد و موجب بهبود و یا تضعیف مکانیسم دفاعی فرد گردد.
پژوهـش فـوق بـا محدودیت‌هایـی مواجـه بـود کـه میتـوان بـه مـواردی اشـاره کـرد: جامعـه آمـاری این پژوهـش شـامل دانشجویان مقطع کارشناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج بـوده اسـت، لـذا در تعمیـم نتایـج آن بـه سایر دانشجویان محدودیـت وجـود دارد. یکـی دیگـر از محدودیتهـای پژوهـش مقطعـی بـودن پژوهش بود. با وجود محدودیتهای فوق، پیشنهادات زیر می تواند بر غنای پژوهش‌های بعدی در ایـن زمینه بیفزاید. با توجه به تاثیر منفی طرحواره‌های ناسازگار اولیه محرومیت هیجانی، بازداری هیجانی، بی اعتمادي و بد رفتاری و تنبیه و همچنین سبک دلبستگی دوسوگرا بر روی مکانیسم دفاعی رشد نایافته و روان آزرده و اثرات مثبت سبک دلبستگی ایمن برروی سبک دلبستگی رشد یافته، اهمیت موضوع تاثیر سبک دلبستگی فرزندان در ایجاد ویژگی های خلقی ، رفتاری و شخصیتی آنها در بزرگسالی تاکید گردد. همچنین پیشنهاد می گردد در تحقیقات آتی رابطه علی بین متغیرهای تاثیر گذار دیگری همچون کیفیت زندگی، سلامت روان و تاثیر متغیر های دموگرافیک همچون وضعیت اقتصادی، جنسیت، سن و رشته تحصیلی بر مکانیسم های دفاعی دانشجویان بر اساس یک مدل مشتمل بر ابعاد مختلف موثر بر این عوامل به صورت همزمان و در قالب مدل سازی معدلات ساختاری ارزیابی گردد.
منابع
آقایوسفی، علیرضا؛ امیرپور، برزو (1391). بررسی روایی و پایایی پرسشنامه طرحواره‌های ناسازگار اولیه در کودکان به روش تحلیل عاملی. پژوهنده، ۱۷ (۵)، ۲۶۵-۲۷۱.
بشارت، محمدعلی؛ رنجبرشیرازی، فرزانه؛ دهقانی آرانی، فاطمه (1397). نقش واسطه ای روان سازه های ناسازگار اولیه در رابطه بین سبکهای دلبستگی و مکانیسم های دفاعی. مجله علوم روانشناختی، 17(72)، 859-872.
بشارت، محمدعلي؛ شريفي، ماندانا؛ ايرواني، محمود (1380). بررسي رابطه سبك هاي دلبستگي و مكانيسم هاي دفاعي. مجله روانشناسي، 53 (19):277-289.
پاکدامن، شهلا (1380). بررسی ارتباط بین دلبستگی و جامعه طلبی در نوجوانانی. پایان نامه دکترای روانشناسی، دانشگاه تهران.
خراسانی زاده، عاطفه؛ رنجبری پور، طاهره؛ پورشریفی، حمید؛ باقری، فریبرز؛پویامنش، جعفر (1397). پیش بینی طرحواره های ناسازگار اولیه براساس الگوهای ارتباط والد-فرزند و سبکهای دلبستگی. اندیشه و رفتار در روانشناسی بالینی (اندیشه و رفتار) )، 13(50 )، 17-26.
رنجبری، توحید؛ بشارت، محمدعلی؛ پورحسین، رضا (1396). نقش واسطه ای مکانیزم های دفاعی در رابطه بین آسیب های دلبستگی و نشانه های اضطراب و افسردگی. روانشناسی تحولی (روانشناسان ایرانی)، 14(53 )، 15-27.
زندی، سعید؛ شهابی نژاد، زهرا؛ برهان، اعظم (1396). پيش‌بيني سطوح مختلف مکانيسم‌هاي‌دفاعي بر اساس پنج عامل بزرگ شخصيت در دانشجويان. مجله علوم پزشکی زانکو/ دانشگاه علوم پزشکی کردستان، 18(56)، 32-21.
شبانی، فاطمه ؛ سامانی، سیامک (1399). پیش بینی مکانیزم های دفاعی بر اساس طرحواره های ناسازگار اولیه در دانشجویان دانشگاه آزاد شیراز، ششمین کنفرانس سراسری دانش و فناوری علوم تربیتی مطالعات اجتماعی و روانشناسی ایران، تهران.
صدری دمیرچی، اسماعیل؛ نصرتی بیگ زاده، مریم؛ عباسی راد، سید محمد (1397). بررسی رابطه بین سبکهای دلبستگی با افسردگی، اضطراب و استرس در دانشجویان. مجله رویش روان شناسی، 7(9)، 76-65.
صدیقی ارفعی، فریبرز؛ نجاریان، زکیه (1395). پیش بینی روش های مقابله با فشارروانی بر اساس سبکهای دلبستگی در دانشجویان دانشگاههای کاشان. روانشناسی و روانپزشکی شناخت، ۳ (۱)،۶۲-۷۴.
صمدی‌کاشان، سحر؛ جعفری، فاطمه؛ محمودپور، عبدالباسط؛ قاسم‌زاده، سوگند (1397). پیش‌بینی گرایش به طلاق و احساس تنهایی بر اساس سبکهای دلبستگی با توجه به نقش میانجی‌گری خودمتمایزسازی. پژوهش های مشاوره، 68(17)، 128-151.
فتحی، مجدالدین؛ رهجو، فیروزه؛ احیایی، مریم (1395). بررسی رابطه سبکهای دلبستگی و مکانیسم دفاعی در دانشجویان پیام نور مرکز اوز، سومین کنفرانس بین المللی نوآوری های اخیر در روانشناسی، مشاوره و علوم رفتاری،تهران.
فلسفی، سیدحسین؛ عسگری، محمد؛ کردستانی، داوود (1400). تدوین مدل ساختاری اختلال وسواس فکری-عملی بر اساس طرحواره های ناسازگار اولیه, سبکهای دلبستگی، مکانیزم های دفاعی, خود تنظیمی هیجانی و اضطراب. مجله دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی مشهد، 64(3 )، 3208-3223.
محمدی میرزایی، کبری؛ بهبودی، معصومه (1396). رابطه شادکامی با کمالگرایی و سبکهای دفاعی در بین کارکنان دانشگاه آزاد اسلامی واحد رودهن. فصلنامه علمی - پژوهشی تحقیقات مدیریت، 8(3)، 148-129.
مرادی، محسن؛ میرالماسی، آیدا (1398). روش پژوهش عملگرا. (مدرسه پژوهش کمی و کیفی). چاپ (اول). تهران.
میرمبینی، سیدبابک؛ نادری، حبیب اله؛ تیرگری، عبدالحکیم؛ هاشمی، سهیلا (1400). رابطه سبکهای دلبستگی در کودکی با اختلالات هیجانی در نوجوانی: ارائه مدلی ساختاری برای نقش میانجیگرانه هویت و مکانیسم های دفاعی. تحقیقات سلامت در جامعه، 7(3 )، 65-77.
Allen, E. S., Rhoades, G. K., Stanley, S. M., Markman, H. J., Williams, T., Melton, J., & Clements, M. L. (2008). Premarital precursors of marital infidelity. Family Process, 47(2), 243–259.
Andrews G, Singh M, Bond M. (1993). The Defense Style Questionnaire. J Nerv Ment Dis. Apr; 181(4):246-56.
Başer Baykal, Nur, and Seval Erden Çınar.(2023). "Understanding early maladaptive schemas formation with traumatic experiences in childhood: A qualitative study." Journal of Aggression, Maltreatment & Trauma 32.4: 555-573.
Carlucci, S., Chyurlia, L., Presniak, M., Mcquaid, N., Wiebe, S., Hill, R., & Tasca, G. A. (2023). Assessing defense mechanisms in binge-eating disorder: Preliminary validity and reliability of the Defense Mechanism Rating Scale (DMRS) coded from Adult Attachment Interviews. Psychoanalytic Psychology.
Ciocca, G., Collazzoni, A., Limoncin, E., Franchi, C., Mollaioli, D., Di Lorenzo, G. Jannini, E. A. (2017). Defence mechanisms and attachment styles in paranoid ideation evaluated in a sample of non-clinical young adults. Rivista di psichiatria, 52(4): 162-167.
Collins, B. N. (2023). The Effects of Secure, Ambivalent, and Avoidant Attachment Styles on Number of Codependent Behaviors and Relationship Satisfaction.
Collins, N. L., & Read, S. J. (1990). Adult attachment, working models, and relationship quality in dating couples. Journal of Personality and Social Psychology, 58(4), 644–663 .
Cramer, P., & Kelly, F. D. (2010). Attachment style and defense mechanisms in parents who abuse their children. The Journal of nervous and mental disease, 198(9), 619-627.
Cudo, A., Dobosz, M., Griffiths, M. D., & Kuss, D. J. (2024). The relationship between early maladaptive schemas, depression, anxiety and problematic video gaming among female and male gamers. International Journal of Mental Health and Addiction, 22(1), 47-74.
Freud S. (1976). The ego and the id. In: Strachey J, Editor. The complete psychological works. New York: Norton.
Gross, J. T., Stern, J. A., Brett, B. E., & Cassidy, J. (2017). The multifaceted nature of prosocial behavior in children: Links with attachment theory and research. Social Development, 26(4), 661–678.
Huang, L., Picart, J., & Gillan, D. (2020). Toward a generalized model of human emotional attachment. Theoretical Issues in Ergonomics Science, 22(2), 178-199.
Hyphantis T, Goulia P, Carvalho AF. (2013). Personality traits, defense mechanisms and hostility features associated with somatic symptom severity in both health and disease. Journal of psychosomatic research. 75(4): 362-9.
Kim, H. Y. (2013). Statistical notes for clinical researchers: assessing normal distribution (2) using skewness and kurtosis. Restorative dentistry & endodontics, 38(1), 52-54.
Larsen, A., Bøggild, H., Mortensen, J. T., Foldager, L., Hansen, J., Christensen, A & Munk-Jørgensen, P. (2010). Psychopathology, defence mechanisms, and the psychosocial work environment. International Journal of Social Psychiatry, 56(6), 563-577.
Lindblom, J., Punamäki, R.-L., Flykt, M., Vänskä, M., Nummi, T., Sinkkonen, J., Tulppala, M. (2016). Early Family Relationships Predict Children’s Emotion Regulation and Defense Mechanisms. SAGE Open, 6(4), 1-18.
London, M., Volmer, J., Zyberaj, J., & Kluger, A. N. (2023). Attachment style and quality listening: Keys to meaningful feedback and stronger leader-member connections. Organizational Dynamics,52(2),20-33.
Morley, T. E., & Moran, G. (2011). The origins of cognitive vulnerability in early childhood: Mechanisms linking early attachment to later depression. Clinical psychology review, 31(7), 1071-1082 .
Prunas, A., Di Pierro, R., Huemer, J., & Tagini, A. (2019). Defense mechanisms, remembered parental caregiving, and adult attachment style. Psychoanalytic Psychology, 36(1), 64.
Saini, M., and Hasan, Z. (2024). A study on attachment styles and interpersonal romantic relationships among single-parent and both-parent adults. International Journal of Interdisciplinary Approaches in Psychology, 2(4), 1353-1367.
Shi, Y., Chen, I. J., Yang, M., Wang, L., Song, Y., & Sun, Z. (2024). How Does Parental Early Maladaptive Schema Affect Adolescents’ Social Adaptation? Based on the Perspective of Intergenerational Transmission. Behavioral Sciences, 14(10), 928.
Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2007). Using Multivariate Statistics (5th Ed.). New York: Allyn and Bacon.
Velásquez Marafiga, C., Ferraz Neis, L., & Falcke, D. (2022). Cognitive distortions of sexual victimizers of children and adolescents: associations with experiences in the family of origin, early maladaptive schemas, self-esteem and self-efficacy. Psicogente, 25(48), 24-44.
Walburg, V., & Chiaramello, S. (2015). Link between early maladaptive schemas and defense mechanisms. European Review of Applied Psychology, 65(5), 221-226.
Young J. E. (1999). Cognitive therapy for personality disorders: A schema-focused approach. Florida: Professional Resources press.
Zhang, L., Huang, W., Fan, H., Liu, Y., Cao, Y., & Chen, Y. (2020). Correlation Analysis of Early Maladaptive Schema and Clinical Symptoms, Personality Characteristics and Defense Mechanism of Depression Patients.
The Predicting of defense mechanisms based on early
maladptive schemas and attach ment styles in students
Abstract
Attachment styles, primary maladaptive psychology and defense mechanisms are the main determinants of psychological problems. Discovering the relationships between these variables is of theoretical and clinical importance. The aim of the current research was to predict defense mechanisms based on primary maladaptive schemas and attachment styles in students. The research population included all undergraduate students of the Islamic Azad University, Karaj branch in the academic year 2011-2012, among them a sample of 221 people were selected randomly according to the formula of Fidel and Tabachnik (2007). Research tools included Andrews et al.'s (1993) defensive style questionnaires, Young's (1998) primary maladaptive schemas, and Collins and Reed's (1990) attachment style. The research hypotheses were investigated using the multiple regression analysis test in a simultaneous method. Examining the results showed that predictor variables can predict 32% of the variance of undeveloped defense mechanisms, 31% of the developed defense mechanism and 31% of the psychologically offended defense mechanism of students, and the incompatible schema of emotional deprivation (p<0.01) with The negative coefficient and secure attachment style (p<0.01) entered the regression equation of the developed defense mechanism with a positive coefficient, and the primary maladaptive schemas of mistrust and misbehavior (p<0.05) and punishment (p<0.01) and Also, the ambivalent attachment style (p<0.01) was entered into the regression equation of the psychotic defense mechanism with positive coefficients. Therefore, the absence of an incompatible schema of emotional deprivation and the use of a secure attachment style can predict the use of defense mechanisms developed in adulthood.
Keywords: defense mechanisms, primary maladaptive schemas, attachment styles.
[1] کارشناس ارشد روانشناسی عمومی، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، ایران. نویسنده مسئول: nazari.mehrnaz1999@gmail.com
[2] استادیار، گروه روانشناسی، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، ایران m.kalhornia@kiau.ac.ir
[3] استادیار، گروه روانشناسی، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، ایران. ro.ataeifar@kiau.ac.ir
[4] Defense mechanisms
[5] Larsen & et al
[6] Hyphantis, Goulia, Carvalho
[7] Freud
[8] developed
[9] Undeveloped
[10] Lindblom& et al
[11] Zhang & et al
[12] Young
[13] Cudo, Dobosz, Griffiths & Kuss
[14] Shi & et al
[15] Velásquez Marafiga, Ferraz Neis & Falcke
[16] dysfunctional attitude
[17] pessimistic explanatory style
[18] Walburg & Chiaramello
[19] Psychedelic
[20] Huang, Picart & Gillan
[21] Morley & Moran
[22] Ainsworth
[23] Hazan & shaver
[24] secure
[25] ambivalent
[26] avoidant
[27] Saini & Hasan
[28] London, Volmer, Zyberaj & Kluger
[29] Collins
[30] Ciocca & et al
[31] Allen & et al
[32] Gross, Stern, Brett & Cassidy
[33] Carlucci& et al
[34] Young
[35] secure attachment
[36] identity
[37] rejection and disconnection
[38] impaired autonomy and performance
[39] impaired limits
[40] other- directedness
[41] approval- seeking/ recogition- seeking
[42] Başer Baykal and Seval Erden
[43] Fidel and Tabachenik
[44] Defense styles questionnaire
[45] Andrews, Singh & Bond
[46] early maladaptive schemas questionnaire (Young)
[47] Revised Adult Attachment Scale
[48] Kim
[49] Durbin-Watson
[50] chin
[51] Wearden & et al
