مقایسه عناصر داستانی (نثر) در کتاب‌های فارسی پایه¬های تحصیلی دهم و یازدهم و دوازدهم رشته علوم انسانی
الموضوعات : پژوهش های نقد ادبی و سبک شناسیفرهاد کاکه رش 1 , نشمیل مولودی 2
1 - هیات علمی گروه زبان و ادربیات فارسی ، دانشکده علوم انسانی ،دانشگاه آزاد اسلامی ، واحد مهاباد، ایران
2 - دانشجوی کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی، واحد مهاباد، دانشگاه آزاد اسلامی، مهاباد، ایران.
الکلمات المفتاحية: فارسی متوسطه, ادبیات داستانی, عناصر داستان, زاویه دید, شخصیت¬پردازی.,
ملخص المقالة :
کتاب‌های درسی از مهم¬ترین ابزارهای شکل گیری بنیان فکری، ملی، فرهنگی، دینی و ادبی هر نسل در دوران کودکی و نوجوانی هستند و در این میان کتاب‌های فارسی به دلیل توجه به ادبیات داستانی، حاملی برای روایت افکار و تخیلات انسان به شمار می‌روند. هدف اصلی این پژوهش بررسی و نقد تطبیقی عناصر داستانی (نثر) در کتاب‌های فارسی پایه¬های تحصیلی دهم و یازدهم و دوازده رشته علوم انسانی است. روش پژوهش به صورت توصیفی – تحلیلی است. نتایج نشان داد که از نظر ساختاری در پایه¬های مختلف تحصیلی ارتباط منطقی وجود دارد. در بخش روان¬خوانی کتاب، بهره¬گیری از قصه و داستان و حکایت¬های آموزنده و سازنده، برای غنی¬سازی هدفمند اوقات فراغت و نیز لذت بخشی و سودمندی کردن زمان فراغت دانش¬آموزان مشهود است و برای پرورش مهارت¬های زبانی دانش¬آموزان ابزار بسیار مناسبی است. خواندن قصه و داستان، عادت به مطالعه و خوگیری با آن را در فراگیران پرورده می¬سازد و باعث رشد کلامی، پویایی ذهن و خلاقیت بیشتر آنان می¬شود و گنجینۀ واژه¬ها و افق دریافت مفاهیم را در دانش آموزان گسترده می¬سازد.
• براهنی، رضا، (1362، چ 4)، قصه نويسی، تهران: نگاه.
• بيدمشكي، مريم، (1385)، «نقش قصه و تأثيرات تربيتی آن بر كودكان» برگزیده مقالات قصه‌گویی، دومين جشنواره قصه‌گویی كانون پرورش فكری كودكان و نوجوانان.
• تندرو صالح، شاهرخ، (1379)، گفتمان سکوت (مجموعه گفت‌وگو پیرامون مسائل ادبیّات داستانی)، تهران: شفیعی.
• داد، سيما، (1380، چ سوم)، فرهنگ اصطلاحات ادبي، تهران: مروارید.
• زردخشویی، مهدی (1397) در پایان‌نامه کارشناسی ارشد خود ساختار و محتوای کتاب‌های فارسی دوره دوم متوسطه را بررسی کرد
• سلیمانی، محسن، (1367)، از روی دست رمان¬نویس، تهران: هنر اسلامی.
• عبداللهیان، حمید. (1381)، شخصیت و شخصیت‌پردازی در داستان معاصر، تهران: آن.
• ميرصادقي، جمال، (1376)، ادبيات داستانی (قصه رمانسي، داستان کوتاه، رمان)، تهران: بهمن.
• یوسفی، لیلا، (1381)، عناصر درون ساختی داستان، مجلۀ آموزش زبان و ادب فارسی، ش 64.
• یونسی، ابراهیم، (1369، چ 2)، هنر داستان‌نویسی، تهران: امیرکبیر.
