سنخشناسی برنامههای اول و دوم توسعه جمهوری اسلامی ایران بر اساس نظریه «توسعه بهمثابه آزادی»
الموضوعات : Political Developments in Iran
مسلم نوری زاده
1
,
سید علیرضا حسینی بهشتی
2
1 - دانشجوی دکتری علوم سیاسی دانشگاه اصفهان
2 - دانشیار علوم سیاسی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
الکلمات المفتاحية: سنخشناسی برنامه¬های توسعه, آمارتیاسن, توسعه بهمثابه آزادی, برنامههای اول و دوم توسعه,
ملخص المقالة :
هدف پژوهش حاضر، سنخشناسی برنامههای اول و دوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی بعد از انقلاب بر پایه نظریه «توسعه بهمثابه آزادی» آمارتیاسن است. این پژوهش با استفاده از روش تحلیل محتوای کمی و کیفی انجام شده و جامعه مورد پژوهش آن، پنج برنامه در ایران قبل از انقلاب اسلامی و شش برنامه توسعه در ایران بعد از انقلاب اسلامی تاکنون است. نمونه پژوهش، برنامه اول و دوم توسعه بعد از انقلاب اسلامی است. در برداشت آمارتیاسن از توسعه، آزادی هم هدف و هم ابزار رسیدن به توسعه است. آزادی دارای اهمیت ذاتی برای غنای زندگی بشر بوده که تحت عواملی (مانند فقر، فرصتهای نابرابر اقتصادی، فقدان تامین اجتماعی وغیره) محدود می گردد. در واقع، توسعه بهمعنی رفع این محدودیتها و ناآزادیهاست. نتایج حاکی از این پژوهش بیانگر آن است که رویکرد سیاستگذاران در طراحی برنامههای اول و دوم پس از انقلاب، عمدتاً متکی بر دیدگاه رفاهگرایانه بوده و شاخصهای انسانگرایانه در این دو برنامه کمتر محلی از اعراب داشته است.
