نقش حافظه‌ی شناختی در رویدادپذیری مراکز تجاری بزرگ مقیاس (نمونه مطالعاتی: مراکز تجاری ایران‌مال و امارات مال)
هانيه سادات افتخارى
1
(
دانشجو‌ی معماری، گروه معماری، واحد امارات متحده عربی، دانشگاه آزاد اسلامی، دبی، امارات متحده‌ی عربی
)
کاوه بذرافکن
2
(
گروه معماری، دانشکده هنر و شهرسازی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، تهران
)
هما ایرانی بهبهانی
3
(
گروه معماری،دانشکده معماری وشهرسازی،واحدتهران مرکزی،دانشگاه آزاداسلامی،تهران،ایران؛ گروه برنامه ریزی محیط زیست،دانشگاه تهران،
)
الکلمات المفتاحية: معماری, فضاپژوهی, علم‌شناختی, نگاشت‌رفتاری, نگاشت‌شناختی.,
ملخص المقالة :
پرداختن به فضا و یا فضاپژوهی از حوزه‌هایی است که دستاوردهای آن میتواند طراحی فضا و تجربه‌ی آنرا تغییر دهد. در همین راستا، این پژوهش در پی تفسیر نقش حافظه‌ی شناختی از منظر علوم‌شناختی در مواجهه با نظام‌فضایی و نظام‌نشانه‌ای در رویدادپذیری فضاهای بزرگ مقیاس است. روش‌شناسی این پژوهش در دستگاه تفسیری، به‌صورت کیفی و توصیفی است و با استفاده از فنون نگاشت‌رفتاری و نگاشت‌شناختی داده‌های تجربی استفاده کننده‌ی فضا را در دو مرکز تجاری با مساحتی بیش از یک میلیون مترمربع در تهران و دبی (ایران‌مال و دبی‌مال)، برداشت کرده است. فهم و تفسیر تجربه‌ی کاربران از نمونه‌ها نشان دادند که هر دو نظام، کاربرد و اثرگذاری متفاوتی در رویدادپذیری فضا دارند. نظام‌فضایی موجب شناخت عوامل موثر بر رویدادپذیری و شناخت فضای زیسته می‌شود. همچنین نسبت نظام‌فضایی در رویدادپذیری بیشتر از نظام‌نشانه‌ای و سهم نظام‌نشانه‌ای در مسیریابی، به‌خاطرسپاری و به یاد اوری فضاهای بزرگ مقیاس در حافظه‌ی انسان بیشتر است.
منابع افتخاری، هانیه ¬السادات؛ بذرافکن، کاوه و ایرانی بهبهانی، هما. )1402(. تبیین نسبت نظام فضایی و نشانه ای در رویدادپذیری فضاهای بزرگ مقیاس )مطالعه‌ی موردی: راسته‌ی سبزه میدان و بازار مسگرها در بازار بزرگ تهران(20)120، ۵-۱۶
دیویی، جان. (۱۴۰۱). هنر به منزله‌ی تجربه(ترجمه مسعوز علیا). تهران: انتشارات ققنوس
مالگریو، هری فرانسیس. (۱۳۹۵). مغز معمار: علوم اعصاب، خلاقیت و معماری(ترجمه کریم مردمی، سیما ابراهیمی). تهران: انتشارات هنر و معماری قرن
• Bahle, B., Thayer, D. D., Mordkoff, J. T., & Hollingworth, A. (2019). Working Memory: Features From multipe remembered object produce
parallel, Coactive Guidance of Attention In Visual Search. Journal of Experimental Psychology, 19(10). • Bliss, T. V., Collingridge, G. L., Morris D Phil, FRS, R. G., & Reymann, K. G. (2018). Long-term potentiation in the hippocampus: discovery, mechanisms and function. Neuroforum, 24(3), A103-A12
0. •
Ding, N. (2020). The effectiveness of evacuation signs in buildings based on eye tracking experiment. Natural Hazards, 103, 1201-1218 •
Dovey, K. (2010). Becoming Places: Urbanism/Architecture/Identity/Power. London & NY: Routledge. • Ferro, A., Bonivento, C., Delvecchio, G., Bellani, M., Perlini, C., Dusi, N., ... & Brambilla, P. (2017). Longitudinal investigation of the parietal
lobe anatomy in bipolar disorder and its association with general functioning. Psychiatry Research: Neuroimaging, 267, 22-31 • Freedman, D. J. (2007). Exploring the roles of the frontal, temporal, and parietal lobes in visual categorization. Neuroscience of rule-
guided behavior, 391-418. • Goka, R., Moroto, Y., Maeda, K., Ogawa, T., Shih, H. C., & Haseyama, M. (2024, May). Masked modeling-based action event prediction considering bidirectional time-series in soccer. In International Workshop on Advanced Imaging Technology (IWAIT) 2024 (Vol. 13164, pp. 628-
633). SPIE. •
Hale, J.(2017). Merleau-Ponty for Architecture, Oxon/NewYork: Routledge •
Holmes, K., Hughes, M., Mair, J., & Carlsen, J. (2015). Events and sustainability (pp. 1-206). Abingdon: Routledge • Jaime, K., Torres, G., Ramos, F., & Garcia-Aguilar, G. (2014). A cognitive architecture for visual memory identification. International Journal
of Software Science and Computational Intelligence (IJSSCI), 6(2), 63-77. • Janzen, G., & Van Turennout, M. (2004). Selective neural representation of objects relevant for navigation. Nature neuroscience, 7(6), 673-
677. •
Kreider, K. (2013). Poetics and Place: The Architecture of Sign, Subject and Site. IB Tauris •
Krestinskaya, O., Fouda, M. E., Benmeziane, H., El Maghraoui, K., Sebastian, A., Lu, W. D., ... & Salama, K. N. (2024). Neural architecture
search for in-memory computing-based deep learning accelerators. Nature Reviews Electrical Engineering, 1-17. • Langley, P., Laird, J. E., & Rogers, S. (2009). Cognitive architectures: Research issues and challenges. Cognitive Systems Research, 10(2), 141-
160 • Makanadar, A. (2024). Neuro-adaptive architecture: Buildings and city design that respond to human emotions, cognitive states. Research
in Globalization, 100222. •
Moystad, O. (2019). Cognition and the Built Enviroment. Published by Routledege. New York • Pascu, N. E., Adir, V., Adir, G., & Vîlcea, E. J. (2022). SIGNS, SYMBOLS, PICTOGRAMS-GRAPHICS BEYOND THE BOUNDARIES OF SPOKEN
LANGUAGES. Journal of Industrial Design and Engineering Graphics, 17(1), 25-28 •
Rosa, C., & Morais, R. (2022). Classes of signs in Pictograms: a case study. The International Journal of Visual Design, 16(2), 19. •
Sussman, A., & Hollander, J. (2021). Cognitive architecture: Designing for how we respond to the built environment. Routledge •
Tschumi, B. (1996). Architecture and disjunction. MIT press. • Turnau, I., & Frutinger, A. (1991). " Signs and Symbols. Their Design and Meaning", Adrian Frutinger, London 1989:[recenzja]. Kwartalnik
Historii Kultury Materialnej, 39(3). • Vaghi, K., VojnovicCalic, T. & Ohliger, A. (2021). Lived Experience as a Basis for Design: a Design Studio Kindergarten Project. Dimensions
of Architectural Knowledge, DOI:10.14361, 62-75. • Wang, X., Ye, Y., & Chan, C. K. C. (2019). Space in a social movement: A case study of occupy central in Hong Kong in 2014. Space and Culture, 22(4), 434-448 •
Werner, S. & Schindler, l. (2004). The Role of Spatial Reference Frames in Architecture. Environment and behavior, 36(4), 461-482 • Xu, L., Zhou, Y., Yan, Y., Jin, X., Zhu, W., Rao, F., ... & Zeng, W. (2024). ReGenNet: Towards Human Action-Reaction Synthesis. In
Proceedings of the IEEE/CVF Conference on Computer Vision and Pattern Recognition (pp. 1759-1769)
