تحلیل عوامل مؤثر بر توسعه گردشگری فرهنگی و اثرات آن در پایداری اقتصادیِ نواحی روستایی استان زنجان

الموضوعات : فصلنامه علمی برنامه ریزی منطقه ای

منیژه احمدی ¹ (ستادیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران)

تاريخ الإرسال : 09 الجمعة , ذو القعدة, 1437 تاريخ التأكيد : 26 الأربعاء , جمادى الثانية, 1439 تاريخ الإصدار : 05 السبت , شعبان, 1439

الکلمات المفتاحية: فرهنگ, زنجان, گردشگری فرهنگی, پایداری اقتصادی,

ملخص المقالة :

هدف از تحقیق حاضر بررسی و تحلیل عوامل مؤثر بر توسعه گردشگری فرهنگی و اثرات آن در پایداری اقتصادیروستایی می­باشد. تحقیق حاضر از لحاظ روش توصیفی- تحلیلی و جهت جمع­آوری داده­ها و اطلاعات از مطالعات کتابخانه­ای و میدانی استفاده شده است. قلمرو مکانی این تحقیق روستاهای گردشگری استان زنجان می­باشد. جامعه آماری تحقیق 220 نفر از مسئولانو کارشناساناداره کل میراثفرهنگی، صنایع­دستیوگردشگریاستانزنجان، دانشجویان و خبرگانمحلی درروستاهایدارای پتانسیلمی­باشد، که با استفاده از فرمول کوکران تعداد 131 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. پایایی پرسشنامه با استفاده از آلفای کرونباخ بررسی و ضریب آلفای کرونباخ 73/0 محاسبه گردید که بیانگر مطلوب بودن ابزار تحقیق است. جهت تجزیه و تحلیل داده­ها و اطلاعات از آمار توصیفی (میانگین و انحراف معیار و واریانس) و استنباطی (تحلیل عاملی، همبستگی و تحلیل مسیر) استفادهشده است. یافته­های تحقیق نشان می­دهد که، بیشترین اثرات کلی گردشگری فرهنگی در پایداری اقتصاد روستایی مربوط به شاخص اشتغال با میزان (776/0) و کمترین اثر کلی مربوط به شاخص سرمایه با میزان (089/0) می­باشد. تأثیرات کلی به دست آمده حاکی از آن است که با گسترش گردشگری روستایی و گردشگری فرهنگی بر میزان اشتغال روستاییان افزوده شده است و افزایش اشتغال، افزایش درآمد و تولید و در نتیجه سرمایه­گذاری را به همراه داشته است. همچنین، پیشنهاداتی مانند آموزش به گردشگران و جامعه محلی در رابطه با اهمیت میراث تاریخی و فرهنگی، تشکیل کار گروه­های علمی و تخصصی مرکب از متخصصان بومی منطقه جهت تدوین برنامة راهبردی گردشگری فرهنگی، تربیت نیرویی متخصص بومی در زمینه گردشگری فرهنگی و بستر سازی جهت توسعه پژوهش در زمینه گردشگری فرهنگی و غیره آمده است.

المصادر:

1.      Akbulut, GülpJnar & Eyup Artvinli, (2011): Effects of Turkish railway museums on cultural tourism, Procedia Social and Behavioral Sciences 19, Available online at www.sciencedirect.com.
2.      Bachleitner, Reinhard. (1999): Cultural Tourism in Rural Communities, Journal of Business Research, Vol 44.
3.      Bonet, L., (2007): Cultural Tourism, Translated by Farzin, M.R., Commercial Surveys, Vol. 4, No. 23, PP. 52-55.
4.      Byrd, E, Bosley, H. and Dronberger, M. (2009): Comparisons of stakeholder perceptions of tourism impacts in rural eastern North Carolina. Journal of tourism Management, 30 (1): 639- 703.
5.      Carvalho, M.S.; Lima, J.; Kastenholz, E., (2014): Cultural Creativity – that Opportunity for Rural Destinations? Journal PASOS: Revista de Turismoy Patrimonio Cultural, Vol. 12, No. 3, PP. 635-648.
6.      Cevdet Altunel, M, Berkay, E (2015): Cultural tourism in Istanbul: The mediation effect of tourist experience and satisfaction on the relationship between in volvement and recommendation intention, Journal of Destination Marketing &Management, http://dx.doi.org/10.1016/j.jdmm.2015.06.003i.
7.      Farahani, H; Valaei, M. and Z. Asdaghi saraskanroud (2013): the role of religious tourism in rural development with emphasis on tourists, Case study: Checkan village, Maragheh township, journal of Geographic Notion,Volume 14. PP: 37-56. (in Persian).
8.      Foo, L. (1998): Cultural tourism in Australia: Characteristics and motivations. Aus tralian Tourism and Hospitality Research Conference. Australia: Gold Coast, Queensland.
9.      Garrod, B. and Fyall, A. (2001): ‘Heritage Tourism: A Question of Definition’, Annals of Tourism Research 28:4, 1049-52.
10.  Ghasemi, M; Kamranifar, H. and S. Hayati (2015): Preparation of solutions for improving cultural tourism in rural areas, by synthesizing strategic planning models and artificial neural network; Journal of Rural Research, Volume 23, Number3, PP: 567-592. (in Persian).
11.  Hataminejad, H.; Rezaeinia, H. and J. Zarei (2015): Analysis of factors affecting the cultural tourism market from the perspective of tourists (Case Study: The city of Soltanieh), Volume 2, Number2. PP: 1-25. (in Persian). 
12.  Hazeri, A. and M. Mehraein (2002): Different approaches in cultural studies with emphasis on methodology, Social sciences Letter, No. 20. (in Persian).
13.  Hughes, H.L. (2002): Culture and tourism: afram ework for further analysis. Managing Leisure, 7(3), 164–175.
14.  Institute of CABE. (2010): Cultural Tourism Research Methods. CAB International.
15.  Jarkko Saarinen, Naomi Moswete, Masego J. Monare, (2014): Cultural Tourism: New Opportunities for diversifying the tourism industry in Botswana, Bulletin of Geography. Socio-economic Series, Volume 26, Issue 26, PP. 7-18.
16.  Kamranifar, H.; Ghasemi, M.; and S. Hayati (2016): An Analysis on Development Challenges of Cultural Tourism in Rural Areas (Case Study: Binaloud County), Vol.5, No.2, PP:111-130. (in Persian).
17.       Karrobi, M. (2008): Folklore, cultural capital and tourism industry, journal of Social Welfare Quarterly, Volume 7 , Number 28,PP:7-25. (in Persian).
18.  María, Cristina Otero Gómez, Wilson Giraldo Pérez, (2015): Cultural Tourism in Villavicencio Colombia, Tourism in Latin America, PP. 105-125.
19.  Matei, Forentina, (2015): Cultural Tourism Potential, as Part of Rural Tourism Development in the North-East of Romania. Procedia Economics and Finance20.  McKercher, B. (2002): Towards a classification of cultural tourists. International Journal of Tourism Research, 4(1), 29–38.
21.  Mohammadi yeganeh, B; cheraghi , M. and M. Valaei (2013):    The role of religious tourism in rural development with emphasis on life quality and social capital Case of study: Ghepchagh County in the township of Miandoab , journal of Geographical sciences, Volume 13 , Number 30; PP: 7-25. (in Persian).
22.  Poria, Y., Butler, R., and Airey, D. (2001): ‘Clarifying Heritage Tourism’, Annals of Tourism Research 28:4, 1047-49.
23.  Pourahmad, A; Hosseini , A;  Oroji, H. and  M. Alizadeh (2013): Strategies for development of Cultural Tourism in Alamut, Qazvin , Journal of    Human Geography Research Quarterly,  Volume 45 , Number 3; PP:1-17. (in Persian).
24.  Pourahmad, A; Mahdi A, Banamiri , M; Mirzai Kutenai, Z. and A. Mohamadi, (2012): Survey and analysis of the role of museums in cultural tourism development (A case study of museums in eastern Mazandaran), Tourism planning and development , Volume 1, Number 1; pp:105 -128. (in Persian). 
25.  Rabiei, A; Nobakht haghighi, M and S. Zanganeh, (2013): factor affecting cultural tourism development of city of Kermanshah, Journal of Cultural tourism management Volume 6, Number 18, pp: 135 -150. (in Persian).
26.  Rezvani, A. (2007): Geography and tourism industry, Tehran, Payame noor publication. (in Persian).
27.  Richard, Greg (2007): Cultural Tourism: Global and Local Perspectives, Haworth Press, Binghamton, New York
28.  Richards, Greg & Munster, William (2010): Cultural Tourism Research Method, Wallingford: UK, cab international
29.  Richards, Greg (1996): Cultural Tourism in Europe, Waling Ford: UK, cab international
30.  Shahipour, S. and H. Mojtabazadeh, (2016). Kandovan Village's Development Emphasizing on Tourism. Journal of Environmental Studies, 42(3), 637-648. (in Persian).
31.  Shishmanova, Maria Valkova, (2015): Cultural tourism in cultural corridors, itineraries, areas and cores networked, Procedia - Social and Behavioral Sciences 188 (2015) 246 – 254
32.  Stratana, A, Perciuna, R, and Gribinceaa, C (2015): Identifying Cultural Tourism Potentials in Republic of Moldova through Cultural Consumption among Tourists, Procedia -Social and Behavioral Sciences 188, p 116- 121.
33.  Taghvaei, M. and A. Safarabadi, (2012): Cultural tourism development with an emphasis on historical attractions: a case study of historical attractions of Isfahan, Social development and welfare planning, Volume 3, Issue 12, pp: 59-78. (in Persian).
34.  Timothy, D. and Boyd, S. (2003): Heritage Tourism (Essex, England: Pearson Education Limited).
35.  UNWTO (2015): Why tourism? Retrieved Match 17th, 2015 from http://www2.unwto.org/en/content/why-tourism.
36.  Wineaster Andersona, (2014): Cultural Tourism and Poverty Alleviation in Rural Kilimanjaro, Tanzania, Journal of Tourism and Cultural Change, Published online: 17.Volume 23, 2015, Pages 453-460.
37.  World Tourism Organization. (2009): Information retrieved April 11, 2007 http://www.unwto.org/index.php.
38.  Xu, Honggang, Zhouyuan, Tang, Sisi, Ni, (2014): The Impact of Cultural Tourism on the Innovation of Ethnic Handicraft Production in Dali, China, Asia Pacific World, Volume 5, Number 2, Autumn, PP. 82-100.
39.  Ying, T and Zhou, Y (2007): Community, governments and external capitals in China’s rural cultural tourism: A comparative study of two adjacent villages, Tourism Management 28 (2007) 96–107.
40.  Zamani-Farahani, H and Ghazali, M., (2011): The Relationship between Islamic Religiosity and Residents’ Perceptions of Socio-Cultural Impacts of Tourism in Iran: Case studies of Sare’in and Masooleh, Tourism Management, Vol. 33, No. 4, PP. 802.
41.  Zare Ashkezari, M; Saghaei, M; Mousavi, M. and R. Mokhtari Malekabadi, (2016): Effective factors on development of cultural tourism with the approach to attracting foreign tourists in central Iran؛ case study: Yazd city, Volume 5, Issue 17, PP: 189-208. (in Persian).

_||_