ارزیابی گردشگری سلامت در سواحل جنوبی دریای خرز با تاکید بر پارامترهای اقلیمی (بر اساس شاخص های TCI, SST, LST )

سیده سمیه حسینی ¹ ( استادیار، دانشکده علوم جغرافیا و برنامه ریزی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران. )
رحمان زندی ² ( دکتری جغرافیا، دانشگاه حکیم سبزواری، سبزوار )
مسعود تقوایی ³ ( استاد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران )
سید اسکندر صیدایی ⁴ ( دانشیار، دانشکده علوم و برنامه ریزی جغرافیا، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران. )

تاريخ الإرسال : 16 الخميس , شوال, 1445

الکلمات المفتاحية: گردشگری سلامت, , شاخص TCI , شاخص LST, شاخصSST,

ملخص المقالة :

زمینه و هدف: جهت برنامه ریزی توسعه گردشگری سلامت بررسی اقلیم به عنوان بخشی از پایگاه منابع گردشگری به ویژه در راستای طبیعت درمانی اهمیت بسیاری دارد، بنابراین مطالعه حاضر با هدف شناسایی و ارائه پتانسیل اقلیم گردشگری و وضعیت دمای سطح زمین و سطح آب در سواحل جنوبی دریای خزر به عنوان یکی از محبوب ترین مقاصد گردشگری در ایران در راستای توسعه گردشگری سلامت با تاکید بر طبیعت درمانی تدوین شده است. روش ها: در این مطالعه ی توصیفی-تحلیلی از داده های هواشناسی 7 ایستگاه سینوپتیک ساحلی بـرای یـک دورة زمـانی 33 ساله (1987- تا 2020) برای شاخص اقلیم گردشگری (TCI) و داده های ماهواره ی لندست و مادیس برای محاسبه ی شاخص LST ، داده های ماهواره ی نووآ جهت ارزیابی تغییرات دمای سطح آب و داده های 6 ایستگاه دریایی جهت صحت سنجی داده های ماهواره ی نووآ استفاده شد. نتیجه گیری: براساس شاخص اقلیم آسایش گردشگری (TCI) و استفاده از GIS، در سواحل جنوبی دریای خزر ماه‌های فروردین(بندر گز)،اردیبهشت(بندر گز،گرگان و بابلسر) خرداد(بندرانزلی)، تیر(آستارا، بندرانزلی)، شهریور(رامسر)، مهر(رشت،بندر گز،گرگان، بابلسر) و آبان(بندر گز،گرگان) با شرایط آسایش اقلیمی ایده‌آل تا عالی بهترین ماه‌ها برای حضور گردشگران سلامت در مناطق مختلف با هدف طبیعت درمانی است. از آنجایی که ایستگاه‌های هواشناسی فقط اطلاعات دما را برای نقاطی خاص اندازه می‌گیرند، با استفاده از داده‌های ماهواره‌های MODIS و Landsat دمای سطح زمین تعیین و با دمای ثبت شده در ایستگاه هواشناسی مقایسه گردید، بنابر نتایج به دست آمده دمای سطح زمین در همه ایستگاه‌های منطقه مورد مطالعه بجز بابلسر در حال افزایش است که با این روند اقلیم آسایش گردشگری در دراز مدت دچارتغییر خواهد شد. همچنین نتایج حاصل تغییرات دمای سطح آب دریای خزر نشان می دهد که روند دمای سالانه سیر افزایشی را نشان می دهد و روند تغییرات ماهانه حاکی از این است که از ماه های خرداد تا آبان شرایط لازم جهت توسعه گردشگری سلامت فراهم است.