امکان سنجی احیای تالاب زرقان در راستای توسعه منطقه ای شهری زرقان
الموضوعات : فصلنامه علمی برنامه ریزی منطقه ای
محمد هادی فتاحی
1
,
محمد حسینی
2
,
سارا رحمتی
3
1 - گروه مهندسی عمران، واحد مرودشت، دانشگاه آزاد اسلامی، مرودشت، ایران
2 - گروه مهندسی عمران، مرکز میمند، دانشگاه آزاد اسلامی، میمند، ایران
3 - گروه مهندسی عمران، واحد مرودشت، دانشگاه آزاد اسلامی، مرودشت، ایران
الکلمات المفتاحية: خشکسالی, جریان سطحی, تالاب زرقان, پساب فاضلاب, مدل Nash,
ملخص المقالة :
فرآیند توسعه منطقه ای با تکیه بر پتانسیل های طبیعی و زیست محیطی آن گامی بلند در راستای توسعه پایدار است. یافتن مکانهایی که ظرفیت ایجاد هسته های رونق اقتصادی و اجتماعی را در منطقه ایجاد نمایند اولین گام توسعه است. تالاب ها از ذخایر استراتژیک طبیعی مناظق در ایجاد تحولات مثبت در بخش کشاورزی، دامپروری و گردشگری میباشند که متاسفانه بسیاری از آنها دستخوش نابودی بواسطه خشکسالی و یا عملکردهای غلط انسانی شده اند. بخش مهمی از خشکی تالاب ها ناشی از عدم تامین حق آبه تالاب ها و همچنین برداشت بی رویه منابع آب سطحی و زیرزمینی حوضه آبریز تالاب است. هدف از انجام این پژوهش مطالعه امکان احیای تالاب زرقان با استفاده از هدایت جریان سطحی و پساب فاضلاب شهر زرقان و حومه در راستای توسعه منطقه ای می باشد. با در نظر گرفتن سه بخش شرب، صنعت و کشاورزی در منطقه، جهت فرآیند تصمیم گیری در امر تخصیص از مدل حل اختلاف Nash استفاده شده است. نتایج حاصل از مدل شبیه سازی- بهینه سازی تالاب و بیشه زرقان چنان که انتظار می رود نشان داد که در وضعیت موجود مصرف کننده ی بالادست تالاب و بیشه زرقان با صرف هزینۀ کمتر نیاز آبی خود را تأمین کرده و در ماه های کم آبی با کمبود آبی کمتری مواجه خواهد بود اما بطورکلی برای کل دشت زرقان، با توجه به مقادیر برداشت از آب های سطحی و زیرزمینی که به ترتیب mcm82/1 وmcm32/1 در سال می باشد، نیاز آبی تالاب تامین نمی شود و با کمبود آب به میزان mcm86/1 در سال روبه رو است. نتایج حاصل از شبیه سازی-بهینه سازی و مدلNash در مطالعه ی موردنظر برای سال آبی تالاب نشان داد که سیستم با کمبودهای آبی بسیاری روبرو می باشد و از این جهت امکان احیای تالاب بصورت پایدار با شرایط فعلی نیست.
Adami Ch, Schossau J, & Hintze A (2016) Evolutionary game theory using agent-based methods. Physics of Life Reviews 19(1): 1-26
Akbari N, Niksokhan M, & Ardestani M (2015) Optimization of water allocation using cooperative game theory case study: Zayandehrud basin. Journal of Environmental Studies 40(4): 875-889 (In Persian)
Ayoubikia R, Janatrostami S, Ashrafzadeh A, & Shafiei B (2018) Optimization of regional water resources allocation in sefidroud river basin by social equity approach. Journal of Iran-Water Resources Research 14(5): 236-252 (In Persian)
Chizari A H, & Keramatzadeh A (2006) Water resources management with optimal allocation among different sub-region of dam, (a case study of shirvan barzo dam). Pajouhesh and Sazandegi 18(4): 40-52 (In Persian)
Eskandari H, Noroozi H, Khosravi H, Rafiee H, & Taheri R (2015) Feasibility of implementing "low-crop planting" in order to restore jazmoryan wetland, case study: Jiroft county. Rural Development Strategies 2(3): 287-297 (In Persian)
Guan Z, Zhu H, & Wei X (2015) Information effect on farmers willingness to participaite in wetlands restoration: the case of china Poyang lake wetlands restoration program. AAEA and WAEA joint annal meeting, July 26-28, 2015, San Francisco, California
Hoshyar G (2013) Conservation strategies and rehabilitation of wetlands in arid and semi-arid regions of Iran. The First National Conference on Planning, Conservation, Environmental Protection and Sustainable Development (PCEPSD01), 1 May, Shahid Mofateh University, 52-60 (In Persian)
Kazemi P, & Araghinejad S (2015) Using the prey-predator equation for the water allocation problem and its comparison with conventional water allocation methods, a case study of the Atrak river basin. Journal of Water and Wastewater 26(5): 3-13 (In Persian)
Khani M, Karimi M, & Gomrokchi A (2017) optimization of water allocation between different crops in water stress conditions in Qazvin irrigation network. Water and Soil 31(1): 1-10 (In Persian)
Kheirkhah A S, Esmailzadeh A, & Ghazinoory S (2009) Developing strategies to reduce the risk of hazardous materials transportation in Iran using the method of fuzzy SWOT analysis. Transport 24(4): 325–332
Li W, Liu J, & Li D (2012) Getting their voive heard: three case of public participation in environmental protection in china. Journal of Environmental Management 98(1): 65-72
Mirzaei A, & Zibaei M (2019) Estimating the economic benefits of jazmourian wetland restoration and preservation programs. Journal of Agricultural Economic Research 11(1): 53-80 (In Persian)
Moghddasi M, Morid S, & Araghnejad SH (2009) Optimization of water allocation during water scarcity condition using non-linear programming, genetic algorithm and particle swarm optimization (case study). Journal of Iran-Water Resources Research 4(3): 1-13 (In Persian)
Mohamadi M, Choobkar N, Rezaie M, & Kakoolki S (2018) Rehabilitation of shadegan lagoon, aquaculture opportunity and dust inhibiting with khuzestan sugarcan industry drainage. Aquatic Exploitation and Breeding 7(4): 29-40 (In Persian)
Nikouei A., Zibaei M, & Ward F (2012) Incentetivd to adopt irrigation water saving measures for wetlands preserving: an integrated basin scale analysis. Journal of Hydrology, 464-465: 216-232
Niksokhan M, Tayefeh M, & Alimohammadi M (2018) Optimum water allocation considering prority of stackeholders in Qom province. Quarterly of Geogrphy (Regional Planning) 8(2): 297-312 (In Persian)
Obedavi M, Abyat A, & Ghafeli M (2013) Effect of sugarcane effluent on water pollution of Karun river. The First International Conference on Environmental Engineering (EICONF01), 9 July, Theran, 89-95 (In Persian)
Ordoo S, & Ofie F (2014) Environmental assessment of lake - Parishan international wetland (Fars Province) based on SWOT management analysis model. Scientific Journal Management System 8(1): 29-36 (In Persian)
Ramsar Convention Secretariat (2013) The Ramsar convention manual: a guide to the convention on wetlands (Ramsar, Iran, 1971)”, 6th ed. Ramsar Convention Secretariat, Gland, Switzerland, 78 p
Ritzema H, Froebrich J, Raju R, Sreenivas Ch, & Kselik R (2010) Using participatory modeling to compensate for data scarcity in environmental planning: a case study from India. Environmental Modeling and Software 25: 1450-1458
Rizaldi M A, & Limantara L M (2018) Wetland as revitalization pond at urban area based on the eco hydrology concept. International Journal of Engineering & Technology 7(3): 143-148
Saaty T L (1980) The analytic hierarchy process. McGraw Hill, New York, p 287
Santos N, & Laczniak, G (2015) Marketing to the poor: a SWOT analysis of the market construction model for engaging impoverished market segment. Social Business 5(1): 95-111
Sharieifnia R, Atashkhar F, Nafchi R, & Ashkani N (2015) Socio-economic study of gandeman wetland stakeholders and their willingness to participate in wetland rehabilitation. The Second International Conference on Wetland Management and Engineering (WETLANDC02), 26 oct, environment College, karaj, 115-125 (In Persian)
Sugumaran R, Harken J, & Gerjevic J (2004) Using remote sensing data to study wetland dynamics in Iowa. Iowa Space Grant (Seed) Final Technical Report 23(1):1-17
Taheri R, Eskandari H, Faryadras V, & Shaabanzadeh M (2017) Factors affecting the rural participation in the plan of laying agricultural lands farrow to restore jazmoryan wetland of Iran. Village and Development 20(2): 23-46 (In Persian)
Tarazkar M, Zibaye M, & Soltani, GH (2016) Identification and ranking of reviving strategies for bakhteganwetland using fuzzy-TOPSIS. Journal of Wetland Ecobiology 8(1): 23-39 (In Persian)
Zhou D, Yu J, Guan B, Li Y, Yu M, Qu F, Zhan C, Lv Z, Wu H, Wang Q, & Yangn J (2020) A comparison of the development of wetland restoration techniques in china and other nations. Wetlands 41(1): 41-51
Shi X, Jovanovic D, Zhang K, Meng Z, & Mccarthy D (2022) Modelling and real time control of pathogen dynamics in a stormwater constructed wetland. 12th Urban Drainage Modeling Conference, California.
Wang R, Xu L, Xu X, Xu Z, & Cong X (2021) Simulation and optimization of hydraulic performance of small baffled subsurface flow constructed wetland. Water Sci Technol, 84 (3): 632–643.
Peltola O, Vesala T, Gao Y, Raty O, & Friborg T (2019) Monthly gridded data product of northern wetland methane emissions based on upscaling eddy covariance observations. Earth System Science Data. 11(3): 1263-1289
Evenson G, Jones N, Mclaughlin D, Golden H, Lane C, & Alexander L (2018) A watershed-scale model for depressional wetland-rich landscapes. Journal of Hydrology X. 5(1): 15-24
Makungu E, & Hughes D. (2021) Understanding and modelling the effects of wetland on the hydrology and water resources of large African river basins. Journal of Hydrology. 603(1): 45-53
Merriman L, Hathaway J, Burchell M, & Hunt W. (2017) Adapting the Relaxed Tanks-in-Series Model for Stormwater Wetland Water Quality Performance. Water 9(1): 691-718
_||_
