بررسی و تحلیل شکوفایی شهری و اثرات آن بر زیست‌پذیری در کلانشهر تهران

الموضوعات : Regional Planning

کرامت اله زیاری ¹ , نوشا همقدم ²

1 - استاد گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران. ایران.
2 - دکتری برنامه‌ریزی شهری، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران. ایران.

تاريخ الإرسال : 25 الإثنين , رمضان, 1441 تاريخ التأكيد : 24 الخميس , رمضان, 1442 تاريخ الإصدار : 28 الخميس , جمادى الأولى, 1444

الکلمات المفتاحية: "توسعه پایدار", واژگان کلیدی: "شکوفایی شهری", "زیست‌پذیری", "کلانشهر تهران", "تکنیک کداس",

ملخص المقالة :

شکوفایی شهری به عنوان رویکردی کل‌نگر و جامع با توصیف موفقیت، سلامت، پیشرفت و خوب زیستن مطرح است و با ارتقاء کیفیت اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و محیط‌زیستی زمینه لازم برای زیست‌پذیر بودن شهرها را فراهم می‌آورد. پژوهش حاضر با هدف بررسی و ارزیابی شاخص‌های شکوفایی شهری و اثرات آن بر زیست‌پذیری در مناطق 22گانه کلانشهر تهران انجام شده است. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و بر اساس ماهیت توصیفی- تحلیل است. جامعه آماری این پژوهش، کلانشهر تهران با 8679936 نفر جمعیت است که حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران 385 نفر برآورد گردید که جهت دستیابی به نتایج بهتر به 391 نفر ارتقا یافت. به منظور تحلیل موضوع، چهارچوبی از 5 شاخص شکوفایی شهری در قالب 50 گویه و 3 شاخص زیست‌پذیری در قالب 25 گویه به صورت تلفیقی بر اساس مطالعات سایر پژوهشگران تدوین و انتخاب شد. نتایج حاصل از رگرسیون چند متغیره نشان داد شاخص توسعه زیرساخت‌ها، بیشترین تأثیر را بر زیست‌پذیری داشته است و 809/0 از کل واریانس را تبیین می‌کند. نتایج حاصل از تحلیل یافته‌های پژوهش بر اساس تکنیک کداس نشان می‌دهد که در مناطق 22گانه کلانشهر تهران، تنها منطقه یک از لحاظ شاخص‌های شکوفایی شهری در وضعیت بسیار خوب قرار داشت، شش منطقه در سطح خوب، نُه منطقه در سطح متوسط، و شش منطقه در وضعیت ضعیف قرار داشتند. نتایج یافته‌ها نشان می‌دهد؛ برای بهبود مناطقی که در سطح ضعیفی قرار دارند و همچنین برای حفظ و ارتقای شرایط در مناطق که در وضع مطلوبی به سر می‌برند باید به توسعه زیرساخت‌ها، بهره‌وری، کیفیت زندگی و ... توجه نمود.