بررسی میزان سازگاری کشاورزان حوزه دریاچه ارومیه با خشکسالی (مورد: دهستان بکشلوچای شهر ارومیه)

الموضوعات : فصلنامه علمی برنامه ریزی منطقه ای

علی اکبر تقیلو ¹ (دانشیار گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران)
ساجد بهرامی جاف ² (دانشجوی دکتری جغرافیای سیاسی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران)
فریده علیزاده ³ (دانش آموخته کارشناسی ارشد برنامه‌ریزی آمایش سرزمین، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران)
محبوبه شهبازی ⁴ (دانش آموخته کارشناسی ارشد برنامه‌ریزی آمایش سرزمین، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران)

تاريخ الإرسال : 13 الثلاثاء , ذو القعدة, 1440 تاريخ التأكيد : 29 الإثنين , صفر, 1441 تاريخ الإصدار : 07 الأربعاء , جمادى الثانية, 1442

الکلمات المفتاحية: خشکسالی, دریاچه ارومیه, ارومیه, سازگاری, دهستان بکشلوچای,

ملخص المقالة :

هدف پژوهش حاضر بررسی میزان سازگاری کشاورزان روستاهای دهستان بکشلوچای ارومیه می­باشد زیرا تغییرات اقلیمی در بسیاری از نقاط جهان آثار خود را در دهه­های اخیر بر جای گذاشته است و انتظار می­رود تاثیر این تغییرات در دهه­های آینده تشدید شود. در این بین معیشت در جوامع وابسته به کشاورزی به شدت تحت تأثیر آب و هوا بوده و آسیب پذیری بیشتری را تجربه می­نمایند. به همین دلیل شناسایی مراحل پاسخ و واکنش آنها اهمیت زیادی دارد. با توجه به تاثیر منفی این تغییرات بر تولید بخش کشاورزی، و از طرفی دیگر به دلیل اینکه تولید محصولات کشاورزی منبع درآمد بسیاری از جوامع روستایی می­باشد، لذا سازگاری جوامع روستایی (مخصوصا کشاورزان) برای حفظ معیشت و اطمینان از امنیت غذایی خود امری کاملا ضروری است. روش مورد استفاده تحلیل و توصیفی و روش جمع آوری اطلاعات نیز روش پیمایشی و اسنادی بوده است. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از آزمون­های آماریT  تک نمونه­ای، آزمون کرونباخ، آزمون تحلیل عامل تاییدی و رگرسیون استفاده شده است، نتایج حاصل شده از آزمون کرونباخ نشان دهنده 0.731 بود. نتایج آزمون T نشان از پایین بودن میزان سازگاری کشاورزان به میزان 2.67 است و در بین مولفه­های طرح شده مولفه دانش و اطلاعات نوین با امتیاز میانگین 3.19 اهمیت بیشتری داشته است. نتایج آزمون رگرسیون بیانگر تاثیر زیاد دانش و اطلاعات نوین  و تغییر و تحول با سطح سازگاری کشاورزان به ترتیب با میزان 0.62 و 0.4 بوده است. نتایج تحلیل عاملی تاییدی بیانگر اهمیت مولفه دانش نوین بود،و در میان گویه­های دانش نوین، میزان دانش در رابطه با روش­های نوین کاشت با امتیاز 0.9 و میزان دانش در ارتباط با روش های نوین برداشت با امتیاز 0.883 بیشترین تاثیر را داشته­اند.

المصادر:

1-      Adger, W.N., Huq, S., Brown, K., Conway, D. & Hulme, M., 2003, Adaptation to Climate Change in the Developing World, Progress in development studies, 3(3),  P. 179-195.

2-      Asante, S.K., (2011), Empowering Farming Communities in Northern Ghana with Strategic Innovations and Productive Resources in Dry Land Farming, Project Number 6, CPWF Project Report, Savanna Agricultural Research Institute.

3-      Azizi, Amir and Saeedi, Shabanali and Alambeigi, Hossein Amir and Pourassef, Fereshteh (2016); Analysis of the role of livestock value in resilience of ranchers response to drought; (Study Area: Kamijan County); Second National Congress of Irrigation and Drainage.

4-      Barak B. 2006. Consideration for the impact of climate change information on stated preferences. Ph.

5-      Bebbington, A. 1999. Capitals and capabilities: a framework for analyzing peasant viability, rural livelihoods and poverty. World Development 27(12):2021-2044.

6-      Bryan, E., Ringler, C., Okoba, B., Roncoli, C., Silvestri, S., & Herrero, M. 2011. Adapting agriculture to climate change in Kenya: Household and community strategies and determinants. In International Conference on May, 18.

7-      Campbell, D., Barker, D. & McGregor, D., 2011, Dealing with Drought: Small farmers and environmental hazards in Southern St. Elizabeth, Jamaica, Applied Geography, Vol. 31, issue 1, PP. 146-158.

8-      Ebi, K.L., Lim, B. & Aguilar, Y., 2005, Scoping and Designing an Adaptation Process, Adaptation Policy Frameworks for Climate Change, Cambridge University Press, New York, PP. 33- 46.

9-      Esmaeil Nejad, M and Pudineh, MR (2017); Assessment of climate change adaptation in rural areas of South of South Khorasan; Journal of Natural Environment, 6th year, No 11.

10-  Fatahi, E and Keshavarz, M R and Vazifeh Doost, M and Bahyar, Mohammad Bagher (2012); Regional Calibration of Experimental Coefficients Governing the Palmer Drought Intensity Index; Climatic Research, No. 12, pp. 89-99.

11-    Feleke, FB. Berhe,M., Gebru, G., Hoag D. (2016). Determinants of adaptation choices to climate change by sheep and goat farmers in Northern Ethiopia: the case of Southern and Central Tigray, Ethiopia. Journal of SpringerPlus. (2016) 5:1692

12-   Ghamber Ali, R, Popzan, A and Afsharzadeh, N (2012); Reviewing Farmers' Viewpoint on Climate Change and Adaptation Strategies (Case Study: Kermanshah County); Rural Researches, Vol. 3, No. 11.

13-  Ghanbari, Yousef and Arianfar, Wajieh and Mahouraie, Zeinab (2018); Structural Equation Modeling of the Impact of Agricultural Status on Pre-Post and Post-Drought Utilization System on Rural Population Sustainability (Case Study: Fasa City); Geography and Development, No. 50, pp. 143-160.

14-   Heidari Sarban, V and Majnouni, T. Khomeini, A (2016); The Role of Livelihoods in Reserving Rural Households around Lake Urmia Against Drought; Journal of Spatial Analysis of Environmental Hazards, Third Year, No. 4.

15-   Ifeanyi-obi C.C., Etuk U.R. & Jike-wai O., 2012, Climate Change, Effects and Adaptation Strategies; Implication for Agricultural Extension System in Nigeria, Greener Journal of Agricultural Sciences, ISSN: 2276-7770, 2 (2), PP. 053-060.

16-   Jamshidi, A and Nouri Zaman Abadi, H and Ebrahimi, M (2015); Farmers' adaptability to climate change in Sirvan, Ilam province: adaptation effects and options; Journal of Rural Research and Planning, Year 4, Issue 2.

17-   Kazemi Sani Ata-Allah, N (2015) Evaluating the Effectiveness of Coping Strategies against Drought ; Journal of Crisis Prevention and Management, Vol. 5, No 2.

18-   Khaledi, F and Zar Afshani, K and Mirkzadeh, A and Sharafi, L (2015); Effective Factors on Farm Capacity Consistency against Climate Change in Sarpol-e Zahab County, Kermanshah Province; Journal of Rural Studies, Period Sixth, No. 3.

19-  Khatibi, Seyedeh Atiyeh and Golkarian, Ali and Masoodi, Abolfazl and Sajasi Gheidari, Hamdollah (2016); Qualitative Evaluation of Watershed Management Measures and Drought Impacts on Rural Habitat (Case Study: Mahvid Watershed); National Conference on Agriculture and Natural Resources.

20-   Kheyrolahi, M and Ali Beigi, A and Zarafshani,K (2016) Investigating the Wheat Farmers' Vulnerability in Working Against Greenhouse Using Fuzzy Logic Case Study: Dehloran County, Rural Researches, Volume 7, Number 1.

21-   KhosraviPour, B and Mohammadzadeh, S and Monfared, N and Khosravi, O and Solaimanpour, M (2013); Determining the factors affecting farmers' behaviors against the groundwater crisis; Journal of Research Rural Villages, Year 4, No. 1.

22-   Maponya, Ph., & Mpandeli, S. (2012). Climate Change and Agricultural Production in South Africa: Impacts and Adaptation options. Journal of Agricultural Science, 4(10), 48-60.

23-   Mc Carthy, J.J., Canziani, O.F., Leary, N.A., Dokken, D.J. & White, K.S. (Eds.),
2001, Impacts, Adaptation and Vulnerability, Cambridge University Press, Cambridge, PP. 877–912.

24-   Mirlotfi, M and Mohammadzai Rad, T (2015) ; The Study of the Role of Crisis Management in Sustainable Rural Development in Sistan Area; National Conference on Civil and Architectural Approaches to Sustainable Development.

25-   Moredsadat, P and R. Eftekhare. A(2018); Strategic analysis of sustainable agricultural development with entrepreneurial approach (Case Study: Khozestan Province); Regional Planning Quarterly, Year 8, serial number 30. PP 31-50.

26-  Najafi Kani, A.K, and Sahneh. B. and Akhlaghi, M (2018); The role of managing the risk management of agricultural activities in improving the economic indices of households. Case Study: gorgan city; Regional Planning Quarterly, Year 8, serial number 31. PP 61-76.

27-  Narasimhan, B. and R. Srinivasan, (2005). Development and Evaluation of Soil Moisture DeficitIndex (SMDI) and vapotranspiration Deficit Index (ETDI) for Agricultural Drought Monitoring.Agricultural and Forest Meteorology 133:69-88.

28- Ndamani, F., Watanabe, T. (2016). Determinants of farmers’ adaptation to climate change: A micro level analysis in Ghana. Journal of Scientia Agricola. Vol .73 no .3 Piracic aba May 2016

29-  Palmer, W.C. 1965. Meteorological drought. Research. Paper No. 45, U.S. Department of Commerce Weather Bureau, Washington, D.C. 58p

30-   Pour Taheri, M and Roknaddin Eftekhari, A (2016); Level and degree of drought-induced vulnerability in rural areas; Journal of Human Geography Researches, Vol. 48, No. 1.

31-  Pourtahari, Mehdi, and Eftekhari, Abdolreckarnaddin and Kazemi, Nasrin (2013); The Role of Drought Risk Management Approach in Reducing Economic, Social Vulnerability of Rural Farmers; Journal of Rural Research, Fourth Year, No. 1, pp. 22–2.

32-   Rezaei, R (2016) A look at the impact and status of climate change in the international human rights system; Two issues of environmental law, first year, issue 1.

33-   Salehi, S and Pazokinejad, Z (2016); Analysis Socio-cultural factors affecting farmers' tendency towards sustainable agriculture. Peoples and Rural Planning Magazine, Vol 5, No 1.

34-   Soleimani, A. and Afrakhteh, H and Azizpour, Fand Tahmasebi, A (2016); Spatial Analysis of Environmental Hazards, Third Year, No 2.

35-   Stakhiv, E. and Stewart, B.: Needs for Climate Information in Support of Decision-Making in the Water Sector world Climate Conference – 3, Procedia Environmental Sciences, 1, 102–119, doi:10.1016/j.proenv.2010.09.008, 2010

36- Suarez, P. (2005) Decision making for reducing vulnerability given new climate predictions: Case studies from metro Boston and rural Zimbabwe. Ph.D. dissertation, Boston University, United States Massachusetts. Retrieved January 30, 2011, from Dissertations & Theses: Full Text. (Publication No. AAT 3171199)

37-   Sujakhu, NM,. Ranjitkar, S,. Niraula. RR,. Pokharel, BK. (2016). Farmers' Perceptions of and Adaptations to Changing Climate in the Melamchi Valley of Nepal. Journal of Mountain Research and Development. Feb 2016 / pg(s) 15-30.

38-  The United Nations Convention to Combat Desertification in Those Countries ExperiencingSerious Drought and/or Desertification, Particularly in Africa (UNCCD), 2009

39-  Wilhite, D.A., and Glantz, M.H. 1985. Understanding the drought phenomenon: the role of definitions. Water International. 10:111-120.

40-   Akbarian Ronezi, S (2018); Analysis of Agricultural Sustainability and its Factors in Rural Areas Case: Roniz village - Estahban County; Year 8, serial number 31. PP 181-190.