بررسی رابطه غیرخطی بین دموکراسی و فساد و نقش آن در توسعه کشورهای عضو کنفرانس اسلامی: کاربردی از مدل انتقال ملایم آستانه‌ای پانلی
مجید بابائی آغ اسمعیلی،
1
(
دکترای اقتصادگرایش بین الملل دانشگاه ارومیه
)
حسن خداویسی
2
(
دانشیار اقتصاد دانشگاه ارومیه
)
الکلمات المفتاحية: دموکراسی, فساد, مدل انتقال ملایم آستانه ای پانلی, کشورهای عضو سازمان کنفرانس اسلام,
ملخص المقالة :
چکیده
در ادبیات اقتصادی، فساد به صورت سوء استفاده از قدرت عمومی برای سود شخصی تعریف می‌شود. فساد بر تولید ناخالص داخلی، توزیع درآمد، توسعه انسانی و به طور کلی بر ساختار اقتصادی و اجتماعی کشورها اثرات منفی داشته و اعتبار و قدرت رقابت پذیری آن‌ها را در اقتصاد بین المللی تحت تأثیر قرار می‌دهد. اهمیت موضوع دموکراسی از یک سو و گستردگی فساد از سوی دیگر، نیاز به بررسی رابطه این دو متغیر را پررنگ‌تر می‌نماید. در این مقاله، اثرات غیرخطی دموکراسی بر شاخص کنترل فساد، در کشورهای عضو سازمان کنفرانس اسلامی (OIC) برای دوره زمانی 2019-2003 با استفاده از مدل رگرسیون انتقال ملایم پانلی(PSTR) مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج برآورد مدل حاکی از وجود رابطه‌ی غیرخطی میان متغیر‌های مورد مطالعه بوده و یک مدل دو رژیمی با حد آستانه‌ای 1352/0 و پارامتر شیب 91/0 را پیشنهاد می‌کنند. براساس یافته‌های تحقیق، دموکراسی در رژیم اول تأثیر منفی و معنی‌دار و در رژیم دوم تأثیر مثبت و معنی دار بر شاخص کنترل فساد دارد بنابراین فرضیه U شکل بین دموکراسی و شاخص کنترل فساد در کشورهای مورد مطالعه تایید می‌شود. شاخص توسعه اقتصادی و آزادی اقتصادی در هر دو رژیم، تأثیر مثبت و معنی‌دار بر شاخص کنترل فساد دارند. تأثیر اندازه‌ی دولت و نرخ مشارکت زنان (جنسیت) بر شاخص کنترل فساد بعد از حد آستانه‌ای و در رژیم دوم به ترتیب منفی و مثبت است. اثر ثبات سیاسی قبل از حد آستانه‌ای مثبت و معنی‌دار است. نهایتا تورم در رژیم دوم تأثیر منفی و معنی‌داری بر شاخص کنترل فساد دارد.
