بررسی عوامل مؤثر بر آلودگی محیطزیست در ایران
الموضوعات : Agricultural Economics Researchسید محمدرضا مهدویان 1 , سامان ضیائی 2 , علیرضا کیخا 3
1 - دانشجوی دکتری، اقتصاد کشاورزی، گرایش منابع طبیعی و محیط زیست،دانشگاه زابل، ایران.
2 - دانشیار، دانشکده کشاورزی،گروه اقتصاد کشاورزی،دانشگاه زابل، ایران.
3 - استادیار، گروه اقتصاد کشاورزی،دانشگاه زابل.
الکلمات المفتاحية: رشد اقتصادی, شکست ساختاری, سرمایه گذاری مستقیم خارجی, مصرف برق, آلودگی زیست محیطی,
ملخص المقالة :
مقدمه و هدف: با توجه به اهمیت مسائل زیستمحیطی، شناسایی عوامل مؤثر بر آلودگی محیطزیست بیش از گذشته مورد توجه قرار گرفته است. از این رو، مطالعه حاضر به بررسی اثرات مصرف برق، توسعه مالی، سرمایهگذاری مستقیم خارجی و رشد اقتصادی بر انتشار در ایران طی سالهای 1970-2016 پرداخته است.
مواد و روشها: برای این منظور، از روش خود توضیح با وقفههای گسترده استفاده گردید و جهت بررسی مانایی، از آزمونهای ریشه واحد دیکی فولر تعمیمیافته، زیوت-اندریوز و لی- استرازیسیچ استفاده شد. همچنین جهت بررسی هم انباشتگی، آزمون گریگوری-هانسن به کار گرفته شد.
یافتهها: نتایج حاصل از تخمین بلندمدت نشان میدهد که مصرف برق و رشد اقتصادی اثری مثبت بر میزان انتشار کربن دارند و با افزایش یک درصدی آنها، میزان انتشار کربن به ترتیب 58/0 و 05/0 درصد افزایش مییابند. رابطه توسعه مالی و انتشار کربن منفی است و با افزایش یک درصدی توسعه مالی، انتشار کربن به میزان 09/0 درصد کاهش خواهد یافت. رابطه سرمایهگذاری مستقیم خارجی و انتشار کربن (آلودگی) مثبت است و نشان میدهد فرضیه پناهگاه آلودگی در ایران دارای اعتبار است و با افزایش یک درصدی سرمایهگذاری مستقیم خارجی، میزان انتشار کربن، 01/0 درصد افزایش خواهد یافت.
بحث و نتیجهگیری: با توجه به نتایج به دست آمده و از آنجایی که ایران از نظر منابع تجدید پذیر جز کشورهای غنی محسوب میگردد، ضروری است کشور ایران با یک برنامهریزی مدون، ضمن رهایی بودجه و تولید ناخالص داخلی از دام درآمدهای نفتی، به سمت جایگزینی منابع تجدید ناپذیر حرکت کند تا ضمن حفظ منابع انرژی، آلودگیهای زیستمحیطی نیز کاهش یابد. همچنین ضروری است که دولت و قانونگذاران در ایران به دنبال جذب سرمایه در زمینه بازسازی بخش تولیدی کشور به ویژه صنعت و بهکارگیری فناوریهای دوستدار محیطزیست باشند.
طبقهبندی JEL: Q50, P18,C50.
