براورد صادرات بالقوه و شکاف تجاری کشاورزی ایران (کاربرد الگوی جاذبه مرزی تصادفی)
شکراله حاجیوند
1
(
دانشکده علوم کشاورزی و صنایع غذایی، گروه اقتصاد،ترویج و آموزش کشاورزی،دانشگاه آزاد اسلامی
واحد علوم و تحقیقات تهران
)
رضا مقدسی
2
(
دانشیار، دانشکده کشاورزی و صنایع غذایی ،گروه اقتصاد کشاورزی ، دانشگاه آزاد اسلامی ، واحد علوم و تحقیقات تهران
)
سید یعقوب زراعت کیش
3
(
دانشیار گروه اقتصادکشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحدعلوم و تحقیقات، تهران، ایران
)
امیر محمدی نژاد
4
(
دانشگاه آزاد اسلامی-واحد علوم و تحقیقات تهران
)
الکلمات المفتاحية: ایران, صادرات کشاورزی, تعرفه, الگوی جاذبه مرزی تصادفی,
ملخص المقالة :
با توجه به اهمیت کشاورزی در اقتصاد ایران از یک سو و تاکید بر رونق کشاورزی و صادرات غیر نفتی از سوی دیگر، به دنبال ارائه تخمین های قابل اتکا از توانمندی های صادرات کشاورزی بر حسب بازارهای هدف می باشد. ابتدا با توسل به ادبیات و سوابق موضوع، الگوی جاذبه مرزی تصادفی با استفاده از اطلاعات 36 کشور مقصد برای دوره زمانی 1982 تا 2019 برآورد شد. تأثیر مستقیم و معنادار تولید ناخالص داخلی و جمعیت شرکای تجاری در کنار تاثیر معکوس فاصله جغرافیایی و محدودیت های مرزی(تعرفه) کشورهای مقصد بر ارزش صادرات محصولات کشاورزی ایران، از جمله مهمترین یافته های گام نخست مطالعه حاضر است. در مرحله بعد، ظرفیت بالقوه صادرات کشاورزی برآورد و با مقادیر واقعی آن مقایسه شد. بر این اساس می توان ادعا نمود که به طور متوسط 69 درصد از ظرفیت صادرات محصولات کشاورزی ایران طی دوره مورد مطالعه تحقق یافته است. لذا اقدامات لازم برای ارتقاء صادرات رقابتی به همراه پیگیری توافق های تجاری دو جانبه و منطقه ای برای استفاده حداکثری از ظرفیت ها توصیه می شود.
