ارزیابی اقتصادی سیاست قیمتگذاری آب زیرزمینی در دشت ورامین
الموضوعات : فصلنامه علمی -پژوهشی تحقیقات اقتصاد کشاورزیحامد نجفی علمدارلو 1 , مجید احمدیان 2 , صادق خلیلیان 3
1 - دانشجوی دکتری اقتصاد کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس
2 - دانشیار اقتصاد کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس.
3 - استاد دانشکده اقتصاد دانشگاه تهران.
الکلمات المفتاحية: آب زیرزمینی, دشت ورامین, سیاست قیمت گذاری, برنامه ریزی پویا,
ملخص المقالة :
ایران به علت قرار گرفتن در منطقه خشک و نیمه خشک همواره با پدیده کم آبی مواجه بوده است. از طرف دیگر برداشت بیرویه از آبهای زیرزمینی در سالهای اخیر، منجر به کاهش سطح این آبها شده و پایداری آنها را به خطر انداخته است. یکی از آبخوانهایی که با پدیدهی ناپایداری مواجه است، دشت ورامین است که از سوی وزارت نیرو بهعنوان یکی از دشتهای ممنوعه ایران در نظر گرفته شده است. در این تحقیق با استفاده از برنامهریزی پویای قطعی به ارزیابی سیاست قیمتگذاری آب بر روی بهبود بیلان آب در آبخوان دشت ورامین و الگوی بهینه کشت در دو حالت مدرن و سنتی پرداخته شده است. دوره مطالعه 10 ساله بوده و نرخ تنزیل نیز 20 درصد میباشد. دادههای مورد نیاز از طریق شرکت منابع آب ایران و تکمیل پرسشنامه به روش طبقه بندی ساده جمعآوری شده است. نتایج حاصل از تحقیق نشان داد که افزایش در قیمت آب میتواند منجر به کاهش استخراج از آب زیرزمینی شده و بیلان آب را بهبود ببخشد. اما کشاورزان مدرن در این زمینه عملکرد بهتری دارند. از این رو کشاورزان مدرن به علت اینکه حساسیت کمتری نسبت به تغییر در قیمت آب دارند، میزان درآمد خالص ایشان در نتیجه اعمال سیاست قیمتگذاری کمتر دچار تغییر خواهد شد. حال با توجه به اینکه غالب کشاورزی در منطقه بهصورت آبیاری سنتی میباشد، توصیه میشود که قیمتگذاری آب همراه با سیاست مکمل مانند دادن یارانه برای بهبود کارایی سیستم آبیاری همراه باشد. طبقهبندیJEL:C6, C23, D6, Q25
