نیمرخ روانشناختی مادران کودکان عقب‌مانده ذهنی و عادی
الموضوعات :
آرمین محمودی
1
(گروه روانشناسی و علوم تربیتی، واحد یاسوج، دانشگاه آزاد اسلامی، یاسوج، ایران)
الکلمات المفتاحية: نارسایی شناختی, نارسایی هیجانی, نیمرخ روانشناختی, اجتناب تجربی,
ملخص المقالة :
تولد کودک عقب‌مانده ذهنی به عنوان یک بحران، می‌تواند به شکل عمیق بر ارتباط‌ها و کنش‌های خانواده اثر بگذارد و خانواده‌هایی می‌توانند با بحران‌ها به‌خوبی سازگار شوند که روابط باز، مؤثر و دائمی داشته و در نقش‌هایشان انعطاف‌پذیر باشند. این مطالعه با هدف نیمرخ روانشناختی مادران کودکان عقب‌مانده ذهنی و عادی شهر یاسوج انجام شد. این مطالعه از نوع مقایسه‌ای می‌باشد. جامعه آماری، مادران کودکان عقب‌مانده ذهنی و مادران کودکان عادی مدارس شهر یاسوج بودند، ۱۴۰ نفر شامل؛ ۷۰ نفر مادران کودکان عقب‌مانده ذهنی و ۷۰ نفر مادران کودکان عادی پس از کسب رضایت آگاهانه در مطالعه شرکت نمودند، نمونه‌گیری به روش آسان و با مراجعه به دبستان کودکان استثنایی و یک دبستان کودکان عادی که به‌تصادف از مدارس دولتی یاسوج انتخاب شدند. برای گردآوری داده‌های پژوهش از پرسشنامه پذیرش و عمل، مقیاس نارسایی شناختی و مقیاس نارسایی هیجانی تورنتو استفاده گردید. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از آزمون‌های تی و آنالیز واریانس یک‌طرفه استفاده شد. از دانش آموزان مورد مطالعه را 89 نفر(64 ٪) پسران و 51 نفر(36 ٪) دختران بودند. یافته‌ها نشان داد نمرات مادران دارای کودک عقب‌مانده در متغیرهای نارسایی شناختی نارسایی هیجانی، ابعاد آنها و اجتناب تجربی از مادران دارای کودک عادی بالاتر است(01/0≥P). نتایج مطالعه نشان داد که بین مادران کودکان عقب‌مانده ذهنی و مادران کودکان عادی از لحاظ نارسایی شناختی و نارسایی هیجانی و اجتناب تجربی تفاوت معنی‌داری وجود دارد. ﻣﺎدران ﻛﻮدﻛﺎن عقب‌مانده ذﻫﻨﻲ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﮔـﺮوه دیگر از شیوه‌های ﻣﻨﻔﻲ و ﻧﺎﻛﺎرآﻣﺪ ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ ﻓﺸﺎر رواﻧﻲ ﺑﻪ ﻣﻴﺰان ﺑﻴﺸﺘﺮی اﺳﺘﻔﺎده می‌کنند. اﻳـﻦ ﻣـﺎدران ﺑـﺎ ﺑـﻪ ﻛـﺎر ﺑـﺮدن شیوه‌های ﻣﻨﻔﻲ و ﻧﺎﻛﺎرآﻣﺪ، فشار روانی را در ﺧﻮد اﻓﺰاﻳﺶ می‌دهند.
ابوالقاسمی،عباس،کیامرثی،آذر (2008).بررسی رابطه بین فراشناخت ونارسایی شناختی درسالمندان ،مجله تازه های علوم شناختی، ،سال ۱۱ ،شماره۱،ص۸-۱۵
بشارت،محمدعلی؛گنجی،پویش (2012). نقش تعدیل کننده ی سبکهای دلبستگی دررابطه بین ناگویی هیجانی ورضایت زناشویی. مجله اصول بهداشت روانی،سال ۱۴،شماره ۴،ص ۳۳۵-۳۲۴
شکوهی یکتا، نیره زمانی، (1391). کاربرد آموزش برنامه حل مسا له بین فردی در کاهش رفتارهای مشکل ساز. مجله روش ها و مدل های روان شناختی، 8، 55-71.
بیرامی، منصور، اکبری، ابراهیم، قاسم پور، عبدالله، عظیمی، زینب (2011). ﺑﺮرﺳﯽ ﺣﺴﺎﺳﯿﺖ اﺿﻄﺮاﺑﯽ فرانگرانی و مولفه ﻫﺎی ﺗﻨﻈﯿﻢ ﻫﯿﺠﺎﻧﯽ در داﻧﺸﺠﻮﯾﺎن ﺑﺎ ﻧﺸﺎﻧﮕﺎن ﺑﺎﻟﯿﻨﯽ اﺿﻄﺮاب اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ و ﺑﻬﻨﺠﺎر، ﻓﺼﻠﻨﺎﻣﻪ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت روان ﺷﻨﺎﺳﯽ ﺑﺎﻟﯿﻨﯽ، ﺷﻤﺎره ﻫﺸﺘم ، سال دوم
پورعبدل، سعید؛ صبحی قراملکی، ناصر؛عباسی، مسلم.(2015). نیمرخ نارسایی شناختی، نارسایی پیمانی و اجتناب شناختی در دانش‌آموزان با و بدون اختلال یادگیری خاص. جمله روشها و مدلهای روانشناختی شماره بیستم، سال ششم، تابسان 94.
حکیم جوادی، منصور؛ مظاهری، محمد علی؛ لواسانی، مسعود؛ بابا ربیع، مهدیه. (2007). مقایسه رابطه ناتوانی هیجانی و استرس و دلبستگی در زوج های دارای فرزند معلول ذهنی. خانواده پژوهی، سال سوم، شماره ۱۲، ص ۸۲۵-۸۱۱.
شاهقلیان، مهناز؛ آزاد فلاح، پرویز و فتحی آشتیانی، علی(2011). مقایسه مؤلفه‌های فراشناخت ونارسایی شناختی بر اساس اعاد شخصیت، مجله روشها و مدلهای روانشناختی، سال ششم، شماره بیستم،130-126.
محرابی،حسین ( 2007 ). مقایسه سلامت روان والدین کودکان عادی واستثنایی درشهرگناباد پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه بیرجند.
ملکپور،مختار ( 1996 ). بهداشت خانواده کودکان عقب مانده ذهنی،شیراز: انتشارات جهاد دانشگاهی.
نریمانی،محمد، آقامحمدیان شعرباف، حمیدرضاورجبی، سوران(2007). مقایسه سلامت روانی مادران کودکان استثنایی باسلامت روانی مادران کودکان عادی فصل نامه اصول بهداشت روانی، (۳۴-۳۳-۱۵-۹ ): ص ۲۴
- Abasi E, Fti L, Molodi R, Zarabi H. Psychometric properties of Persian Version of Acceptance and Action Questionnaire –II. 2013; 2(2): 65-80.
- Ahmadi Kh, Khodadadi Gh.R, Enisi J, Abdolmohamadi E. Problems disable child families. J Mil Med. 2014; 13(1): 49-52. (In Persian)
- Austin,M.p.,Mitchell,p.,Goodwin,G.M. (2001). Cognitive deficits in depression: possible implications for functional neuropathology. Br J psaychiatry, 178, 200-206.
- Bagby, RM., Parker, JD., Taylor, GJ. (1994). The twenty-item Toronto alexithymia scale: I item selection and cross-validation of the factor structure. J Psychosom Res, 38, 1, 23-32.
- Besharat MA. Reliability and factorial validity of Farsi version of the Toronto alexithymia scale with a sample of Iranian students. Psychol Rep 2011; 101: 209-20.
- Bermond, B., Vorst, H. C. M., & Moormann, P .P. (2006). Cognitive neuropsychol- ogy of alexithymia: Implications for personality typology.Cognitive Neuropsychiatry, 11, 332–360.
- Besharat, MA. Reliability and factorial validity of Farsi version of the Toronto alexithymia scale with a sample of Iranian students. Psychol Rep 2007; 101: 209-20.
- Boulanger, JL., Hayes, SC., Pistorello, J. (2010). Experiential avoidance as a functional contextual concept.In: Kring AM, Sloan DM, editors. Emotion regulation and psychopathology: A transdiagnosticapproach to etiology and treatment. New York: Guilford Press, 107-36.
- Broadbent, D.E., Cooper, p.J., fitzgerald, P.F., &Parkes, K.R. (1982). the cognitive Failures questionnaire(CFQ) and is correlates. British Journal of clinical psychology, 21, 1, 1 -16.
- Bryan H, Robert M, et al. (2003) Mental Retardation. In: Sadock BI, Sadock VA. Kaplan & Sadock, Comprehensive Textbook of Psychiatry. Philadelphia: Williams & Wilkins; 2003.PP.1161-93.
- Bond, F. W., Hayes, S. C., Baer, R. A., Carpenter, K, M., Guenole, N., Orcutt, H. K., Waltz, T.,& Zettle, R., D. (2011). Preliminary Psychometric Properties of the Acceptance and Action Questionnaire-II: A Revised Measure OF Psychological Inflexibility and Experiential Avoidance. Behavior Therapy.
- Eifert, GH., Forsyth, JP., Arch, J., Espejo, E., Keller, M., Langer, D. (2009). Acceptance and commitment therapy for anxiety disorders: Three case studies exemplifying a unified treatment protocol. Cognitive and Behavioral Practice, 16, 4, 368-385.
- Farahbakhs, K. (2005). Comparing effectiveness of rational-emotive-behavior marital counseling, reality marital counseling and combination of them on marital conflicts.[PhD Thesis]. Tehran: School of Education and Psychology, The University of AllamehTabatabaee.
- Farber, B.(1975). Family adaptation to severely mentally retarded children. In M. J. Begab, & S. A. Richardson (Eds.), the mentally retarded child and society: a social science perspective (pp. 247–266). Baltimore: University Park Press.
- Feldner, M.T., Zvolensky, M.J., Eifert, G.H., &Spira, A.P. (2003). Emotional avoidance: an experimental test of individual differences and response suppression using biological challenge. Behavior Research and Therapy, 41, 403-411.
- Harris,S.L (1995). Family of the developmental disabeld:A guide to behavioral internation, Book:pergram on new york
- Hayes, SC., Wilson, KG., Gifford, EV.,Follette, VM., Strosahl, K. (1996). Experimental avoidance andbehavioral disorders: a functional dimensional approach to diagnosis and treatment. J Consult ClinPsychol, 64, 6, 1152-68.
- Herring, S.; Gray J.; Taffe, K.; Sweeney, D.; Eifeld, S.(2006). Behavior and emotional problems in toddlers with pervasive developmental disorders and developmental delay: associations with parental mental health and family functioning, JIDR 12(50):874–882.
- Hornby, G.(1994). Effects of children with disabilities on fathers: a review and analysis of the literature, IJDDE 41(3):171–84.
- Jenaabadi H. The Study and Comparison of Stress Levels and Coping Strategies in Parents of Exceptional (Mentally Retarded, Blind and Deaf) and Normal Children in Zahedan. Procedia - Social and Behavioral Sciences. 2015; 114: 197-202.
- J.P. Burch.(1995). Alexithymia and Dissociation Doctoral thesis University of Oregon in Partial fulfillment of the requireme nts. Curtis AJ. Health psychology. Read more: http://www.ukessays.co.uk/essays/psychology/tower-of-hanoi.php#ixzz3imYYsvdI
- Kashdan, T.B., Morina, N., &Priebe, S. (2009). Post-traumatic stress disorder, social anxiety disorder, and depression in survivors of the Kosovo War: Experiential avoidance as a contributor to distress and quality of life. Journal of Anxiety Disorders, 23, 185-196.
- Kathryn, D., Timmerman, L. (2003). Accomplishing romantic relationship. In: Greene JO, Burleson BR. (editors). Handbook of communication and social interaction skills Mahwah: Lawrence Erlbaum Associates, 685-90.
- Lippert, T., & Prager, K. J. (2001). Daily experiences of intimacy: A study of couples. Personal Rela- tionships, 8, 283–298.
- Parker, D. A., Taylor, G., & Bagby, R. M. (2001). The relationship between emotional intelligence and alexithymia. Pers Individ Differ, (30) 107- 115.
- Pelchat, D.; Bisson, J.;Ricard, N.; Perreault, M.(1999). Longitudinal effects of an early family intervention programme on the adaptation of parents of children with a disability, IJNS 36(6):465-477.
- Sanderson, CA., Evans, SM. (2001). Seeing one’s partner through intimacy-colored glasses: An examination of the process underlying the intimacy goals-relationship satisfaction link.PersSocPsychol Bull, 27, 463-73.
- Seif, S., Bahari, F. (2005). Normalization and Standardization of Relation-specific irrational Beliefs. Tehran: School of Education and Psychology, Alzahra University.
- Taghizadeh H, Asadi R. Comparative ana- lysis of quality of life in mothers of children with mental disability and mothers of normal children. MEJDS. 2017; 4(8): 66- 74.
- Taylor, G. J., & Bagby, M. (2000). An Overview of the Alexithymia Construct. In: Bar-On R, Parker JD. (Editors). The Handbook of Emotional Intelligence. 1st ed. San Francisco: Jossey-Bass., 263-76
- Taylor, G. K., Bagby, R. M., & Parker, J. D. A. (1997). Disorders of affect regulation: alexithymia in medical and psychiatric illness. New York: Cambridge University Press.
- Wachs, K., Cordova, JV. (2007). Mindful relating: Exploring mindfulness and emotion repertoires in intimate relationships. J Mar FamTher, 33, 464-81.
- Waldinger, RJ., Schulz, MS., Hauer, ST., Allen, JP. (2004). Reading others’ emotions: The role of intuitive judgments in predicting marital satisfaction, quality, and stability. J FamPsychol, 18, 58-71.
- Wallace, J. C. (2004). Confirmatory Factor Analysis of The Cognitive Failures Questionnaire: Evidence for Dimensionality and Construct Validity. Personality and Individual Differences, (37), 307–324.
- Wallace, J.C, Popp, E., Mondore, S. (2006). safty climate as a mediator between foundation climate and occupational accidents: A group – level investigation. J Applpsychol, 91, 3, 681-8.
- Wenzlaff, R.M., & Wegner, D.M. (2000). Thought Suppression. Annual Review of Psychology, 51, 59-91.
- Whisman, M.A. (1999). Marital dissatisfaction and psychiatric disorders.Journal ofAbnormal Psychology, 108, 701- 706.
_||_
