تدوین مدل احساسات شرم و گناه بر اساس شیوههای فرزندپروری: نقش واسطهای اِسناد علی منفی
الموضوعات :سعداله هاشمی 1 , فریبرز درتاج 2 , اسماعیل سعدی پور 3 , حسن اسدزاده 4
1 - گروه روانشناسی تربیتی دانشگاه علامه طباطبائی
2 - استاد دانشگاه علامه طباطبایی تهران
3 - استاد دانشگاه علامه طباطبایی
4 - هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی
الکلمات المفتاحية: شرم و گناه, شیوه های فرزند پروری, اسناد علی موقعیت منفی,
ملخص المقالة :
هدف پژوهش تدوین مدل احساسات شرم و گناه بر اساس شیوههای فرزندپروری با نقش واسطهای اِسناد علی منفی بود. روش پژوهش همبستگی و جامعه آماری دانشآموزان مقطع متوسطه دوم شهر تهران در سال تحصیلی 96-1395 به تعداد 124083 نفر بودند. با روش نمونهگیری خوشه‌ای تصادفی چند مرحله‌ای یکی از مناطق جغرافیایی (16،1،2،6،4) انتخاب و از هر منطقه یک دبیرستان دخترانه و پسرانه و از هر دبیرستان دو کلاس انتخاب شدند. نمونه شامل 394 نفر به همراه پدر یا مادر آنها بودند. دادهها از طریق پرسشنامههای احساسات شرم و گناه کوهن و همکاران 2011، سبک‌های فرزندپروری بامریند 1991 و اسنادهای علّی کودکان و نوجوانان پترسون و سلیگمن 1984 جمعآوری شد. نتایج نشان داد که الگوی پیشنهادی برازنده دادهها است. مسیر مستقیم سبک فرزندپروری مقتدرانه بر احساس گناه مثبت و معنادار و مسیر مستقیم سبک فرزندپروری سهلگیرانه بر احساس گناه منفی و معنادار بود. مسیرهای غیرمستقیم فرزندپروری مقتدرانه بر احساس گناه از طریق سبک اسناد در موقعیت منفی و فرزندپروری مقتدرانه بر احساس شرم از طریق سبک اسناد در موقعیت منفی، منفی و معنادار بودند. مسیرهای غیر مستقیم فرزندپروری سهل گیرانه بر احساس گناه از طریق اسناد در موقعیت منفی، فرزندپروری سهل گیرانه بر احساس شرم از طریق اسناد در موقعیت منفی، فرزندپروری مستبدانه بر احساس شرم از طریق اسناد در موقعیت منفی و فرزندپروری مستبدانه بر احساس گناه از طریق اسناد در موقعیت منفی، مثبت و معنادار بودند.
Akbag, M., Erden imanoglu, S.(2010).The Prediction of Gender and Attachment Styles on Shame, Guilt, and Loneliness. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri / Educational Sciences: Theory & Practice. 10 (2). 669-682.
Alborzi, M. (2010). Evaluating the Mediation Role of the Attribution Beliefs for Childrens’ Perception of Parents and Academic Achievement. Quarterly Journal of psychological models and methods. Volume 1, Issue 3. Page 1-17.
Campos, J. J., Thein, S., & Owen, D. (2004). A Darwinian legacy to understanding human infancy: Emotional expressions as behavior regulators. Annals of the New York Academy of Sciences, 1000, 1–26.
Cherry, M.G., Taylor, O.J., Brown, S.L., Rigby, J.W., Sellwood, W. (2017). Guilt, shame and expressed emotion in carers of people with long-term mental health difficulties: A systematic review. Psychiatry Research 249. 139–151
Claesson, K., & Sohlberg, S. (2002). Internalized shame and early interactions characterized by indifference, abandonment and rejection: Replicated findings. Clinical Psychology & Psychotherapy, 9(4), 277-284. doi:10.1002/cpp.331
Cohen, T. R., Wolf, S. T., Panter, A. T., & Insko, C. A. (2011). Introducing the GASP Scale:_A new measure of guilt and shame proneness. Journal of Personality and Social Psychology, 100 (5), 947-966.
Daniel. G. L.S & Marc-Robert L. d. (2006). The role of child negative affect in the relations between parenting styles and play. Early Child Development and Care. Vol. 176, No. 5, pp. 461–477
Esenberg, N. (2000). Emotion, Regulation and Moral Development. Annu. Rev. Psychol. 51:665–697.
Gershoff, E. T. (2002). Corporal punishment by parents and associated child behaviors and experiences: A meta-analytic and theoretical review. Psychological Bulletin, 128, 539–579.
Hareli, S., & Hess, U. (2008). The role of causal attribution in hurt feelings and related social emotions elicited in reaction to other’s feedback about failure. Cognition and Emotion. 22 (5), 862_880
Harrison, T. L. (2012). Parenting styles and self-forgiveness: Are guilt and shame mediators? Dissertations & Theses – Gradworks.
Inan, E. (2016). The relations between parental attitudes guilt, shame, and self- compassion and differentiation of guilt prone and shame- prone indinidual in terms of their responses and expectations: a mixed study. Ph.D., Department of Psychology.
Jakupcak, M., Tull, M. & Roemer, L. (2005). Masculinity, shame, and fearof emotions as predictors of men's expressions of anger and hostility. Psychology of Men and Masculinity, 6, 4. 275-284.
Jessica Van Vliet, .K. (2009). the role of attribution in process of overcoming shame: A qualitative analysis. Psychology and Psychotherapy: Theory, Research and Practice, 82, 137-152.
Jokar, b., Kamali, f. (2015). Relation between Spirituality and the Feeling of Shame and Sin. Iranian journal of culture in the Islamic university. Volume 5, Issue 14. Page 3-20.
Khalilifar, M., kazemi, S & javidi, H. (2014).Mediating Role of Religious Orientation for Parenting Styles and Meaning of Life in Junior High School Students in Shiraz. Quarterly Journal of psychological models and methods. Volume 4, Issue 15, Page 59-73.
Leary, M. R. (2007). Motivational and emotional aspects of theself. Annual Review of Psychology, 58, 317–344. doi: 10.1146/annurev.psych.58.110405.085658.
Lewis, M. (2000) Self‐Conscious Emotions: Embarrassment, Pride, Shame and Guilt. In Lewis, M.; Haviland‐Jones, J. M.; Feldman Barett, L. (eds.), 742‐57.
Lewis, M. (2008) Self‐Conscious Emotions: Embarrassment, Pride, Shame and Guilt. In Lewis, M.; Haviland‐Jones, J. M.; Feldman Barett, L. (eds.), 742‐57.
Mills, R. L. (2003). Possible antecedents and developmental implications of shame in young girls. Infant and Child Development, 12(4), 29-349. doi:10.1002/icd.308
Mills, R. L., Arbeau, K. A., Lall, D. K., & De Jaeger, A. E. (2010). Parenting and child characteristics in the prediction of shame in early and middle childhood. Merrill-Palmer Quarterly, 56(4), 500-528. doi:10.1353/mpq.2010.0001.
Parvaz, Y., Khanipour, H., Parvaz, P. (2014). Role of Self-conscious Emotions (Shame-proneness, Guilt Proneness) and Attribution Style in Prediction of General Psychiatric Symptoms. Modern psychological research. Volume 9, Issue 35, Page 33-48
Rostaminezhad, M. A. & Shokatirad, A. R.(2016). Predicting students’ membership in virtual networks and their academic performance based on parenting styles and adjustment. Journal of Applied Psychology: Vol. 10, No. 2(38).
Saif, A.A. (2007). Modern Educational Psychology (Psychology of Learning and Instruction). Doran Publisher Company.
Shokouhi Yekta, M., Parand, A., & Faghihi A. N. (2006). A Comparative Study on Child Rearing Styles. Biquarterly journal of Islamic Education. Volume 2, Issue 3, Page 115-140.
Tangney, J. P., & Dearing, R. L. (2002). Shame and guilt. New York: Guilford Press.
Tangney, J., Stuewig, J., & Mashek, D. (2007). Moral emotions and moral behavior. Annual Review of Psychology, 58, 345-372.
Tangney, J., Tracy, J. (2012). Self-conscious emotions. In: Leary, M., Tangney, J. (Eds.), Handbook of Self and Identity2nd ed. Guilford Press, New York.
Tracey, J., & Robins, R. (2004). Putting the self into self-conscious emotions: A theoretical model. Psychological Inquiry, 15, 103-125.
Tracy, J., Robins, R. (2006). Appraisal antecedents of shame and guilt: support for a theoretical model. Pers. Soc. Psychol. Bull. 32 (10), 1339–1351.
Zamani Foroshani, S., Alighanavati, S., Najaflooi Torkamani, Z., Sharifi, T. (2016). The Structural Model of the Relationship Hexaco Personality Variables and Happiness: Moderating Role of Attribution Style. Quarterly Journal of psychological models and methods. Volume 7, Issue 24, Page 71-90.
_||_
