مقایسه اثر بخشی آموزش کارکردهای اجرایی و مدیریت والدین در کاهش نشانه های کودکان مبتلا به اختلالات اضطرابی
الموضوعات :آزاده وزیری 1 , حسن احدی 2 , بهنام مکوندی 3 , پرویز عسکری 4 , سعید بختیار پور 5
1 - گروه روانشناسی، پردیس علوم و تحقیقات خوزستان، دانشگاه آزاد اسلامی،اهواز.
2 - گروه روانشناسی، واحد علوم و تحقیقات تهران، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
3 - گروه روانشناسی، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران.
4 - گروه روانشناسی، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران.
5 - گروه روانشناسی، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران.
الکلمات المفتاحية: اضطراب, کودکان, کارکردهای اجرایی, مدیریت والدینی,
ملخص المقالة :
این پژوهش با هدف بررسی اثر بخشی آموزش کارکردهای اجرایی و آموزش مدیریت والدینی بر نشانه های اضطرابی کودکان انجام گرفت. پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری این پژوهش، همه کودکان پیش دبستانی 5-4 ساله مبتلا به اختلالات اضطرابی منطقه شش تهران به تعداد 114 نفر بود. با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده در مجموع 60 کودک انتخاب شدند و در سه گروه که هر کدام شامل بیست نفر بود، جای گرفتند. در گروه نخست، کودکان مورد آموزش کارکرهای اجرایی و درگروه دوم، والدین مورد آموزش مدیریت والدینی قرار گرفتند در حالی که گروه سوم آموزشی ندیدند. ابزار سنجش آزمون، مقیاس اضطراب کودکان اسپنس(اسپنس،1988) بود. در تجزیه و تحلیل داده ها از تحلیل کوواریانس استفاده شد. نتایج نشان داد که نمره های دو گروه آموزش دیده در پس آزمون نسبت به پیش آزمون کاهش دارد (P<0.001). همچنین، گروه دوم که آموزش مدیریت اجرایی را دریافت کرده بودند، در مقایسه با گروه آموزش، کارکردهای اجرایی در مقایسه پس آزمون با پیش آزمون، کاهشی بیش تر نشان داد. (P<0.001). بنابراین، آموزش کارکردهای اجرایی و مدیریت والدینی میتواند در درمان اختلالات اضطرابی کودکان مفید واقع شوند، ولی آموزش مدیریت والدینی تاثیری بیش تر دارد.
- احتسابی،ا.(1387).تاثیر برنامه آموزش مدیریت والدین بر نشانه های اختلال نارسایی توجه-بیش فعالی.پایان نامه کارشناسی ارشد روان شناسی، تهران، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز.
- ایلدر آبادی، ا. (1388). مرور جامع پرستاری بهداشت جامع . تهران : نشر جامعه نگر.
- بساک نژاد، س.؛ پلویی، ف. و داوودی،ا. (1391). اثربخشی آموزش مدیریت اضطراب خانواده به مادران کودکان مضطرب پیش دبستانی. مجله علمی پزشکی دانشگاه علوم پزشکی اهواز، جلد سوم.صفحه 373-365
- داودیان،ز.(1387).بررسی اثربخشی آموزش راهبرهای فراشناختی بر کاهش اضطراب امتحان و پیشرفت تحصیلی دانش اموزان دختر سال اول دبیرستان های شهرستان ایلام. پایان نامه کارشناسی ارشد روان شناسی تربیتی، تهران، دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه علامه طباطبایی.
- سلیمانی،م. (1390). بررسی عملی بودن اعتبار روایی و نرم یابی پرسشنامه اضطراب اسپنس. پایان نامه کارشناسی ارشد روانسنجی، دانشکده روانشناسی و علوم اجتماعی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکز.
- کندال، فیلیپ سی .( بی تا). روان شناسی مرضی کودک. ترجمه بهمن نجاریان و ایران داوودی (1384). تهران: انتشارات رشد.
- گرجی، ی.(1383). بررسی و مقایسه اثربخشی کاربرد و روش های اصلاح رفتاری توسط والدین، معلمان و ترکیب هر دو در کاهش نشانه های اختلال بیش فعالی و نقص توجه دانش آموزان دوره ابتدایی. پایان نامه دکترا. دانشگاه علامه طباطبایی.
- مجتبی زاده، م.(1385). بررسی رابطه بین حافظه فعال، اضطراب و پیشرفت تحصیلی در بین دانش آموزان پسر سال سوم دبیرستان شهر زنجان. پایان نامه کارشناسی ارشد روان شناسی تربیتی، تهران، دانشگاه علوم تربیتی و روانشناسی علامه طباطبایی.
- میر مهدی،ر.(1386).تاثیر آموزش کارکردهای اجرایی و روش آموزش بیان نوشتاری بر بهبود عملکرد ریاضیات، خواندن وبیان نوشتاری دانش اموزان پایه چهارم با اختلالات یادگیری. رساله دکتری روانشناسی کودکان استثنایی، تهران، دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی دانشگاه علامه طباطبایی.
- میلانی فر، ب.(1384). روانشناسی کودکان و نوجوانان استثنائی. (چاپ هفدهم). تهران: انتشارات قومس.
- هیوز، جان. ان(بیتا). روان شناسی بالینی کودک. ترجمه نجاریان، بهمن، خدارحیمی، سیامک و مکوندی، بهنام. (1375). اهواز:انتشارات مردمک.
- Anastopoulos, A., shelton, T.L., Gueverment, d.c. & Dupaul, G.j.(1992).Parenting stress among families of children with attention deficit hyperactivity disorder. Journal of Abnormal Psychology, (20), 503-520.
- Barkley, R. A, Edwards, G., Laneri, M., Fletcher, K. & Meteria, L. (2001). The efficacy of problem-solving communication training alone, behavior management training alone and their combination for parent-adolescent conflict in teenagers with ADHD and ODD. Journal consult clin psycho, 69(6):9-26-41.
- Bannon, S., Gonsalves, C.J., Croft, R.J., & Boyce, P.M. (2006). Executive function in obsessive-compulsive disorder: state or trait deficits. Australian and New Zealand Journal of Psychiatry, 40(11-12), 1031-1138
- Best, J. R., Miller, P. H. & Jones, L. L. (2009). Executive functioning after age 5: changes and Correlates. Journal of Developmental Review, (29)3, 163-220.
- Dutke, S., & Stober, J. (2001). Test anxiety and working memory. Journal of Cognitive & Emotion, 15(3), 381 – 389.
- Fabiano, G. A. (2005). Behavioral parent training for father of children with attention deficit hyperactivity disorder: Effectiveness of the intervention and a Comparison of 2 formats. New York: Buffalo University. Available: www.chadd.com.
- Ginsberg, G. S., Silverman, W. K., & Kurtines, W. K. Family
Involvement in treating children with phobic and anxiety disorders: A look ahead. Clin Psychol Rev 1995; 15(2):457-473.
- Kazdin, A. (2006). Parent management training evidence, outcomes and issues. Journal of American Academy of Child & Adolescent Psychiatry, 25, 149-162.
- Khanna, M. S., & Kendall, P. C. Exploring the role of parent training in the treatment of childhood anxiety. Journal of Consult Clin Psychol 2009; 77(5): 981-986.
- Loftiz, W.C. (2004). An ecological validity study of executive function measures in children with and without attention deficit hyperactivity disorder. Journal of Learning Disabilities, 34, 237-248.
- Marlowe, W. B. (2000). An intervention for children with disorders of executive functions. Developmental Neuropsychology, (18)3, 445–454
Mattew, o. J., & Miller, R. B.,& polson, D. M. (2005). Toward a standard of care for child ADHD: implications for Marriage and family therapist. Journal of marital and family therapy, (31), 191-205
- Micco, J., Henin, A., Biederman, J., Petty, C., &Beker, D. (2009). Executive function in patientswith depression and anxiety. Journal of Depress Anxiety,( 26), 780-790.
- Watkins, L., Robbins, T., & Veale, D. (2005). Executive function In Obsessive- Compulsive. Journal of Brain and Cognition, (43), 98-120.
- Weinberg, H. A. (2005). Parent training for attention on Deficit hyperactivity disorder: Parental and Child outcome, Journal of clinical Psychology, 55(7).9.7.13.